Skagfirðingabók - 01.01.1990, Side 54

NOFN SKAGFIRÐINGA 1703-1845
eftir GÍSLA JÓNSSON menntaskólakennara
lnngangur
I þessari ritgerð teljast Skagfirðingar allir íbúar Skagafjarðar-
sýslu 1703, og þeir íbúar sýslunnar árin 1801 og 1845 sem fæðst
höfðu á íslandi. Frá eru dregnir fáeinir menn, sem fengust við
verslun og fæddir voru erlendis eftir því sem næst verður
komist. Eg hef sjálfur reynt að telja fólkið eftir manntölum, því
að opinberum heimildum ber ekki ætíð saman. Stundum er
misræmið víst prentvillum að kenna.
Mikil hætta er á því, að í ritsmíðum sem þessum séu villur,
slíkt sem talnaflóðið er og fjöldi fólks og nafna. I ritum hinna
virtustu og vönduðustu fræðimanna hef ég rekist á fáein dæmi
slíks. Annað er naumast mannlegt. Getu manna eru löngum
takmörk sett, þótt viljinn sé góður og samviskusemi mikil.
I sjálfum frumheimildunum geta líka verið villur. Prestar og
teljarar fólks voru ekki óskeikulir fremur en aðrir. Seinni nöfn
manna, eftir að þau komu til, hafa haldist misvel til skila, jafnvel
í sjálfum kirkjubókunum. Fyrir kom að prestar misheyrðu
nöfn við húsvitjanir eða brast trútt minni, þegar bókað var
seinna en vera skyldi. Bið ég alla góðfúsa lesendur að virða mér
og öðrum til vorkunnar, þar sem einhverju skeikar. Ekki er það
viljandi gert.
Hér verður ekki mikil stund lögð á nákvæmar nafnaskýring-
ar, en þó getið að nokkru merkingar nafna, sem tíðari voru í
Skagafirði en annars staðar í ákveðinn tíma. Meira verður feng-
ist við tíðni nafnanna og uppruna að vissu marki.
52