Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1957, Blaðsíða 48
46*
Búnaðarskýrslur 1954
magns, er ætla má, að farið hafi til nýræktarinnar, en það er þó tilviljun ein, því
að mjög lítið af þeim áburði, sem notað er í garða og á bletti í kaupstöðum kemur
á búnaðarskýrslu. Hlýtur því mikill hluti þess áburðar, er notaður er til nýræktar
í sýslum að vera talinn rekstrarkostnaður í skattskýrslum og koma þar með á
búnaðarskýrslu, þó að svo eigi ekki að vera.
Með lceyptu útsæði er fræ, bæði sáðhafrar og grasfræ, og svo að sjálfsögðu
kartöflur til útsæðis.
Fyrning landbúnaðarvéla var alls fram talin 7 632 þús. kr. árið 1954.
Þetta er veruleg hækkun frá því 1951, en þá var fyrning landbúnaðarvéla fram
talin 4 420 þús. kr.
Viðgerðarkostnaður landbúnaðarvéla og rekstrarvörur til land-
búnaðarvéla var fram talinn 12 149 þús. kr. 1954, og er það mikil liækkun frá
því 1951, er þetta var 5 687 þús. kr. Þessi hækkun stafar að verulegu leyti af verð-
hækkun rekstrarvara. Verð á hráolíu hækkaði úr kr. 0,70 á kg 1. júlí 1951 í kr.
0,76 1. júlí 1954, og á bensíni úr kr. 1,58 á 1 í kr. 1,72. Hitt veldur þó meiru, að
vélakosturinn og notkun lians hefur aukizt mikið, og loks gætti meira gamalla
véla 1954 en 1951, er flestar dráttarvélar ásamt tækjum voru nýjar eða aðeins
fárra ára, þar sem innflutningur þeirra hófst fyrst að ráði 1946.
Heildarkostnaður við rekstur bifreiða var 1954 fram talinn 2 554
þús. kr., en 1951 2 124 þús. kr. Þetta framtal er ekki mikið að marka, því að auk
þess sem það er óáreiðanlegt á skattskýrslum manna, liafa skattanefndir verið
mjög í vafa um, hvaða bifreiðareigendur skuli teknir á búnaðarskýrslu.
Aðkeyptur flutningskostnaður er talinn í tvennu lagi: flutningskostn-
aður á mjólk og annar flutningskostnaður. Flutningskostnaði á mjólk er haldið sér,
m. a. vegna þess að hann er ekki talinn á búnaðarskýrslu alls staðar, þar sem
mjólkursala er, og varð þá að afla vitneskju um hann úr öðrum heimildum en
búnaðarskýrslum skattanefnda. Sérstaklega er þessu á þennan veg farið á Suður-
landsundirlendinu, þar sem Mjólkurbú Flóamanna annast flutningana og dregur
kostnaðinn við þá frá útborgunarverði mjólkur. Flutningskostnaður mjólkur á
svæðinu frá Hellisheiði að Mýrdalssandi í töflu XII er þannig fundinn, að Hag-
stofan hefur reiknað flutningskostnað á alla framtalda mjólk samkvæmt upplýs-
ingum Mjólkurbús Flóamanna, en það reiknaði hann tæpa 22 aura á hvert kg
mjólkur í næstu sveitum við búið, og að auki Y2 eyri fyrir mjólk úr Skeiðahreppi,
Grímsneshreppi, Holtalireppi og Ásahreppi, 1 eyri fyrir mjólk úr Gnúpverjahreppi,
Hrunamannalireppi, Biskupstungum, Laugardal, Djúpárlireppi, Landmanna-
hreppi, Rangárvallalireppi, Hvolhreppi og Fljótshlíð, \ý2 eyri fyrir mjólk úr Land-
eyjum, 2 aura undan Eyjafjöllum og 4 aura úr Mýrdal. Annars staðar er flutn-
ingskostnaður á mjólk tekinn úr búnaðarskýrslum skattanefndanna, en hann
sýnist sums staðar eitthvað vantalinn. — „Annar flutningskostnaður" er aðal-
lega á fóðri, tilbúnum áburði og sláturfé.
Eftirgjald eftir ábúð liefur hækkað úr 1 419 þús. kr. 1951 í 2 143 þús. kr.
1954, og er það einkennilega mikil hækkun.
Keyptur búpeningur. Þessi kostnaðarliður var ekki á búnaðarskýrslum
1951, þar eð dálk vantaði fyrir liann á búnaðarskýrslueyðublaðinu. Þessi kostn-
aðarliður þarf að sjálfsögðu að koma móti andvirði seldra lamba og áa tekju-
megin. Keypt lömb eru hér reiknuð til gjalda á sama meðalverði og þau eru reiknuð
til tekna sem sölulömb, þar sem þau voru seld, samkvæmt skýrslu frá Sauðfjár-
sjúkdómanefnd, en ær eru alls staðar reiknaðar á sama verði jafnt við sölu sem
kaup, 400 kr. ærin. Er það líklega í lægsta lagi, því fram taldar keyptar og seldar