Hagskýrslur um mannfjöldaþróun - 01.01.1933, Blaðsíða 32
30
Mannfjöldaskýrslur 1926—1930
inn á 1. ári töluvert meir en helmingi minni heldur en í kringum 1890.
En þar fyrir utan hefur lækkun manndauðans orðið mest á þessu tíma-
bili meðal barna 1—4 ára og meðal fólks á aldrinum 45 — 74 ára.
Með því að barnadauðinn er svo misjafn á fyrstu aldursárunum,
mjög mikill fyrst, en minkar svo óðum með aldrinum, eru 5 fyrstu árin
lekin hér út af fyrir sig. Eftirfarandi yfirlit sýnir manndauðann á hverju
af 5 fyrstu aldursárunum fyrir sig og eru þá síðustu 5 árin tekin með líka.
Af 1000, sem voru á lífi viö byrjun hvers aldursárs1), dóu á árinu
sveinar mevjar
1911-15 1916-20 1921-25 1926-30 1911-15 1916-20 1921—25 1926-30
A 1. ári ............. 85.4 77.8 56.6 57.8 64.7 59.6 47.6 52.1
- 2. — ............. 19.4 18.9 14.9 12.8 13.6 16.5 14.0 11.4
- 3. — ............. 11.5 9.0 8.7 6.1 10.7 8.0 7.2 5.4
- 4. — ............ 6.0 4.5 7.5 3.4 6 2 4.6 6.8 3.7
- 5. — .............. 3.4 4.6 4.9 2.2 4.5 7.3 5.9 2.1
Vfirlitið sýnir, að dánarlíkurnar eru meiri fyrir sveina heldur en
meyjar fyrstu árin, en mismunurinn fer minkandi, og á 4. og 5. ári eru
dánarlíkur sveina oftast minni heldur en meyja. Um bæði kynin gildir
það annars, að dánarlíkurnar eru langmestar á 1. ári og minka svo
mjög mikið með hverju aldursári. Á fyrsta ári eru dánarlíkurnar 4—5
sinnum meiri heldur en á 2. ári og á 2. ári næstum helmingi meiri
heldur en á 3. ári.
Við samanburð á fyrsta og síðasta tímabilinu í yfirlitinu sést, að
á þeim 15 árum, sem að meðaltali eru þar í milli, hefir barnadauði
lækkað mikið á öllum þessum aldursárum. Á 3. og 4. ári kemur þó öll
lækkunin á síðasta tímabilið.
Barnadauðinn á 1. árinu er líka mjög mismunandi, langmestur fyrst
eftir fæðinguna, en síðan mjög minkandi með aldrinum. Eftirfarandi yfir-
lit sýnir barnadauðann í 1. ári á tímabilunum 1921—25 og 1926—30
þannig, að greint er milli þeirra, sem deyja á fyrsta sólarhring eftir
fæðinguna, á 2.—30. degi, á 2. og 3. mánuði og á 2., 3. og 4. ársfjórð-
ungi. Vegna þess að aldursbilin eru hér misjafnlega löng eru hlutfalls-
tölurnar allstaðar miðaðar við dag2). Af hverjum 1000 börnum, sem voru
á lífi við byrjun hvers aldursbils, dóu á því að meðaltali á hverjum degi
svo mörg sem hér segir.
1) Hér er ekki íniðað við mannfjöldann á hverju aldursári samkv. manntölunum, eins og í undan-
farandi yfirliti, heldur er fariO eftir skýrslunum um fædda og dána. Dánartala 1. árs 1921—25 er miöuO
viö tölu fæddra 1921—24 aö viöbættum helmingnum af tölu fæddra 1920 og 1925, dánartala 2. árs viö tölu
fæddra 1920—1923 aö viöbættri hálfri tölu fæddra 1919 og 1924 og frádregnum dánum á 1. ári 1920 — 24 o. s. frv.
2) Hér er miöaö viö fædda á tímabilinu 1921—25 og 1926—30, enda þótt sum börn þau, sem dáiö
hafa á 1. ári á þessum tíma, hafi veriö fædd 1920, en aftur á móti sum börn fædd 1930, sem dóu á þess-
um aldri, hafi ekki dáiö fyr en 1931.