Jökull - 01.12.1968, Blaðsíða 41

H
1217.3
1219.2
1221.5
1225,8
1231.5
1236.2
1236.7
1236.4
1238.2
1240.8
1244.4
1249.1
1253.4
1256.2
1258.4
1260,0
1261.2
1262,0
1262.8
1261.9
1260,0
1259.1
1260,8
1263.2
1265.7
1269,0
1271.7
1275.2
1277.4
1280,0
1283.4
1285.1
1285.2
1284.4
1284.2
1282.6
1280.3
1278,0
1277.9
1277.2
1277.3
1277,0
1276.8
1273.3
1271.9
1270.7
1270,1
1271.5
1274,0
1280.8
D
4617
4846
5087
5348
5573
5816
5988
6188
6396
6610
6835
7060
7282
7510
7747
7945
8189
8414
8652
8873
9104
9337
9584
9804
10049
10308
10534
10900
11178
11412
11702
12000
12211
12506
12783
12974
13182
13385
13591
13795
13988
14197
14409
14653
14879
15101
15315
15514
15731
15925
H
1285.8
1289.9
1291,0
1292.6
1292.4
1289.5
1286.9
1276.9
1255,8
1244.5
1244,4
1333.7
D
16099
16350
16567
16761
16990
17158
17287
17504
17826
18117
18501
191652
1 Fastm. á Kerlingum.
2 Vörðutoppur á Páls-
fjalli.
15.-16. juni 1967
H D
1334,0 0i
1190,4 2352
1184,5 257
1170,2 374
1161,7 551
1155,3 860
1154,9 1202
1156,5 1570
1158,6 1952
1166,5 2339
1174,8 2727
1184,2 3042
1191,8 3195
1198,9 3349
1206,1 3582
1205,7 3828
1208,8 4188
1216,5 4604
1218,6 4914
1222,9 5293
1232,1 5660
1236,7 5996
1239,1 6464
1243,9 6897
1252,4 7248
1256,9 75553
1 Fastrn. á Kerlingum.
2 Snjórönd.
3 í Nýjafellslínu.
Niðurstöður af mælingum við Nýjafell 1959
og milli Pálsfjalls og Kerlinga 1959 og 1965
hafa birzt í Jökli (Pálsson 1959, Hallgrimsson
og Þorbergsson 1966). Því miður eru þessar
niðurstöður ekki villulausar. (1959 er 100 m
skekkja í lengd frá stöð 38 og áfram; 1965 eru
skekkjur bæði í hæðum og lengdum).
Utreikningar á öllum mælingunum hafa nú
verið endurskoðaðir og gerðir með rafreikni
eftir forskrift Gunnars Þorbergssonar (1968)
fyrir útreikninga á línumælingum. Niðurstöður
eru í Töflum 1 og 2, og á Myndurn 2 og 3.
Hæð á fastmerki á Kerlingum er sett 1334.0 m
samkvæmt mælingu frá Nýjafelli 1967. (Þessi
hæð er 1339 m á korti Geodætisk Institut).
Lengdin Pálsfjall—Kerlingar mældist 19188 m
1959 og 19165 m 1965. Hæðarmunur fastmerkja
á Pálsfjalli og Kerlingu mældist 0,9 m 1959.
Hæðarmunur fastmerkis á Kerlingu og vörðu-
topps á Pálsfjalli mældist 0,3 m 1965; þá var
ekki farið upp á Pálsfjall, og er vörðuhæð
ókunn. Samræmi milli þessara tveggja mælinga
er ágætt. Ekki þykir ástæða til að jafna mis-
muninum út fyrr en Pálsfjall liefur verið stað-
sett með fullnægjandi þríhyrningamælingum.
Leysingarstengur, sem settar voru í Nýjafells-
línu vorið 1965 (Rist 1965), voru mældar inn,
fyrst haustið 1965. Niðurstöður eru í Töflu 3.
Eftir mælingunum að dæma er engin hreyfing
á jöklinum þarna. Neðri bútarnir í tveimur
neðstu stöngunum a. m. k. hölluðust mjög mik-
ið, og er það væntanlega ástæðan til þess, að
fjarlægðin frá Nýjafelli lengdist með tímanum.
Líklega hafa stengurnar hallazt frá upphafi,
enda var stýringin á slöngunni, sem borað var
með, ekki nema i/2 m (Rist 1965).
BREYTINGAR Á TUNGNÁRJÖKLI
1959-1967
Breytingar á yfirborði jökulsins koma skýrt
fram af langskurðarmælingunum. Við Nýjafell
hopar jökullinn hratt, og hefur hann [rar í
700—750 m y. s. hopað um 800 metra og lækk-
að rúma 50 metra á átta árum. I langskurð-
inum milli Pálsfjalls og Kerlinga kemur í ljós,
að rýrnunin nær upp fyrir 1200 m y. s., en ofan
við um 1240 m y. s. hefur yfirborðið hækkað.
Við framhlaup Síðujökuls 1963 umturnaðist
jökullinn við Pálsfjall, og mikil lækkun átti sér
stað á um 6 km kafla langskurðarins þar.
JÖKULL 18. ÁR 375