Dagblaðið Vísir - DV - 06.02.2008, Qupperneq 23
DV Fókus
MIÐVIKUDAGUR 6. FEBRÚAR 2008 23
Sum leikrit eru þannig vaxin að þau eiga allt
sitt undir leikurunum. Þau þurfa ekki að vera
miklar bókmenntir, hvorki írumleg né djúp, en ef
leikendurnir eru skynsamlega valdir og ná réttum
tökum er hægt að hafa af þeim verulega ánægju.
Hver man ekki eftir Fjórum hjörtum Ólafs Jóhanns
í Loftkastalanum á sínum tíma? Ekki er nú hægt að
segja að það hafi verið verk sem „skildi mikið eftir"
- og samt... hversu dásamlegar voru ekki gömlu
stjörnurnar okkar sem kallarnir við spilaborðið:
Rúrik, Bessi, Árni og Gunnar. Þarna stóðu þessir
meistarar allir saman á sviðinu í síðasta skipti
og minningin um leik þeirra yljar manni enn
um hjartarætur. Þetta var ein af þeim fágætu
leikhússtundum þar sem stjörnuleikurinn varð
samleikur - og öfugt.
Franska leikritið Hetjur, sem var frumsýnt á
Nýja sviði Borgarleikhússins fyrir helgi, fjallar líka
um gamla menn. Persónurnar eru þrír aldraðir
herramenn á frönsku eiliheimili, sem allir eiga það
sameiginlegtaðhafabaristífyrriheimsstyrjöldinni.
Verkið er sem sagt skrifað fýrir þrjá roskna
karlleikara. Þetta er kannski ekki stórbrotið
skáldverk, en það er manneskjulegt og hlýlegt.
Þessir menn hafa lent í hrikalegri lífsreynslu ungir
að árum og hún hefur markað líf þeirra sfðan. Þeir
eru að vissu leyti fastir í fortíðinni, samt reyna þeir
að halda áfram. Sársaukinn hverfur aldrei, en það
gerir vonin ekki heldur, eins þótt leiðinn og lúinn
sæki nú að þeim af fullum þunga. Það bjargar
líka miklu að hafa húmor. Stundum liggur við að
manni dettí Beckett í hug - án þess ég sé að jafna
höfundi þessa leiks við hann. Gerald Sibleyras, vel
á minnst, hver er hann eiginlega? Um hann er ekki
staf að finna í leikskránni. Þar eru ítarlegar æviskrár
leikara og „listrænna stjómenda", en ekkert um
LEIKDOMUR
eftir Gerald Sibleyras
Þýðandi: Pétur Gunnarsson
Leikstjóri: Hafliði Arngrímsson
Leikmynd og búningar: Júrgen
Höth og Brit Daldrop
Ljós: Kári Gíslason
Hljóð: Ólafur Örn Thoroddsen
Jon Viðar Jónsson
leiklistargagnrýnandi
þann sem skrifaði verkið! Ekki heldur á heimasíðu
Leikfélags Reykjavíkur í Borgarleikhúsinu. Skipta
umbúðirnar meira máli en innihaldið - jafhvel í
leikhúsinu?!
StórigallinnáuppsetninguLeikfélagsReykjavíkur
er sá að tveir leikendannaerualltof ungir. Það er leitt
að þurfa að segja það, en þetta fer með sýninguna.
Þeir Sigurður Skúlason og Guðmundur Ólafsson
eiga tíu, tuttugu ár - að mirmsta kostí - í það að geta
leikið öldunga á trúverðugan hátt. Þó að Theódór
Júlíusson sé auðvitað einnig maður á besta aldri er
hann einn nógu öldurmannlegur til að orka nokkum
veginn sannur í sínu hlutverki. Bæði Sigurður
og Guðmundur lenda hins vegar í yfirborðsleik,
jafnvel ofleik; á köflum er á mörkunum að þeir
haldist í því stírðlega hreyfimunstri sem þeir hafa
reynt að tíleinka sér. Svona leikendaval gætí gengið
í gamanleik, í markvissum kómískum tilgangi, en
í þessu tilviki er það fráleitt. Bæði Guðmundur og
Sigurður em vandvirkir listamenn, hvomgur þeirra
gerir neitt vanhugsað eða út í bláinn, en hér em þeir
ekki á heimavelli - pent orðað.
Leikmyndin á Nýja sviðinu er kapítuli út af
fyrir sig. Hún er mjög stílfærð og, þannig séð,
í ósamræmi við realisma leiksins. Holurnar
og gjárnar í henni eiga líkast til að vísa í
skotgrafirnar sem mennirnir máttu eitt sinn
dúsa í; kannski sár fortíðarinnar, hvað veit ég.
Nú skal skýrt tekið fram að ég hef, almennt séð,
ekkert á móti stílfærðum eða symbóiískum
leikmyndum, jafnvel í mjög realískum verkum.
Spurningin er bara, alltaf og ævinlega, hvernig
leiksvið og leikur vinna saman. Þar kemur til
kasta leikstjórans sem - ef allt er með felldu
- á að ráða grunntilhögun sviðsins ásamt
leikmyndateiknaranum. En hér var eins og
leikstjórinn hefði aldrei tekist á við verkefnið,
reynt að leysa þrautina sem er að vísu, það
skal fúslega viðurkennt, ekki auðveld viðfangs.
Verkið sjálft er nefnilega svo kyrrstætt, svo lítil
hreyfing á leikendum, að það getur verið erfitt
að kalla hana eðlilega fram án þess að Ienda í
tilgerð. I raun og veru er þetta verk ekkert síður
fyrir útvarp en svið.
Það leiðasta við þetta allt saman er að við eigum
leikara sem hefðu vel getað notíð sín í leik sem
þessum. Gunnar Eyjólfsson hefur ef til vill aldrei
verið betri en nú síðustu árin, blómstrað í hverju
hlutverkinu á fætur öðru. Erlingur Gfslason er í
ágætu formi, eins þótt Þjóðleikhúsið hafi vannýtt
hann af miklum dugnaði árum saman. Pétur
Einarsson hefði líka mjög vel komið til greina
og ekki einu sinni þurft að sækja hann út fyrir
Leikfélagsstabbann. En nei, nei... þessir augljósu
og ágætu kostir eru ekld teknir, kannski af því að
leikstjórinn hefur viljað prófa eitthvað annað en
hið sjálfsagða. Það er bara stundum þannig að
hið sjálfsagða er best.
mmm
KRISTIN
KRISTJÁNSDÓTTIR
fóró Vitcibar
HRAÐI:
VEITINGAR
VIÐMÓT:
UMHVERFI
LOFTNET
Myndlistarmennirnir MARGRÉTH. BLÖNDAL, RÁÐHILDURINGADÓTTIR og TUMI
MAGNÚSSON opna sýninguna Loftnet í sýningarýminu Co-Lab við Norre Sogade
17 Kaupmannahöfn á laugardaginn kemur. Co-Lab hefur verið starfrækt í tæpt
árog einblínirá spennandi samtímalist. Sýningin stendurtil 9. mars.
Leiðrétting
Mistök urðu í myndbirtingu með
leikdómi Jóns Viðars í blaðinu
í gær um sýninguna Óþelló,
Desdemóna og Jagó. DV biðst
velvirðingar á því.
Hildigunnur
opnar í Nýló
Nýlistasafitíð fagnar þrítugsaf-
mæli sínu í ár og mun standa fýrir
veglegri dagskrá á næstu mánuð-
um þar sem hlúð verður sérstak-
lega að merkilegri safneign þess.
Samhliða því munu valdir lista-
menn eiga eins konar samtal við.
safheignina og mun Hildigunn-
ur Birgisdóttir ríða á vaðið með
einkasýrtíngu sinni „Tilgangsleysi
allra hluta".
Verk Hildigunnar byggjast gjaman
á leikjum með tilheyrandi leikkerf-
um og á sýningu sinni í Nýlista-
safninu vinnur Hildigunnur með
grafík og postulín.
Sýrtíngin verður opnuð á föstudag-
inn kemur klukkan 17.00 og stend-
. ur yfir næstu þrjá mánuði. .
Tískan á
Sirkus
Vera Pálsdóttir opnar sýninguna
Tvö-þúsund-og-átta á Safnanótt
á föstudaginn. Sýningin verður
á Veggnum í Þjóðminjasafitínu
og hefst klukkan 20.00. Sýning-
in samanstendur af ljósmyndum
sem Vera tók af fatatísku nútím-
ans og em módelin fastagestir á
skemmtístaðnum Sirkus sem nú
stendur tíl að rífa. Það var einmitt
kveikja sýningarinnar en allir sem
að verkefitínu koma em fastagestir
staðarins.
HAMMARIA HEIMSMÆLIKVARÐA
I SkYXDI
Vegur hamborgaraunnandans
er vandrataður og margt sem þar
ber að varasL Blautir, örbylgjusoðnir
svampborg-
arar em þar
efstir á lista og
ættu helst ekld að fara inn fyrir varir
nokkurs manns. Flipp-borgarar em
líka varasamir. Því þó það lítí vel út
á pappímum að bauna bemaise-
sósu og eplum á borgarann drífur
það ekki upp í murm og ofan í maga
átakalaust. Við viljum ekki átök þegar
hamborgarinn okkar er annars vegar,
heldur óþynnta nautn og gleði.
Þar kemur að besta
hamborgarastað Reykjavíkurborgar
og þó víðar væri leitað: Vitabar á
homi Vitastígs og Bergþómgötu.
Þangað er notalegt að koma á
grámóskulegum sunnudögum og
fá sér ljúffenga hambósteik. „Gleym
mér ei" er í uppáhaldi, en borgarinn
sá er hlaðinn safaríku grænmetí
og gráðostí sem gefur honum
karakter. Kartöflurnar sem fylgja
með em eðalfínir, myndarlegir bátar
í skinninu og á kantínum sletta af
kokteilsósu.
Þjónustan á Vitabar er heiðarleg
og einkennist hvorki af uppskrúfaðri
kurteisi né dónaskap heldur
þægilegu viðmótí fólks sem þekkir
sinn borgarara og sitt fólk. Eg hef
komið þama nógu oft tíl þess að
vita að gæðastaðall Vitabars er
óhagganlegur og staður sem klúðrar
aldrei kvöldmáltíð á greiða leið að
hjarta mínu.
Háskóla-
tónleikar
Djass-rokksveitin BonSom,
leikur ffumsamin verk á há-
skólatónleikum í Norræna hús-
inu á hádegi í dag. BonSom
samanstendur af þeim Andr-
ési Þór Gunnlaugssyni, Eyjólfi
Þorleifssyni, Scott McLemore og
Þorgrími Jónssyni. Það kostar
1000 krónur inn á tónleikana, en
helmings afsláttur er veittur eldri
borgumm. Ókeypis er inn fyrir
nemendur Háskóla íslands.
*
■9