Lögmannablaðið - 01.06.2003, Blaðsíða 24
24
Nýverið gerðist Ísland aðili aðSOLVIT- úrlausnarneti Evrópu-
sambandsins sem varðar framkvæmd á
reglum innri markaðar Evrópusam-
bandsins. Úrlausnarnetinu var hleypt
af stokkunum hinn 22. júlí sl. en sakir
aðildar EFTA-ríkjanna, Íslands,
Liechtenstein og Noregs, að EES-
samningnum og þar með innri markaði
Evrópusambandsins eru þau þátttak-
endur í SOLVIT.
Til hagsbóta fólki og fyrir-
tækjum sem býr eða starfar í
öðru EES-ríki
Markmiðið með SOLVIT er að yfir-
stíga hvers kyns hindranir í vegi fjór-
frelsis innri markaðarins á skjótan og greiðan hátt.
Slíkar hindranir geta m.a. stafað af ófullkominni
innleiðingu á reglum innri markaðarins eða því að
stjórnvöld beita þeim ekki á réttan hátt, oft vegna
vanþekkingar starfsmanna sinna. Þá er SOLVIT
einungis ætlað að leysa mál sem ná yfir landa-
mæri, þ.e. að þau varði fleiri en eitt ríki. Þannig á
SOLVIT að auðvelda fólki og fyrirtækjum, sem
býr eða starfar í öðru EES-ríki, að sækja rétt sinn
svo og greiða fyrir samskiptum við stjórnvöld í
því ríki. Með því að gera þeim kleift að bera fram
kvartanir, telji þau viðkomandi stjórnvöld ekki
fara að reglum innri markaðarins, má einnig kalla
fram í dagsljósið algengustu umkvörtunarefnin en
framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur um
skeið leitað leiða til þess.
Þar eð löggjöf um innri markaðinn er mjög
umfangsmikil geta kvartanir, sem beint er til
SOLVIT, varðað fjölda málaflokka. Þeirra á
meðal eru reglur um viðurkenningu starfsréttinda,
almannatryggingar, vernd persónuupplýsinga,
skráning vélknúinna ökutækja, atvinnuréttindi,
markaðsaðgengi vöru og þjónustu, opinber inn-
kaup, réttur til eigin atvinnustarfsemi, frjálsir fjár-
magnsflutningar og aðgangur að
menntun.
Hvernig starfar SOLVIT?
Úrlausnarnetið byggist á sér-
stökum gagnagrunni sem fram-
kvæmdastjórn ESB hefur sett upp á
Netinu og tengir saman SOLVIT-
stöðvar sem komið hefur verið á fót í
öllum EES-ríkjunum, þ.e. aðildar-
ríkjum ESB ásamt EFTA-ríkjunum
innan EES. Þær eru oftast vistaðar í
einhverju ráðuneyti viðkomandi ríkis,
hér á landi í utanríkisráðuneytinu.
Úrlausnarnetið virkar þannig að ein-
staklingur eða fyrirtæki sem býr í
öðru EES-ríki hefur samband við
SOLVIT-stöð í heimalandi sínu, telji hann stjórn-
vald í hinu ríkinu ekki fara að reglum innri mark-
aðarins. SOLVIT-stöðin, sem tekur við kvörtun-
inni, skráir málið í gagnagrunninn en áður en
tekin er ákvörðun um það skal m.a. kanna máls-
ástæður og hvort málarekstur ætti betur við. Ekki
ætti að skrá mál í gagnagrunninn sé það rekið sem
mál fyrir dómi eða hafi það verið tekið til
úrskurðar.
Sé tekin ákvörðun um að skrá mál í gagna-
grunninn kemur það til kasta viðkomandi SOL-
VIT-stöðvar í því ríki sem kvörtunin beinist gegn.
Dæmi: Íslenskt fyrirtæki á í erfiðleikum með að
markaðssetja vöru í Bretlandi. Það gæti þá sett sig
í samband við SOLVIT-stöðina í íslenska utan-
ríkisráðuneytinu, en úrlausn mála væri hjá SOL-
VIT-stöð breskra stjórnvalda sem nú er í breska
iðnaðar- og viðskiptaráðuneytinu. Breska SOL-
VIT-stöðin hefur því næst viku til að staðfesta
hvort hún sinnir málinu eða hafnar því. Ef svarið
er jákvætt er erindið sent áfram til viðeigandi
aðila innan bresku stjórnsýslunnar til afgreiðslu.
Frestur til að leysa úr málum, sem beint er til
SOLVIT-úrlausnarnetsins, er tiltölulega skammur,
2 / 2 0 0 3
SOLVIT
Nýtt úrlausnarnet Evrópusambandsins
Ragnheiður Elfa
Þorsteinsdóttir,
lögfræðingur, starfar á
viðskiptaskrifstofu
utanríkisráðuneytisins.