Dagblaðið Vísir - DV - 09.10.2013, Blaðsíða 11

Fréttir 11Miðvikudagur 9. október 2013
Heimtar afsökunarbeiðni
n Pútín æfur vegna handtöku stjórnarerindreka í Hollandi
V
ladimír Pútín, forseti Rúss-
lands, heimtar afsökunar-
beiðni frá hollenskum yfir-
völdum eftir að rússneskur
stjórnarerindreki var settur í fangelsi
vegna ásakana um heimilisofbeldi.
Breska ríkisútvarpið BBC greindi
frá þessu á vef sínum en þar kom
fram að Pútín fordæmdi handtökuna
og sagði hana vera brot á reglum um
samskipti ríkja. Þá kallar Pútín einnig
eftir því að þeim verði refsað sem
handtóku Dimtri Borodin á heimili
hans síðastliðið laugardagskvöld.
Hollenska lögreglan hefur ekki
tjáð sig um málið eftir að Borodin
sagðist hafa orðið fyrir árás lögreglu.
Samskipti þjóðanna hafa verið stirð
eftir að aðgerðasinnar á vegum Græn-
friðunga voru handteknir í Rússlandi
í síðasta mánuði. Hollensk stjórnvöld
reyndu að fá þessa 30 einstaklinga
lausa úr haldi en á meðal þeirra voru
tveir hollenskir ríkisborgarar sem
voru um borð í skipi Grænfriðunga,
Arctic Sunrise, sem siglir undir fána
Hollands.
„Þetta er gróft brot á Vínarsátt-
málanum,“ sagði Pútín við fjölmiðla
á meðan heimsókn hans stóð í Indó-
nesíu. „Við bíðum eftir útskýringum
og afsökunarbeiðni og einnig að þeim
verði refsað sem gerðust brotleg-
ir,“ sagði Pútín. „Viðbrögð hollenskra
stjórnvalda munu ákvarða hvernig
við bregðumst við þessu máli.“
Utanríkisráðuneyti Rússa segir
vopnaða lögreglumenn hafa ráðist
inn í íbúð Borodins í Haag og geng-
ið í skrokk á honum fyrir framan börn
hans vegna ásakana um að hann
hefði komið illa fram við þau.
„Þetta var gert þó Borodin hefði
sagt þeim að hann væri diplómat,“
sagði talsmaður ráðuneytisins, Alex-
ander Lukashevich, í samtali við BBC.
„Diplómat okkar var handjárnaður og
færður á lögreglustöð þar sem hon-
um var haldið yfir nótt. Hann var síð-
an látinn laus án útskýringa eða af-
sökunarbeiðni.“ n
birgir@dv.is
Smíðum allar gerðir
lykla , smíðum og
forritum bíllykla.
Verslun og verkstæði
Grensásvegi 16
Sími: 511 5858
Reiður Pútín er allt
annað en sáttur eftir
að stjórnarerindreki
Rússa var handtek-
inn í Hollandi.
Elsta bíóið
opnað aftur
Elsta kvikmyndahús heims, Eden-
kvikmyndahúsið í Frakklandi,
verður opnað aftur í dag, miðviku-
dag, eftir að hafa verið lokað frá
árinu 1995.
Kvikmyndahúsið, sem er
skammt frá borginni Marseille,
var fyrst opnað árið 1899 og með-
al fyrstu mynda sem sýndar voru
í kvikmyndahúsinu voru kvik-
myndir eftir Lumiere-bræður,
frumkvöðla á sviði kvikmynda-
listar. Hvorki fleiri né færri en 250
manns sáu til að mynda fyrstu
kvikmynd bræðranna í kvik-
myndahúsinu, en hún var sýnd
þann 21. mars árið 1899. Kvik-
myndahúsinu var lokað vegna
fjárhagsörðugleika eigenda þess,
en eftir að Marseille var útnefnd
menningarborg Evrópu árið 2013
fékkst loks fjármagn sem nýtt var
í gera kvikmyndahúsið upp til að
hægt væri að opna það aftur.
Kvikmyndahúsið er í smábæn-
um La Ciotat í Suður-Frakklandi
og hafa þekktir leikarar og leik-
stjórar boðað komu sína á endur-
opnun hússins, meðal annarra
Roman Polanski.
Higgs og
Englert fengu
Nóbelsverðlaun
Bretinn Peter Higgs og Belginn
Francois Englert fá Nóbels-
verðlaunin í eðlisfræði ár fyr-
ir uppgötvun sína á Higgs-
bóseindinni, einnig stundum
nefnd guðseindin. Þetta var til-
kynnt á þriðjudag en viðurkenn-
ingin er ein sú allra æðsta á sviði
vísinda. Higgs gat sér til um tilvist
eindarinnar árið 1964, að því er
fram kemur á Vísindavefnum, en
tilvist hennar var staðfest af vís-
indamönnum í Sviss í fyrra. Higgs,
sem er 84 ára, sagði í yfirlýsingu
eftir að tilkynnt var um verðlaun-
in að hann væri mjög stoltur af að
hafa hlotnast þessi heiður.
Al-KAídA
Aldrei stærri
n Ný stjórn samtakanna er ekki eins kröfuhörð og forverarnir
Í
tök hryðjuverkasamtakanna al-
Kaída hafa aldrei verið meiri en
í dag. Frá falli Osama bin Laden
hafa nýir leiðtogar samtakanna
slakað á hæfnisviðmiðum. Ný-
verið voru sómalísku samtökin al-
Shabaab sameinuð al-Kaída, en þau
samtök stóðu að baki voveiflegri
hryðjuverkaárás í verslunarmiðstöð í
Keníu nýverið.
Bin Laden vildi ekki sameiningu
al-Kaída og al-Shabaab
Sómalísku samtökin al-Shabaab
höfðu lengi reynt að ganga í augu
hryðjuverkasamtakanna al-Kaída.
Osama bin Laden stóð hins vegar í
vegi fyrir því að samtökin samein-
uðust. Bin Laden gagnrýndi sam-
tökin fyrir óþarflega harðar refsingar
ef meðlimir þess brutu gegn vilja
stjórnenda þess. Í bréfi sem fannst á
heimili bin Laden í Pakistan kemur
fram að leiðtogi al-Shabaab, Mukht-
ar Abu al-Zubayr, hafi óskað form-
lega eftir því að samtökin samein-
uðust. Bin Laden svaraði kurteislega
að það væri ekki hægt en sagði þó
að það væri skylda sín að vinna með
skoðanabræðrum sínum. Í bréfinu
segir bin Laden það ekki ákjósanlegt
að samtökin sameinist því það myndi
gefa andstæðingum þeirra ástæðu til
að ráðast gegn Sómalíu. Bin Laden
lýkur svo bréfinu með því að hvetja
al-Zubayr til að vera mildur í stjórn
sinni á íbúum Sómalíu, en segja má
að það sé vísbending fyrir al-Zubayr
um fylgst sé með samtökum þeirra og
þau dæmd eftir gjörðum þeirra.
Metnaðarfull ný stjórn
Eftir að bin Laden var tekinn af lífi
árið 2011 tók Ayman al-Zawahiri við
stjórn al-Kaída. Segja má að hann
sé umtalsvert umburðarlyndur hvað
varðar innkomu nýrra meðlima í
samtökin, en sameining al-Shabaab
og al-Kaída er eitt skýrasta merkið um
það. Richard Barrett, fyrrverandi sér-
fræðingur í málum al-Kaída hjá Sam-
einuðu þjóðunum, segir hina nýju
stjórn al-Kaída vera töluvert metnað-
arfyllri en forverar þeirra í samtali við
BBC nýverið. Hann segir sameiningu
hryðjuverkasamtakanna vera tilraun
til að auka áhrif al-Kaída í Afríku. „Ef
þú tekur saman formleg sambönd,
útibú og umboð, þá hafa al-Kaída
aldrei verið stærri en einmitt nú,“
segir Leah Farrell, fyrrverandi grein-
andi hjá áströlsku lögreglunni. Þrátt
fyrir það hafa nýir leiðtogar töluverð-
ar áhyggjur af því að samtökin séu að
missa ítök sín. Vegna þess hafa inn-
göngukröfur í samtökin verið minnk-
aðar umtalsvert.
Sækja í sig veðrið
Talið er að um sextíu manns hafi
fallið í árás al-Shabaab á verslunar-
miðstöðina Westgate í Naíróbí 21.
september síðastliðinn. Opinber yf-
irlýsing samtakanna var á þá leið
að með því væri verið að hefna fyr-
ir hernaðaríhlutun Keníu í Sómalíu.
Það kann vel að vera rétt en talið er
að yfirstjórn al-Kaída hafi hvatt til
árásarinnar í þeim tilgangi að halda
nafni sínu á lofti á fréttastofum
Vestur landa. Mörg ár eru liðin síðan
al-Kaída gerðu síðast árás á Vestur-
löndum og má segja að yfirstjórn
samtakanna hafi áhyggjur yfir því að
frægð þeirra séu að hverfa. Samtökin
sækja þó í sig veðrið í ýmsum lönd-
um þar sem íslamstrú er yfirgnæf-
andi. Útbú hryðjuverkasamtakanna
í Sýrlandi hefur til að mynda tekið
yfir stjórn landamærabæjar og upp-
reisnarmenn í Indónesíu sækjast eft-
ir inngöngu í samtökin. Eftirminni-
leg er auk þess árás útibús al-Kaída í
Norður-Afríku á olíuvinnslustöð í Al-
sír í janúar. Í nýlegri skýrslu bresku
hugveitunnar Quilliam Foundation
er talið að rúmlega hundrað þúsund
manns séu meðlimir í samtökunum í
dag í tugum landa. n
Hjálmar Friðriksson
blaðamaður skrifar hjalmar@dv.is
Ayman al-
Zawahiri Tók
við stjórn al-Kaída
eftir bandarískir
hermenn tóku for-
vera hans, Osama
bin Laden, af lífi í
Pakistan árið 2011.
Undir hans stjórn
hafa samtökin vaxið
og dafnað.