Skagfirðingabók - 01.01.1975, Síða 119

FLJÓT í SKAGAFIRÐI Á NÍTJANDU ÖLD
hjálpa til og vinna búverk og hirða um fénað. Er mislingunum
svo lýst, að þeim hafi fylgt „margir kvillar, ráðleysi, uppköst og
lífsýki“.6
Að vísu ber þessi heimild ekki með sér, að mikill manndauði
hafi hlotizt af sóttinni, en þó má telja, að allnokkrir hafi týnt lífi
af hennar völdum, því að á árunum 1845—1850 fjölgar Skag-
firðingum ekki nema um 36, og er það afar lítil aukning.
Eins og fyrr er sagt, fjölgar fólki í öllum Skagafirði allt til
ársins 1880. Á þessu tímabili er getið um mjög mannskæða tauga-
veiki árið 1859,7 en hún virðist ekki hafa haft teljandi áhrif, ef
miðað er við fólksfjölda áranna 1855 og 1860, en á þeim fimm
árum var fjölgunin nokkuð ör.
Árið 1882 kom enn mislingafaraldur í Skagafjörð. Hann stakk
sér. fyrst niður í Fljótum og dreifðist síðan þaðan. Segir Guð-
mundur Davíðsson, að sóttin hafi borizt að Hraunum með manni
úr Skagafirði, Jóhanni Þorsteinssyni, en hann hafi komið beint frá
Reykjavík, þar sem sóttin gekk þá. Hafi maðurinn ekki veikzt
sjálfur, fyrr en að Hraunum kom.8
Enn er faraldur veturinn 1884—1885, en þá kemur fram í
sýslufundargerð frá 28. janúar, að taugaveiki hafi „gert vart við
sig í Glaumbæ og á nokkrum bæjum í Fljótum“, en oddviti sýslu-
nefndar er af þessum sökum sagður hafa „stranglega bannað sam-
göngur við slíka bæi og lagt sektir við, ef út af væri breytt".9
Ef litið er á mannfjöldatöfluna og athugaðar tölur áranna 1880
og 1890, kemur í ljós, að þá hefur fækkun orðið mikil. I Skaga-
firði öllum fækkar um rúmlega 500 manns og í Fljótum einum
nær 100. Áðurgreindar pestir 1882 og 1884—1885 valda sjálf-
sagt einhverju um, en þó hafa Ameríkuferðirnar sjálfsagt verið
meginorsökin.
Um 1870 hófust ferðir Islendinga til Vesturheims, og urðu
miklir flutningar fólks þangað af Norðurlandi, meðal annars úr
Skagafirði árin 1873—1876.10
Ef athugaður er mannfjöldinn 1870 og 1880 sést, að á þessum
10 árum stendur íbúatala í sýslunni nánast í stað og í Fljótum
fækkar heldur.
117