Hagskýrslur um manntöl - 01.01.1913, Qupperneq 161

Hagskýrslur um manntöl - 01.01.1913, Qupperneq 161
141 Staddir Fjarverandi karlnr konur kailar konur í kaupstöðum................... 390 254 336 119 Utan kaupstaða................. 2491_____1566 2414 1709 Á öllu landinu... 2881 1820 2750 1828 Af stöddum voru 103 (100 karlar og 3 kfonur) fæddar utan íslands, en heimilisfang ulan íslands áttu þó að eins 72. 2. Vöxtnr íiiannljöldans. Accroissement de la population. Skýrslur um mannfjöldann á íslandi ná rúmlega 200 ár aftur í tímann, því að fyrsta opinbert manntal var tekið hjer af Árna prófessor Magnússyni árið 1703*). Reyndist þá tala landsmanna alls 50444. Eftir það fækkaði landsmönnum af land- farsóttum og óáran, svo að 1769, þegar næsla alment manntal fór fram, voru þeir ekki nema 46201 manns. Síðustu þrjá áratugi 18. aldarinnar fjölgaði fólkinu aftur litið eitt þrált fyrir Móðuharðindin 1783—1784. Á töflu II (bls. 142) má sjá mannfjöldann í hverri sýslu og landsfjórðungi (miðað við sýsluskiftingu þá sem nú er) á ýmsum tímum á 19. öldinni og við síðasta manntal. Á siðastliðnum 110 árum (1801—1910), sem laílan nær yfir, liefir lands- búum fjölgað úr 47240 upp í 85183 eða um 80%. Vöxturinn hefir þó verið æði misjafn í landsfjórðungunum. Mestur hefir liann verið á Austurlandi, þar sem fjölg- unin nam 112%, nokkru minni á Suðurlandi, 106%, en á Norðurlandi að eins 66% og minst heíir fjölgunin verið á Veslurlandi, ekki nema 51%. Til samanburðar á mannfjölguninni á ýmsum tímum hefir verið reiknuð úl árleg fjölgun að meðallali, svo sem sjá má á síðari dálkunum í töfiu II. Hefur það verið reiknað þannig, að gert er ráð fyrir, að mannfjöldinn vaxi sem höfuðstóll með vöy.tum og vaxtavöxtum. Með því móti má beinlínis bera saman mannfjölg- unina á öllum tímabilunum, enda þótl þau sjeu mislöng (síðasta tímabilið, 1901 — 1910, er t. d. 97i2 ár, 1890 —1901 11 ár og 1880 —1890 10l/i2 ár). Við samanburð á mannfjöldanum fyr og siðar ber þess að gæta, að við eldri manntölin voru taldir þeir, sem heimili áttu á hverjum stað, en síðan 1870 þeir, sem viðstaddir eru á hverjum stað. Pegar lilið er á mannfjöldann í heild sinni gerir það að visu ekki mikinn mun, því að þeir, sem fjarverandi eru, eru flestir staddir annarsstaðar á landinu. En i einstökum sýslum kynni aftur á móti að verða vart við nokkurn mun af þessari ástæðu og sjerstaklega í einstökum sóknum. Alla síðastliðna öld og það sem af er þessari hefir mannfjöldinn á landinu í heild sinni farið vaxandi frá einu manntali til annars, að undanskildum áratugn- 1) Reyndar segir Ilannes biskup I'innsson í ritgerð sínni um mannfækkun af hall- ærum á íslandi (Lærdómslistafjelagsrit 14. b. bls. 213), að Porleifur lögmaður Kortsson hafl látið tclja fólk í landinu milli 1670 og 1680 og að mannfjöldinn bafi þá verið rúmlega 50000 manns, en engar skýrslur munu annars vera til um pað manntal. Vmsar tilraunir liafa verið gerðar til pess að ákveða mannfjöldann á fyrri öldum eftir ýmsum ágiskunum og likum. Rækilegust cr sú tilraun, setn próf. Björn M. Ólscn liefir gert í ritgerð í Safni til sögu Islands 4. b. bls. 310—384. Leitasf hann þar við að ákveða mannfjöldann 1311 eftir tölu skattbænda, 1095 eftir tölu þeirra, sern þingfararkaupi áttu að gegna, og 965 eflir samskotum, sem bændur gcrðu til launa lianda Eyvindi skáldaspilli. Kemst hann að þeirri niðurstöðu, að mannfjöld- inn árið 965 hafi verið um 60000, 1095 um 78000 og 1311 um 72000.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224

x

Hagskýrslur um manntöl

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hagskýrslur um manntöl
https://timarit.is/publication/1171

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.