Fréttablaðið - 13.06.2015, Blaðsíða 91

KYNNING − AUGLÝSING Íslenski jarðvarmaklasinn13. JÚNÍ 2015 LAUGARDAGUR 11
Verkfræðistofan Verkís er einn af stofnaðilum klasasam-starfs í jarðvarma og tekur
þátt í samstarfsverkefnum sem
unnið er að innan hópsins. „Verk-
ís væntir mikils af klasasamstarf-
inu og vonast til að með öflugum
jarðvarmaklasa á Íslandi og nánara
samstarfi fyrirtækja á þessu sviði,
geti fyrirtækið styrkt samkeppnis-
hæfni sína og getu til að takast á
við stór erlend verkefni á sviði jarð-
varmanýtingar,“ segir Páll R. Guð-
mundsson, sviðsstjóri hjá Verkís,
elstu verkfræðistofu landsins.
Fyrirtækið rekur uppruna sinn
til ársins 1932 en Verkís var stofnað
árið 2008 með samruna fimm fyrir-
tækja. Árið 2013 sameinuðust síðan
Verkís og Almenna verkfræðistofan
undir nafni Verkís.
Verkís hefur komið að hönnun
allra jarðvarmavirkjana á landinu
Verkís og forverar eiga langa sögu
í ráðgjöf vegna virkjana og orku-
mannvirkja en fyrirtækið hefur í
áratugi verið í fararbroddi í undir-
búningi og hönnun vatnsaflsvirkj-
ana á Íslandi.
„Í vatnsaflsvirkjunum höfum við
komið að nýbyggingum síðan 1936,
samanlagt afl yfir 1.400 MW, og að
endurbyggingu vatnsaflsvirkjana
síðan 1989, samanlagt afl um 1.200
MW,“ útskýrir Páll.
Þá hefur Verkís yfirgripsmikla
þekkingu í jarðhita sem byggð er
á langri reynslu á sviði jarðvarma-
virkjana og hitaveitna. Verkís hefur
komið að hönnun allra jarðvarma-
virkjana á Íslandi og nánast öllum
hitaveitum á landinu.
„Ráðgjöf við jarðvarmavirkjanir
hófst árið 1976 með undirbúningi
að virkjunum í Svartsengi og Kröflu
og hafa slík verkefni verið nær óslit-
ið síðan, nú síðast með vinnu við
orkuver á Hellisheiði, á Reykjanesi,
í Svartsengi og fyrir norðan á Þeista-
reykjum. Frá árinu 1962 hefur Verk-
ís og forverar verið aðalhönnuðir
hitaveitu á höfuðborgarsvæðinu.“
Stór orkuverkefni Verkís
víða um heim
Orkuverkefni Verkís erlendis hafa
verið á sviði jarðvarma og vatns-
orku. Þau markaðssvæði sem Verk-
ís er einkum að vinna á í jarðvarma
eru Kenýa og Tyrkland.
„Í Kenýa höfum við síðan 2010
unnið fyrir Green Energy Group
(GEG) að þróun og útfærslu holu-
toppsvirkjana en holutoppsvirkjan-
ir eru litlar jarðvarmavirkjanir, 3-10
MW, með eimsvala og kæli turni,
staðsettar við borholur. Kostur slíkra
virkjana er að þær koma í stöðluð-
um einingum og má reisa þær á
skömmum tíma með litlu raski á
umhverfi öðru en því sem hlýst af
borun. Green Energy hefur sett upp
10 stöðvar með 13 vélum og er að fara
að setja upp 5 til viðbótar og fleiri eru
í undirbúningi,“ segir Páll.
Annað stórt verkefni Verkís í
Kenýa um þessar mundir er ráð-
gjöf og hönnun vegna 35 MW jarð-
varmavirkjunar í Menengai. „Þar
er okkar verkkaupi alþjóðlegt orku-
fyrirtæki sem hefur tekið að sér að
fjármagna, reisa og reka virkjunina
en kenýska ríkisfyrirtækið GDC
annast gufuöflun og rekstur jarð-
hitasvæðisins,“ segir Páll.
„Á árunum 2011 og 2012 vann
Verkís ásamt öðrum íslenskum
fyrir tækjum að mati á jarðhita-
svæðinu Olkaria og í framhaldi af
því hagkvæmnisathugun fyrir 5
jarðvarmavirkjanir, sem samtals
eru 500 MW að stærð. Önnur verk-
efni í Kenýa hafa verið smærri og
eru það þá einkum verkefni á sviði
frumhönnunar, hagkvæmnisathug-
anir og mat á virkjunarkostum fyrir
ýmsa aðila.
Í Eþíópíu erum við að vinna
fyrir Reykjavík Geothermal og
fleiri í samvinnu við Mannvit við
uppbyggingu jarðvarmavirkjunar í
Corbetti. Þar er í gangi mjög metn-
aðarfull áætlun um stóra jarðgufu-
virkjun.“
Verkefni í Tyrklandi, Kína og
Suður-Ameríku
Í Tyrklandi er mikill jarðhiti að
sögn Páls og síðustu ár hefur Verk-
ís þjónustað Atlas Copco, sem
byggir þar meðal annars stóra tví-
vökvavirkjun. Í því verkefni hefur
Verkís einkum aðstoðað við upp-
keyrslu og rekstur ásamt hönnun
á afldreifikerfi.
Önnur verkefni í Tyrklandi hafa
verið frumhönnun og úttektir
vegna orkuvinnslu og hitaveitna
fyrir einkaaðila og lánastofnanir.
Í Suður-Ameríku hefur Verk-
ís rekið útibú í Síle ásamt ÍSOR og
unnið við ýmis verkefni í Síle, Mið-
Ameríku og Karíbahafi eins og í
El Salvador, á Dóminíku, Guade-
loupe og St. Vincent.
Frá 1995 hefur Verkís komið að
og veitt ráðgjöf vegna uppbygg-
ingar hitaveitna í Kína. Fyrst fyrir
Enex China og síðan Orku Energy
og Shanaxi Green Energy. Verk-
efnin hafa fyrst og fremst verið
forathuganir, ráðgjöf, eftirlit og
áreiðan leikaskoðun og hafa verið
unnin hér heima og í Kína.
Sérhæfð námskeið í jarðvarma
„Annað áhugavert verkefni síð-
ustu misserin er kennsla þar sem
við höfum sent sérfræðinga til að
kenna á sérhæfðum námskeiðum
í jarðvarma. Þessi námskeið hafa
verið haldin m.a. í Níkaragva, Eþí-
ópíu, Kenýa og víðar,“ segir Páll.
Markaðssvæði Verkís í vatnsorku
Í vatnsorku hafa markaðssvæði
Verkís einkum verið Grænland,
Georgía, Tansanía og Noregur.
Á Grænlandi rekur Verkís útibú
og sinnir ýmsum verkefnum.
Verkís annaðist ráðgjöf til Ístaks
við byggingu þriggja vatnsafls-
virkjana. Verkefni Verkís í þess-
um virkjunum var hönnun bygg-
ingarvirkja, vél-, raf- og stjórnbún-
aðar og aðstoð við uppkeyrslu og
prófanir.
Í Georgíu er mikið að gerast í
vatnsafli að sögn Páls og Verkís
hefur unnið að mörgum verkefn-
um þar undanfarin ár.
„Ok kar stærsta verkefni í
Georgíu er hönnun Dariali-virkj-
unar sem er 108 MW þar sem við
erum í samstarfi við Landsvirkj-
un Power og heimamenn. Hlutverk
Verkís í því verkefni er verkhönn-
un, útboðshönnun og fullnaðar-
hönnun. Virkjunin er í byggingu
og verður fullbúin vorið 2016.
Önnur verk í Georgíu eru
smærri og hafa þau einkum verið
frum- og hagkvæmnisathuganir á
virkjunarkostum,“ útskýrir Páll.
„Í Tansaníu erum við að vinna
að vatnsorkuverkefnum með
Landsvirkjun Power sem er endur-
nýjun á búnaði í 5 vatnsaflsvirkj-
unum. Við höfum einnig unnið
að mörgum vatnsorkuverkefnum
í Noregi síðustu ár í samstarfi við
norsk fyrirtæki og ein sér.“
Nánari upplýsingar er að finna
á www.verkis.is
Annað áhugavert
verkefni síðustu
misserin er kennsla þar
sem við höfum sent
sérfræðinga til að kenna
á sérhæfðum
námskeiðum í
jarðvarma.
Páll R. Guðmundsson,
sviðsstjóri hjá Verkís
Verkís í fararbroddi við hönnun
vatnsafls- og jarðvarmavirkjana
Verkfræðistofan Verkís hefur komið að hönnun allra jarðvarmavirkjana á Íslandi og hannað flestar hitaveitur á landinu. Þá teygja
verkefni Verkís sig um allan heim. Páll R. Guðmundsson, sviðsstjóri Orkusviðs, segir Verkís vænta mikils af klasasamstarfi í jarðvarma.
Tvívökvavirkjun Atlas-Copco í Tyrklandi.
Holutoppsvirkjun GEG í Kenýa. MYND/LÝÐUR SKÚLASON