Skólavarðan - 01.08.2006, Blaðsíða 21

21
Strupe skólann í bænum Halden. Fimmtán
ára nemendur, 300 talsins, fengu „barnið“
heim til sín í viku. Áður en verkefnið fór
í gang urðu 10% af stúlkum undir átján
ára aldri í skólanum barnshafandi. Eftir
verkefnið hefur engin stúlka undir átján
ára orðið barnshafandi. Ungmennin
komust að raun um að það er heilmikið
og vandasamt verk að ala önn fyrir
barni. Halden var fyrsti bærinn í Noregi
sem hratt verkefninu af stað en nú hafa
fjölmörg bæjarfélög í Noregi gert slíkt hið
sama. Af þessum niðurstöðum má sjá að
forvarnagildi verkefnisins er ótvírætt.

Óafturkræfur heilaskaði
Samhliða fræðslu um ótímabært kynlíf
og kynsjúkdóma fá nemendur fræðslu
um skaðsemi áfengis og annarra vímu-
efna. Undanfarið hefur komið fram ný
þekking á áhrifum áfengis á manns-
heilann. Einnig eru menn að uppgötva
ný sannindi um þroska heilans. Nýjustu
rannsóknir sýna fram á að mannsheilinn
er ekki fullþroskaður fyrr en um eða eftir
tuttugu ára aldur eða seinna en áður var
talið. (Sólveig Jónsdóttir, sérfræðingur í
klínískri barnasálfræði og taugasálfræði
barna, hjá Sálfræðiþjónustu Landspítala
háskólasjúkrahúss)
Öll neysla áfengis fyrir tvítugt skaðar
heilann og sé neyslan töluverð er um
ótvíræðan skaða að ræða. Hann er
óafturkræfur og varanlegur og getur háð
viðkomandi bæði í námi og starfi. Í ljósi
þessara nýjustu uppgötvana vísindamanna
er enn meiri þörf fyrir fræðslu til unglinga
og foreldra um skaðsemi áfengis og
annarra vímuefna. Þar að auki minnka
líkurnar á að viðkomandi verði alkóhólisti
um 14% við hvert ár sem unglingurinn
bíður með að byrja að neyta áfengis.
(Sigurlína Davíðsdóttir, dósent við félags-
vísindadeild Háskóla Íslands)
Vel tekið í Reykjanesbæ
Unglingarnir okkar þurfa að gera sér
grein fyrir þeirri ábyrgð sem fylgir kynlífi,
áhrifum ótímabærs kynlífs og skaðsemi
vímuefna. Til þess þarf að fræða þá. Það
er skoðun mín sem hjúkrunarfræðings og
móður að verkefnið „Hugsað um barn“
sé vel til þess fallið. Auk þess eykur það
samvinnu heimilis og skóla. Verkefnið á
að mínu mati erindi inn í alla grunnskóla
landsins. Reynsla mín af því er jákvæð
og hvet ég alla forráðamenn skóla til að
taka við því. Það hvetur nemendur til
heilbrigðs lífernis, sjálfstæðrar ákvarðana-
töku, er námshvetjandi og eykur ábyrgð-
artilfinningu þeirra.
„Hugsað um barn“ fór fyrst af stað hér
í Reykjanesbæ árið 2004. Einstaklingunum
sem tekið hafa þátt í verkefninu
verður fylgt eftir og munu fyrstu rann-
sóknarniðurstöður birtast árið 2007. Þá
verður kannað kynlíf unglinganna við
grunnskólalok, tíðni þungana svo og
vímuefnaneysla. Verkefninu hefur verið
sérlega vel tekið í mínum heimabæ,
Reykjanesbæ, og hafa allir skólar hér tekið
þátt í því.
Vil ég hér með varpa fram þeirri
hugmynd hvort ekki væri hugsanlegt
að bjóða 9. og 10. bekkingum þáttöku í
verkefninu sem þeir myndu síðan ávinna
sér punkta fyrir inn í framhaldsskóla.
Þetta myndi verða til þess að flestir ef ekki
allir nemendur tækju þátt a.m.k. myndu
nemendur hugsa sig tvisvar um ef punktar
væru í boði.
Ábyrgð okkar fullorðinna er mikil.
Það er skylda okkar að gera okkar allra
besta til að vernda börnin á því viðkvæma
aldursskeiði sem unglingsárin eru og
leiðbeina þeim með kærleika en festu.
Verkefnið „Hugsað um barn“ hjálpar til
við að koma af stað umræðu milli foreldra
og unglinga. Í mínu tilfelli fengum við
foreldrarnir einnig sérstaka fræðslu um
vímuefni frá lögreglu umdæmisins, sem
var mjög góð viðbót.
Að lokum má geta þess að „Hugsað um
barn“ var tilnefnt til foreldraverðlauna
Heimilis og skóla, landssamtaka foreldra,
árið 2006, annað árið í röð. Ég er þakklát
forsvarsmönnum ÓB ráðgjafar fyrir að hafa
hrundið þessu átaki af stað hér á landi og
sömuleiðis ráðamönnum Reykjanesbæjar
fyrir að gefa mér og mínum börnum
tækifæri til að taka þátt í verkefninu.
María Magnúsdóttir, Reykjanesbæ
Höfundur er hjúkrunarfræðingur og fjögurra barna
móðir. maria.m@isl.is
SKÓLAVARÐAN 5.TBL. 6. ÁRG. 2006
FORVARNIR
Vil ég hér með varpa fram þeirri hugmynd hvort ekki væri
hugsanlegt að bjóða 9. og 10. bekkingum þáttöku í verkefninu sem
þeir myndu síðan ávinna sér punkta fyrir inn í framhaldsskóla.