Skagfirðingabók - 01.01.1975, Page 141

FLJÓT í SKAGAFIRÐI Á NÍTJANDU ÖLD
en öll klumpsleg og þung á sjó og landi. Seglbúnaður
var á skipum þessum óhentugur og ófullkominn. Var á
flestum eða öllum þeirra á þessum tíma aðeins eitt segl
— rásegl, þótt síðar breyttist þetta og tekin væri upp
gaffalsigling.“5
I bók sinni Skútuöldinni lýsir Gils Guðmundsson skipum Fljóta-
manna og þróun skipastólsins á 19. öld, og farast honum svo orð:
„Hákarlaveiðar höfðu Fljótamenn stundað um langan
aldur, bæði á vetrarskipum og vorskipum. Allt fram á
19. öld voru vetrarskipin ekki stærri en áttæringar. Skut-
ust menn í legur á þeim öðru hvoru að vetrinum, meðan
hákarl var á grunnmiðum. Tóku þær ferðir að jafnaði
fremur skamman tíma eða sjaldan meira en 2—3 sólar-
hringa. Vorskipin voru stærri og burðameiri. Þeim var
siglt á djúpmið, enda gátu þær ferðir tekið nokkra sólar-
hringa. Eftir að kom fram um 1830 munu Fljótamenn
hafa sett skýli á vorskip sín og stækkað þau nokkuð um
svipað leyti. Um 1850 var þróun þessi svo langt á veg
komin, að ekki gat það heitið nema nokkur endurbót,
þótt í þau væri sett fullt þilfar. Sú endurbót var samt
svo mikilvæg, að hún gjörbreytti allri aðstöðu við veið-
arnar. Þegar þilskipaútgerð hófst við Eyjafjörð og Siglu-
fjörð á sjötta tug 19. aldar, voru hákarlaveiðar Fljóta-
manna í miklum blóma. . . Kostir þilskipanna lágu í
augum uppi, eftir að samanburður var fenginn. Þar var
ekki um nein tvímæli að ræða. Hið eina, sem dró úr
Fljótamönnum og gerði þeim erfitt fyrir, var hafnleysið.
Haganesvík er fyrir opnu hafi og má heita ógerlegt að
gera þaðan út önnur skip en þau, sem hægt var að draga
á land hverju sinni. Þrátt fyrir annmarka þessa leið ekki
á löngu, unz Fljótamenn komu sér upp nokkrum þilskip-
um. Vegna hafnleysisins var aðalbækistöðin jafnan á
Siglufirði. Þó voru dæmi þess, einkum í fyrstu, að þil-
139