Tölvumál - 01.10.2012, Blaðsíða 35

35
UNESCO skilgreinir menningariðnað sem þær atvinnugreinar sem
„sameina sköpun, framleiðslu og markaðssetningu afurða sem eru
óáþreifanlegar og menningalegar í eðli sínu“ (United Nations,
2008). Afurðir þessa atvinnugreina geta verið vara eða þjónusta
sem oft varðar höfundarrétt. Ef litið er til þess að afurðirnar geta
verið óáþreifanlegar og menningalegar í eðli sínu þá er hægt að
segja að hluti af þeirri vöru og þjónustu sem er í boði í sýndarheimum
falli undir þessa skilgreiningu. Þessar sýndarvörur geta verið
tónlist, myndlist, stafrænar eftirlíkingar af vöru sem hægt er að
kaupa utan sýndarheima, eða útlitsráðgjöf og áfram mætti telja.
Einnig er hægt að mæta á viðburði eins og tónleika í sýndarheimum.
Það sem hefur áhrif á framboð og eftirspurn í sýndarheimum er
ekki eingöngu vörumerkin sem slík heldur líka skortur á framboði
einstakra vara. Þeir sem búa til sýndarvöru gæta þess að fram-
boðið fari ekki fram úr eftirspurninni. Ofgnótt er ekki endilega góð
fyrir viðskiptin og neytendur vilja eignast það sem er einstakt eða
framleitt í litlu magni. Lögmál framboðs og eftirspurnar virðast því
fyllilega eiga við í hagkerfum sýndarheima, það sama má segja um
val einstaklingsins og smekk (Salomon, Soudoplatoff, 2010;
Lehdonvirta, V., 2009). Skiptar skoðanir eru á því hvort að hefð-
bundin módel hagfræðinnar geti gengið inn í sýndarhagkerfum
eða ekki. Eyjólfur Guðmundsson og fleiri fræðimenn hafa greint frá
því að þeir hafi aðlagað hefðbundin módel hagfræðinnar til þess
að nota í sýndarheimi. Sumir telja að hægt sé að nota hefðbundin
módel hagfræðinnar óbreitt til þess að skilja sýndarhagkerfi og enn
aðrir halda því fram að ekki eigi að tala um aðskilnað sýndarhagkerfa
og þeirra hagkerfa sem eru utan sýndarheima. Að lokum eru til
hugmyndir um að sýndarhagkerfi og „raun“ hagkerfi séu ekki af
sama meiði en eigi sér engu að síður snertipunkt (Heeks, 2010).
lokaoRð
Skilin milli raunheima og þrívíddar-sýndarheima virðast verða
óljósari með hverju árinu sem líður. Fyrir suma einstaklinga er ekki
lengur um að ræða draumkenndan sýndarheim heldur raunheim
sem hægt er að „logga“ sig út úr til þess að hvíla sig og nærast.
Margar spurningar vakna þegar hegðun og virkni einstaklinga í
sýndarheimum er skoðuð og er nánast hægt að færa allar
spurningar sem við höfum spurt okkur hingað til í raunheimum inn
í sýndarheima og spyrja þeirra þar, máta kenningar okkar úr öllum
greinum félagsvísinda inn í sýndarsamfélög og rými. Við ættum að
reyna að svara spurningum um lýðræði, siðfræði, tengslamyndun,
nám, sálfræði, frávikshegðun, stjórnun, framleiðni og áfram mætti
lengi telja. Það eru til heimar sem við sjáum ekki nema skrá okkur
inn og taka þátt. Þeir heimar eru fyrir marga ótrúlega raunverulegir
og þar fara fram viðskipti og félagsleg samskipti af öllum toga sem
sannarlega er verðugt rannsóknarefni.
Ef við gerum ráð fyrir að fólk taki með sér skoðanir sínar og gildi
inn í sýndarheima þá er óhjákvæmilegt að velta því fyrir sér
hvernig skoðanir og gildi frá fyrri kynslóðum passa inn í það
umhverfi sem umræddur sýndarheimur býður upp á.