Málfregnir - 01.12.2001, Blaðsíða 21
Árið Árið Árið Árið
1996- 1997- 2000- 2001-
Námsland 1997 1998 2001 2002
Bandaríkin 531 569 647 512
Stóra-Bretland 208 222 241 245
Frakkland 48 33 27 26
Hoiland 68
ftalía 51 38 55 65
Kanada 39 33 32 25
Spánn 31 35 42 39
Þýskaland 213 123 98 82
Alls 1121 1053 1142 1062
Tafla 3. Fjöldi námsmanna í helstu námslöndum
utan Norðurlanda.
Árið Árið Árið Árið
1996- 1997- 2000- 2001-
Námsland 1997 1998 2001 2002
Danmörk 700 623 647 640
Finnland 18 9 11 13
Noregur 150 109 82 64
Svíþjóð 159 80 68 85
Alls 1027 821 808 802
Tafla 4. Fjöldi námsmanna á Norðurlöndum.
Heildarfjöldi umsækjenda hjá LÍN vegna
náms erlendis haustið 2001 var 1943.
Það eru gífurlegir hagsmunir fólgnir í að-
gangi íslenskra námsmanna að dönskum og
norrænum háskólum, ekki síst þar sem oft er
um framhaldsnám að ræða sem ekki er í
boði hér á landi. Að undanfömu hefur verið
mikil sókn útlendinga í danska háskóla en
þar sem kennslan fer í flestum tilvikum fram
á dönsku þurfa útlendingar almennt að
gangast undir sérstakt próf í málinu. Is-
lenskir námsmenn hafa sérstöðu þar sem
ekki hafa verið gerðar frekari kröfur til
dönskukunnáttu þeirra en að þeir hafi stúd-
entspróf í dönsku. Það er mikið hagsmuna-
mál fyrir Islendinga að tapa ekki þessari
sérstöðu. Um þessar mundir vinn ég að
rannsókn meðal íslenskra námsmanna í
framhaldsnámi í Danmörku sem beinist að
því að kanna hvemig þeim gengur að nota
dönskuna sem tjáskiptatæki í námi sínu og
hvemig þeir meta þá dönskukunnáttu sem
þeir fengu í íslenskum skólum. Þegar hafa
komið fram mikilvægar upplýsingar sem
vafalítið munu gagnast dönskukennurum í
grunn- og framhaldsskólum.
Ég hef rætt það við nokkra námsmenn
erlendis hvernig þeim finnist að sækja nám-
skeið sem ætluð eru útlendingum og því
kennd á ensku. Nokkrir þeirra hafa bent á að
það geti verið töluverður munur á gæðum
kennslunnar þegar námskeið eru skipulögð
fyrir einsleitan hóp námsmanna í heima-
landinu og námskeiðin kennd á móðurmál-
inu og þegar námskeið eru kennd á ensku
fyrir breiðan hóp námsmanna með ólíkar
forsendur. Þetta gæti verið áhugavert rann-
sóknarefni. Flest bendir til þess að miklir
hagsmunir séu fólgnir í því að geta átt bein-
an og milliliðalausan aðgang að þekkingu.
í greiningu ArbejdsMarkedsPolitisk
Ageitda, sem ég nefndi hér að framan, kem-
ur fram að hlutfallslega fleiri íslendingar
stunda nám á Norðurlöndum samanborið
við nágrannaþjóðimar en hlutfallslega fleiri
norrænir námsmenn stunda hins vegar nám
í öðrum Evrópulöndum, þ.e. utan Norður-
landa, en Islendingar. A hinn bóginn stunda
hlutfallslega fleiri Islendingar nám í Banda-
ríkjunum en aðrir Norðurlandabúar (Danske
studerende bliver hjemme, bls. 5). Athygli
vekur hve fáir íslenskir nemendur sækja
nám til annarra Evrópulanda en Norður-
landa samanborið við aðra norræna náms-
menn. Hér þurfum við að vera á varðbergi
því með aukinni Evrópusamvinnu hafa
möguleikar íslendinga til framhaldsnáms
við evrópska háskóla (þ.e. utan Norður-
landa) aukist til mikilla muna og því miklir
hagsmunir í húfi. Tryggja þarf að íslensk
ungmenni fái nægjanlegan undirbúning í
þriðja erlenda máli, þ.e. í þýsku, frönsku og
spænsku, svo ónóg tungumálakunnátta
komi ekki í veg fyrir að íslenskir námsmenn
geti stundað nám í evrópskum háskólum til
jafns við aðra.
21