Jökull - 01.12.1974, Side 85
jaðar 14. sept. var vetrarsnjórinn farinn af nál.
60% af jöklinum, og snjór frá ’71 og ’70 kom-
inn í ljós. Jökullinn liefur rýrnað verulega við
jökulsporð, og þar eru komin vik inn í hann.
Myndarleg göng liggja inn í jökulinn frá sporð-
inum, og frá þessum aðalgöngum liggja svo all-
mörg liliðargöng út í ána. Helst lítur út fyrir
að hluti af sporðinum muni einangrast frá aðal-
jökli. Síðastliðinn vetur var einn sá mesti snjóa-
vetur, sem komið hefur um tugi ára. Vorið og
sumarið var gott, svo að vetrarsnjóinn leysti að
mestu. Hinn 10. nóv. s.l. tók að snjóa liér um
slóðir.“
Kunnugur staðháttum við Leirujökul er
Bjarni, sonur Sólbergs.
Langjökull.
Aksel Piihl, mælingamaður Landsvirkjunar,
tekur fram á mælingaskýrslunni, að Hagafells-
jöliull vestri sé nú sléttur og líkur því, sem
hann var, áður en hann hljóp 1972. Ný merkja-
lína var sett upp við Jökulkrók í Þjófadölum
og sú eldri lögð niður.
Hofsjökull.
Varðandi Nauthagajökul tekur Halldór Olafs-
son, starfsmaður Eldfjallastöðvar, fram á mæl-
ingaskýrslunni, að jökullinn sé með svipuðum
ummerkjum og á síðasta ári, ekkert lón við
jökuljaðar. Sprungubelti vestur af Hjartarfelli.
Um vesturjaðar Múlajökuls segir Halldór:
„Jökuljaðar sprunginn, en stálið frá í fyrra er
horfið.“ Um sunnanverðan Múlajökul segir
Magnús Hallgrímsson verkfræðingur: „Jökul-
jaðarinn er orðinn reglulegur, og fyrstu 10 m
sléttir og ósprungnir. Ofar er jökullinn mikið
sprunginn. Jaðar hallalítill eða um 10°.“
Auk Halldórs og Magnúsar eru kunnugir á
mælistöðunum þeir: Stefán Bjarnason, Pétur
Þorleifsson og Helgi Agústsson.
Sólheimajökull.
Um Vesturtunguna tekur Valur Jóhannesson,
verslunarmaður, fram í mælingaskýrslunni, að
jökultungan sé brött, en lítið sprungin. Aur-
borni jökulbunkinn, sem um getur í mælingar-
skýrslum undanfarinna ára, nær um 50 m fram
úr tungunni. Hann er vestan mælilínu. Aðal-
útfall árinnar er sem fyrr að vestan. Allur er
jökullinn hærri en á s.l. ári, svo að útlit er fyrir
að hann gangi fram fyrst um sinn. Jökulstálið
við Jökulhaus hefur hækkað og er svipmikið.
Austurtungan er einnig gríðarhá og þverhnípt.
Björn Asgeirsson er kunnugur staðháttum við
mælistaðina.
Ljósmyndir fylgja mælingaskýrslunum.
Oldufellsjökull.
í bréfi með mælingaskýrslunni segir Kjartan
Jóhannesson, starfsmaður hjá ríkisskattstjóra:
„Ovíst er, hvenær framskrið jökulsins hófst.
Framskrið var hafið 1973, það liefur Gissur
bóndi á Herjólfsstöðum, bróðir minn, eftir
gangnamönnum. Það orkaði vart tvímælis, að
jökullinn var ennjrá að ganga fram 4. ágúst.“
í bréfinu rekur Kjartan síðan þróun jökuls-
ins frá síðustu aldamótum. Um aldamót var
jökull, þar sem nú er Oldufellsdalur. Er jöklar
tóku að liopa, myndaðist lón, þar sem nú er
dalurinn. Sporður Oldufellsjökuls lokaði fyrir
rennslið til suðurs, svo að úr lóninu rann aust-
ur yfir Axlir i Eystri-Bláfellsá. Arið 1946 opn-
aðist skarðið til suðurs vestan við Axlir og lónið
tæmdist. Heimild: Loftur Jóhannesson, Herjólfs-
stöðum, bróðir Kjartans og Gissurar. Að lokum
oendir Kjartan á í bréfi sínu, að á Uppdrætti
fslands, blaði 68, standi Innri-Bláfellsá, en það
eigi að réttu lagi að vera jEyríri-Bláfellsá. Ytri-
Bláfellsá er þarna spölkorn vestar, sbr. t. d.
Ytri- og Eystri-Rangár.
T ungnaárjökull.
Carl J. Eiríksson, rafmagnsverkfr., og Hörður
Hafliðason, járnsmiður, hafa í mörg undanfarin
ár mælt Tungnaárjökul. Hörður tekur fram, að
jökullinn upp af mælilínunni sé sléttur og nær
sprungulaus. A s.l. hausti (’74) var frá Jökul-
heimum að Langasjó greið gönguleið á jökli
austan undir Glæ.
Auk Carls og Harðar eru jöklamennirnir Hall-
dór Gíslason og Valur Jóhannesson gjörkunnug-
ir á mælistaðnum.
Síðujökull.
í bréfi með mæliskýrslunni segir Ólafur Jens-
son, verkfræðingur: „Jökulsporðurinn hefur
sama yfirbragð og fyrr, ójöfnur ekki meiri en
svo, að auðvelt er að ganga um hann, sprungur
nær engar né önnur merki um hreyfingu. Halli
jökulsins var mældur með handhallamæli, og
reyndist við báðar mælilínurnar 7 til 7,5° á
neðsta hlutanum. Brotalöm var á jöklinum 500
JÖKULL 24. ÁR 81