Jökull - 01.12.1973, Page 66

ATHUGASEMDIR OG VIÐAUKAR
Haustið 1973 voru lengdarbreytingar mældar
á 38 stöðum. Á 17 stöðum hopaði jökuljaðar,
en gekk fram á öðrum 17, stóð í stað á fjórum
stöðum. Jöklar virðast því i jafnvœgi við ríkj-
andi veðurfar. Hvergi var gangur í jökli, nema
í Eyjabakkajökli. Framhlaupið þar, sem hófst
í ágúst 1972, hélt áfram fyrri hluta árs 1973.
Veturinn 1972/73 var stórviðrasamur, en
fremur hlýr. Veðurathugun var starfrækt á brún
Eyjafjarðardals, nefnd Nýibær. Gos í Heimaey.
í lok vetrar var snjór í hálendi nálægt meðal-
lagi. Vorið var kalt og vorflóð lítil. Fjallvegir
urðu seint færir. Sólfar sumarsins var nokkuð
yfir meðallagi. Um haustnætur voru víða miklar
aurkeilur á jökulsporðum.
Snafellsjökull
I bréfi með mælingaskýrslunni segir Harald-
ur Jónsson hreppstjóri í Gröf: „Snjólaust var
við jökulrönd, þ. e. a. s. ekki haustsnjór, en
skaflar frá síðasta vetri með mesta móti. I
skriðjökulsendann sést ekki fyrir snjó, hin skráða
aukning er því í báðum stöðum snjór frá síð-
asta vetri."
Kaldalónsjökult
f bréfi með mælingaskýrslunni segir Aðal-
steinn á Skjaldfönn:
„Jökullir.n hefur þynnzt nokkuð fyrir neðan
skerið, en efri klakkarnir virðast ekki hafa
hækkað neitt. Jökuljaðar mjög svipaður og í
fyrra, þó dregizt aðeins til baka. Mórilla rennur
eins og áður undan nyrðra horni jökulsins. Þar
er 20 m há jökulrönd fram með ánni Smá
sprungurönd er á milli skersins og Jökulholta,
og tvær mjóar þversprungur neðan til við skerið.
Jökullinn er að mestu hulinn snjó frá síðasta
vetri, nema smá skjambar eru upp með og upp
af Votubjörgum. Vetrarsnjór nær horfinn við
jökuljaðarinn. Engin sjáanleg hreyfing er í
jöklinum.
Jcrð fór þíð undir snjó í fyrra haust (1972),
og komu því engin svell i vetur er leið, og var
því ekkert kal í túnum í sumar. Eldri köl eru
að mestu gróin á túnum. Það uxu hér engar
berjategundir i sumar, þó var grasspretta mjög
sæmileg. Og nú sást fyrst í sumar að úthagi
væri að taka við sér eftir kalárin."
Reykjarfjarðarjökull
í bréfi með mælingaskýrslunni getur Guð-
finnur Jakobsson þess, að nokkur breyting hafi
orðið á landslagi við jökulsporðinn frá því í
fyrra haust. Hraukarnir og ójöfnurnar, sem voru
þar þá, eru nú orðin að sléttu landi, vatnsagi
er þarna mikil og illfært að klakanum.
Leirufjarðarjökull
í bréfi með mælingaskýrslunni segir Sólberg
Jónsson:
„Þegar ég mældi við jökuljaðar 1. sept. s.l.,
þakti vetrarsnjórinn um 90% af yfirborði jök-
ulsins. Sporðurinn var að mestu auður, en smá-
skaflar við jökulmerkin.
Veturinn var snjóþungur og vorið mjög kalt.
Nú um haustnætur er snjór frá síðasta vetri
mikill í Leirufirði, þó er þar ekki eins mikill
snjór nú og haustið 1971. Mönnum ber saman
um, að snjór í fjöllum hér við Djúp sé U/2
mánuði á eftir meðalári."
Hofsjökull
Um Nauthagajökul segir Magnús Hallgríms-
son í mælingaskýrslunni: „Litla jökullónið við
jökuljaðar er horfið. Jökuljaðar er sléttur en
mjög brattur. Sprungubeltið (frá 1971) hefur
risið.“
Vesturjaðar Múlajökuls. Jökuljaðar hruninn
og óreglulegur. Um 10 m stál við mælistaðinn,
framan undir stálinu 5 m breið, sundursprung-
in, jökli hulin mórena. Sunnanverður Múla-
jökull. Jökuljaðar mjög sprunginn, en halla-
lítill og reglulegur. Ekkert stál við mælistaðinn.
Merki þess, að hann sé farinn að hopa, eru
greinileg.
Sólheimajökull
Um Vesturtunguna tekur Valur Jóhannesson
fram í mælingaskýrslunni, að aurborni jökul-
bunkinn, sem um getur í fyrra, hafi nú ýtzt
fram um 50 metra. Megin jökultungan hefur
hækkað nokkuð. Enn sem fyrr er aðalútfall ár-
innar að vestan.
Jökulstálið við Jökulhaus hefur gengið fram
og hækkað, og mun sennilega hækka enn og
ganga til vesturs. Haustið 1969 var unnt að
horfa frá mælingavörðunni inn yfir jökulinn,
en nú byrgir 15 m hátt jökulstál alla útsýn.
Framskrið Austurtungunnar hefur farið yfir
innstu mælingavörðuna. Þar er nú 25 metra
64 JÖKULL 23. ÁR