Jökull - 01.12.1974, Blaðsíða 77
Hjá Móum á Kjalarnesi féll niður brú á ræsi
og lijá Mógilsá rauf framburður úr Mógili jarð-
símann.
Þá hlupu miklar skriður i nágrenni Tind-
staða á Kjalarnesi. Tvær skriður tóku sig upp
i Dýjadalshnúk í 720 m hæð. Þær féllu niður
í Þverá, sem rennur þarna frá austri til vest-
urs miðhlíðis, stífluðu hana um stund, þar til
vatnsþunginn sprengdi stífluna og leirmettuð
vatnsaldan um 15 m há ruddist vestur 50 m
breiðan farveginn, beygði síðan í norður og
flæmdist yfir mela og móa niður í Kiðafellsá og
svo eftir farvegi hennar til sjávar. A þessari
leið sinni gróf hlaupið á kafla nýtt gljúfur,
5—6 m djúpt og um 3 m breitt, alveg niður í
blátt berg.
I skriðu þessari fórst eitthvað af fé. Þann
26. júlí var búið að finna 9 kindur dauðar eða
limlestar, en vafalaust hafa fleiri farizt.
Um kl. 4 þennan sama dag féllu tvær skrið-
ur úr fjallshlíðinni upp af Ytri-Tindstöðum,
sín hvoru megin við bæinn í 20—30 m fjarlægð.
Þetta var rétt áður en skriðurnar hlupu í Þver-
ána, sem fyrr er getið. Vestari skriðan tók af
veginn heim að bænum á löngum kafla, enn-
fremur rétt og girðingaraðhald við hana. Skrið-
ur þessar fóru líka yfir hluta af túninu.
Innar í dalnum er bærinn Miðdalur, sem
telst til Kjósar. Þar hlupu tvær skriður á túnið
og ollu nokkrum spjöllum. I skriðuföllum þess-
um fór mikið land undir aur og grjót.
Þá hlupu skriður á Dragaveg og að Kambs-
hóli í Svínadal í Strandarhreppi. Kom sú síðar-
nefnda úr fjallinu upp af bænum og rann rétt
meðfram honum. Bar hún um fets þykkt lag
af aur og grjóti á mikið af túni. Fólkið flýði
að Eyri, sem er næsti bær utan við Kambshól.
Veðráttan segir ennfremur, að skriður hafi
fallið úr Akrafjalli og hafi ein stíflað Berja-
dalsá, að miklar skemmdir liafi orðið á vatns-
veitu Borgarness undir Hafnarfjalli og að skrið-
ur hafi fallið á Vestfjarðaleið og í Norðurárdal
nyrðri, en vafamál er þó, að þar hafi skriðu-
föll verið að verki.
Loks féll skriða á sumarbústaðaland við
Helgafell í Mosfellssveit og urðu þar spjöll á
garði og girðingum.
(Skriður á Siglufjarðarskarði. Heimild: Morg-
unblaðið.)
I aftaka úrfelli og hrakviðri er gerði norðan-
og austanlands laugardaginn 23. júlí, snjóaði
víða til fjalla. Þá lokaðist Sigluf jarðarskarð af
snjó og aurskriðum, sem féllu á veginn.
(Skriða á Hellisheiði. Heimild: Tíminn 25.
ágúst.)
Miðvikudaginn 24. ágúst féll skriða á veginn
sunnan við Skíðaskálann á Hellisheiði, skammt
frá vatnsbóli tkálans. Hægt var að klöngrast
yfir skriðuna á stórum bifreiðum.
1967
(Berghlaup úr Innstahaus við Steinholtsjökul.
(Heimildir: Náttúrufr. 1967, 120—169, Jökull s.
á„ 249-262 o. fl.)
Þann 15. jan. hljóp skyndilega vöxtur mikill
í Markarfljót, en varaði skamma liríð. Þessu
olli berghlaup mikið, er orðið hafði úr fjallinu
Innstahaus við Steinholtsjökul. Hafði mikil
skák klofnað úr fjallinu, sem er úr móbergi.
Hlaupið hafði að nokkru sprengt upp jökul-
sporðinn og fyllt lón, sem þarna var, svo að
vatnið hafði tæmzt úr því. Lá slóðin af stórum
ís og bergstykkjum með farveginum alveg niður
á Krossáraura. Guðmundur Kjartansson áætlar,
að þarna hafi hlaupið fram um 15 millj. m3 af
bergi.
Um nánari fræðslu af hlaupi þessu vísast til
framangreindra heimilda.
Eitthvert tjón á varnargörðum varð af vexti
Markarfljóts, en þó ekki verulegt, vegna þess
hve fljótt hann þvarr.
(Skriðuföll i norðanverðri Strandasýslu. Heirn-
ild: Vísir 10. júlí.)
Laugardaginn 8. og aðfaranótt sunnudagsins
9. júlí var stórrigning í norðanverðri Strandar-
sýslu. Rigndi um 71 mm. Féllu þá skriður á
tveimur stöðum í Árneshreppi, nyrzta hreppi
sýslunnar. Við Veiðileysiskleif og Kúvíkurkleif.
Lokaðist vegurinn á báðurn stöðum, en þá var
rétt búið að hreinsa hann vegna nýafstaðinna
skriðufalla. Smáskemmdir urðu á vegurn annars
staðar í sýslunni.
1968
('Ólafsvíkurenni og Búlandshöfði. Heimild:
Morgunbl. 28.-29. febr.
JÖKULL 24. ÁR 73