Morgunblaðið - 28.09.2015, Síða 11

Ljósmynd/Hilmar Bragi Bárðarson
Grúskari Magnús Óskar Ingvarsson hefur grúskað í ættum landsmanna í fjörutíu ár, mest þó þeim sunnlensku.
sinn formálann í bókinni. Magnús
rekur ættir og uppruna Þorvaldar og
lífshlaup hans í stórum dráttum, en
Ragnar beinir sjónum aðallega að
Weitemeyer, sem hann segir hafa
verið litríka og öfgakennda persónu.
Þegar formálunum sleppir skautar
Weitemeyer yfir uppvaxtarár sín í
Kaupmannahöfn og stutta viðveru í
Hamborg áður en hann vindur sér í
siglingu til Queensland. Þar er hann
samskipa Þorvaldi, sem hann lýsir
með eftirfarandi hætti:
„Einn samferðamanna á skipinu
var Íslendingurinn Thorkild (en svo
kallaði hann Þorvald, sem þó gekk
alla jafna undir nafninu Thorvald)
sem var mjög sérstæður maður.
Hann var svo ólíkur öllum öðrum að
ég verð að lýsa honum nánar, einkum
vegna þess að við urðum nánir vinir
og hann varð samstarfsmaður minn í
Queensland. Augu hans voru blárri
og litarhaft hans ljósara en nokkurs
annars manns, hann hafði sítt og
hrokkið gult hár og þykkt gult skegg.
Hann var stór og sterkur, nálægt
tuttugu og átta ára gamall og hvað
útlit snerti að öllu leyti ímynd hins
fullkomna manns,“ segir Weite-
meyer í bókinni, en bætir við að
„Thorkild“ hafi einnig haft sínar
veiku hliðar og verið blíðlyndur eins
og kvenmaður.“
Weitemeyer rekur sögu sína og
Þorvaldar vinar síns allt frá því þeir
stigu á land í Queensland. Þeir lentu
frá fyrsta degi í ýmsum ævintýrum
og furðulegum aðstæðum og uppá-
komum. Báðir voru ævintýramenn,
ferðuðust víða, tóku þau störf sem
buðust og gerðust m.a. gullgrafarar í
Drottningarlandi. Flóð, krókódílar,
sjúkdómar og alls konar hörmungar
og harðræði koma við sögu.
Theodore Morgan
Weitemeyer tók dauða Þorvald-
ar nærri sér, en þeim félögum hafði
rétt áður orðið sundurorða og hann
afráðið að gista á hóteli í Townsville.
Þorvaldur varð eftir á tjaldsvæði í
bænum, veiktist skyndilega og lést
úr heilablóðfalli 1874.
Aftast í bókinni eru málskjöl
vegna andlátsins, sem Magnúsi
fannst tilhlýðilegt að þýða til að
varpa ljósi á endalok Landeyingsins,
sem gekk undir nöfnunum Þorvaldur
Halldórsson, Thorvald Halvorsen og
Thorkild, en hugðist taka sér nafnið
Theodore Morgan eins og fram kem-
ur í fyrra bréfi hans til Hermann-
íusar sýslumanns 25. maí 1873:
„Ef Þér vilduð gjöra svo vel að
skrifa mér nokkrar línum um For-
holdene heima Þá má eg geta þess að
eg hefi tekið mér enskt nafn, þar
engin kunni að segja eða muna: Þor-
valdur Halldórsson; eg kalla mig því
Theodor Morgan og það géta þeir
bæði munað og sagt. Min adresse er
því: To: Theodor Morgan, the danish
consul in Sidney Australia.“
Bókinni lýkur ekki við dauða
Þorvaldar, enda átti Weitemeyer eft-
ir að lifa mörg ævintýraleg ár eftir að
Landeyingurinn var allur.
DAGLEGT LÍF 11
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 28. SEPTEMBER 2015
CRÉATIVE TECHNOLOGIE
Frábær vinnuaðstaða með góðu aðgengi fyrir farm og farþega. 180° opnun á afturhurðum, rennihurð, þægileg hleðsluhæð, há sætisstaða og fjöldi geymslu-
hólfa. Öflug en sparneytin 90 hestafla dísilvél ásamt spólvörn og ESP stöðugleikakerfi gera Berlingo Van að öruggum og hagkvæmum kosti fyrir þinn rekstur.
Veldu traust umboð með einstöku þjónustuframboði fyrir bíla- og tækjaflota.
KOMDU OG PRÓFAÐU CITROËN BERLINGO VAN - NÚNA Á LÆGRA VERÐI
citroen.is
• 3,3 M - 4,1 M HLEÐSLURÝMI • 850 KG BURÐARGETA • 3JA MANNA • SPARNEYTINN •3 3
Brimborg og Citroën áskilja sér rétt til að breyta verði og búnaði án fyrirvara. Útbúnaður getur verið frábrugðinn mynd í auglýsingu.
BETRI REKSTUR OG AUKIN ÞÆGINDI
CITROËN BERLINGO VAN 1,6 HDi 90 hö dísil
FRÁ: 2.950.000 KR. MEÐ VSK
FRÁ:2.850.000 KR. MEÐ VSK
FRÁ: 2.379.032 KR. ÁN VSK
FRÁ:2.298.387 KR. ÁN VSK
Nýir og notaðir bílar: Söludeildir eru opnar alla virka daga kl. 9-17 og laugardaga kl. 12-16.
Brimborg Reykjavík: Bíldshöfða 8, sími 515 7040 I Brimborg Akureyri: Tryggvabraut 5, sími 515 7050
15á
ra afmæli
Citroënhjá Brimborg
„Eg hefi skrifað til Yður nokkrar línur, skömmu eptir að ég var komin til
Mackay í Queensland til Mr. Paine, en þar var eg ekki lengi, þar mér líkaði
þar ekki, við vorum fyrir réttinum, og eg fékk leyfi til að fara frá honum,
eptir að ég havði verið þar 3 mánuði; eg var síðan í ½ ár hjá öðrum manni
í Mackay, en þar hann vildi ekki fremdeilis géfa mér meira en 30 pund
sterling um árið, fór eg hér niður til New South Wales, og hefi nú fengið
forþénustu, hér í Sidney, sem Garðyrkjumaður (Gartner) og skal hafa 15
shillings enska um vikuna og alt frítt.“
Hæstvirti Elskulegi, herra Sýslumaður
BROT ÚR BRÉFI TIL HEMANNÍUSAR
1847 Þorvaldur Halldórsson
fæddist á Bryggjum í Krosssókn
í Landeyjum. Hann var sjötti í
röð 12 barna hjónanna Halldórs
Þorvaldssonar og Kristínar Sig-
urðardóttur. Meðal systkina
hans var Ingunn, kona Her-
manníusar Johnsens, sýslu-
manns, sem bjó á Velli í Breiða-
bólstaðarsókn.
1864 gerðist Þorvaldur skrifari
Hermanníusar sýslumanns.
1869 fluttist hann trúlega til
Vestmannaeyja. Sama ár er hann
skráður sem Thorvald Halvorsen
í landbúnaðarháskóla í Dan-
mörku. Hann hætti námi eftir ár
og stundaði garðyrkjustörf á
eyjunni Als þar til hann hélt til
Hamborgar.
1872 tók Þorvaldur sér far með
skipinu Humboldt, sem flutti
verðandi landnema til Ástralíu.
1874 Þorvaldur lést í tjaldi sínu
á tjaldsvæði í bænum Townsville
í Drottningarlandi, þar sem hann
var við gullgröft ásamt Weite-
meyer. Í kjölfarið fór fram rétt-
arrannsókn, sem leiddi í ljós að
dánarorsökin var heilablóðfall.
Skrifari og gullgrafari
ÞORVALDUR HALLDÓRSSON