Tölvumál - 01.10.2013, Blaðsíða 49

49
eru það helst foreldra og aðrar fyrirmyndir sem eru mótandi
áhrifavaldar þegar kemur að ákvörðun um nám og starfsframa en
minna er vitað um það hvernig slík áhrif tengjast tölvunarfræði. Í
skýrslu NCWIT er bent á að sú staðalímynd sem oft er birt í
fjölmiðlum af tölvunarfræðingum sem „loner„ og „nörd„ er síðan
styrkt af umhverfinu en ekki eru til nægar rannsóknir um efnið til
að hægt sé að fullyrða um áhrifin.
Hægt er að fullyrða að viðhorf til kvenna innan fags skiptir miklu
máli og fjölmargar rannsóknir hafa sýnt fram á góðar fyrirmyndir
hafa jákvæð áhrif. Þess vegna skiptir miklu máli ef reynt er að fá
fleira konur til að velja tölvunarfræði að þær hafi góðar kven-
fyrirmyndir og að kynna slíkar fyrirmyndir til sögunnar. Ein leið er
að fá konur sem náð hafa langt á þessu sviði til að fara í heimsóknir
í skólana til að sýna hvert nám í upplýsingatækni hefur leitt þær.
3. Í þriðja lagi nefnir skýrsla NCWIT áhrif jafninga en það getur verið
erfitt að vera eina konan í hópnum og í minnahluta. Þetta er ein af
röksemdafærslunum fyrir því að gera ætti forritun að skyldufagi á
grunnskólastigi því það stuðli að því að öllum finnist þeir eiga
heima í faginu og að þeir séu á meðal jafningja.
4. Í fjórða lagi er bent á áhrif fjölmiðla og dægurmenningar sem
hefur sett fram fyrirfram ákveðnar staðalímyndir af „tölvunar-
fræðingi„ og sérstaklega „forritara„ og þá er gjarnan sett samasem
merki þar á milli. Hann er þá oftast karlkyns og mjög nördalegur.
Mikilvægt er þess vegna að breyta staðlaðri ímynd tölvunar-
fræðingsins því tölvunarfræðin býður upp á margt annað en
forritun og er líka fyrir konur.
Tafla 1: áHrifaþæTTir Sem Halda STúlkum frá
TölVunarfræði (módel ncWiT)
• Áhrif menntunar – bæði formlegrar og óformlegrar:
Kennsluefni í upplýsingatækni sem ekki er í tengslum við
áhugasvið nemenda og umhverfi sem er ekki hvetjandi
fyrir stúlkur.
• Fjölskyldan, samfélagshópar og fyrirmyndir: Ólík
tækifæri stúlkna og drengja og mismunandi reynsla
tengt tölvum snemma í lífinu.
• Áhrif jafningja: „Stundum er erfitt að vera eina konan„.
• Fjölmiðlar og dægurmenning: Tölvunarfræði er álitið
karlafag og nördalegt.
Heimild: National Centre for Women in Science and Technology,
http://www.ncwit.org
ecWT (european cenTre for Women and
TecHnology)
Háskólinn í Reykjavík (HR) hefur frá upphafi beitt sér fyrir uppbyggingu
tæknimenntunar á Íslandi með aðkomu að viðburðum, samstarfi um
kennslu og menntun og með þátttöku í innlendum og alþjóðlegum
rannsóknarverkefnum. ECWT er heiti á nýjasta átaki háskólans til að
gera enn betur en HR mun nú í haust stofna miðstöð fyrir konur í tækni
og vísindum.
Markmið ECWT er að tryggja aukna þátttöku kvenna í menntun,
nýsköpun, störfum og forystu í upplýsingatækniiðnaði og tengdum
greinum, byggða á samstarfi fjölbreyttra hagsmunahópa með
þátttakendum úr viðskiptaheiminum, frá hinu opinbera, háskóla-
samfélaginu og hagsmunasamtökum. Miðstöðvar ECWT á Íslandi
munu einblína á að fjölga konum í tæknigeiranum, sér í lagi í
leiðtogastöðum og við frumkvöðlastörf með því að:
• Hafa áhrif á stefnumörkun stjórnvalda og aðgerðir þeirra til
úrbóta
• Standa fyrir rannsóknum og mælingu á framvindu
• Miðla þekkingu og stuðla að auknum samskiptum
• Hafa áhrif á hindrandi þætti sem tengjast umgjörð og menningu í
tæknigeiranum
Verkefnið fékk styrk Framkvæmdasjóðs jafnréttismála sem hluti af
áætlun ríkisstjórnarinnar í jafnréttismálum og mun HR vinna náið með
mennta- og menningamálaráðuneytinu um framkvæmd verkefnisins.
Þar að auki er gaman að segja frá því að á dögunum var stofnaður
hópur kvenna í tölvunarfræði, /sys/tur, sem er tengslanet kvenna í
tölvunarfræðideild við HR en mikil áhersla er lögð á það innan
háskólasamfélagsins að veita málefninu meiri hljómgrunn.
upplýSingaTæknidagur kVenna
HR mun í apríl 2014 standa fyrir sérstökum degi tileinkuðum konum í
upplýsingatækni – GIRLS IN ICT 2014 en atburðurinn er hluti af ECWT
verkefninu. Dagurinn á að vekja athygli á mikilægi þess að kynna
upplýsingatækni fyrir konum og stuðla að því að störf við tæknigreinar
séu aðgengileg og lifandi starfsvettvangur sem laðar til sín ungt fólk af
báðum kynjum. Viðburðurinn er eitt af undirmarkmiðum í stefnumótun
Evrópusambandsins um upplýsingaþjóðfélagið en markmiðið er að
sambærilegur dagur verði haldinn um alla Evrópu á ári hverju.
lokaorð
Samkvæmt fréttatilkynningu frá framkvæmdastjórn Evrópu-
sambandsins nú í október, staðfesta rannsóknir að ef jafn marga konur
og karlmenn störfuðu í upplýsingatækniiðnaðinum gæti verg
þjóðarframleiðsla Evrópu hækkað árlega um 9 billjón evrur. Þá segir í
tilkynningunni að upplýsingatækniiðnaðurinn mundi hagnast á þessu
þar sem fyrirtæki þar sem eru með hærra hlutfall kvenna í stjórnarstöðum
ná 35% hærra arðsemi á eigin fé og 34% meiri arð til hluthafa en önnur
sambærileg fyrirtæki.
Ýmislegt hefur verið gert undanfarinn áratug hér á landi .t.d. ávegum
HR og UT-kvenna, til að fjölga konum í tæknigreinum og þá sérstaklega
innan tölvunarfræði og þær aðgerðir virðast hafa haft áhrif því eins og
sagði í upphafi þá er fjöldi kvenna sem sækja í fagið smásaman að
aukast. En betur má ef duga skal og er hér með auglýst eftir góðum
hugmyndum að verkefnum sem hvetja stúlkur til að kynna sér
tæknigreinar.