Skólavarðan - 01.12.2007, Blaðsíða 3

3
FORMANNSPISTILL
SKÓLAVARÐAN 8.TBL. 7. ÁRG. 2007
Formaður og varaformaður KÍ og formenn aðildarfélaga KÍ skiptast á um
að skrifa formannspistla í Skólavörðuna. Félögin á bak við formannspistlana
eru: Félag framhaldsskólakennara (FF), Félag grunnskólakennara (FG),
Félag leikskólakennara (FL), Félag stjórnenda í framhaldsskólum (FS), Félag
tónlistarskólakennara (FT), Skólastjórafélag Íslands (SÍ).
Aðalheiður Steingrímsdóttir
Formaður FF
Kennarar eru ekki ánægðir með nýja framhaldsskóla-
frumvarpið. Það er í vissum skilningi afurð tíu punkta sam-
komulagsins en ljóst að ekki hefur verið hlustað á kennara
nema að litlu leyti við samningu þess.

Í inngangi greinargerðar með frumvarpinu segir að leitast hafi
verið við að taka ríkt tillit til tillagna nefnda sem störfuðu á
grundvelli samkomulagsins. Þessi fullyrðing stenst ekki. Frum-
varpið er ekki afrakstur lýðræðislegs samstarfs heldur fyrst og
fremst verk embættismanna menntamálaráðherra. Á lokafundi
höfnuðu fulltrúar kennara í nefnd um endurskoðun laga
um framhaldsskóla að taka þátt í afgreiðslu frumvarpsins til
menntamálaráðaherra því engin sátt ríkti um það í veigamiklum
atriðum.

Hér eru reifaðar helstu efnislegar ástæður þessa.

• Frumvarpið gengur of skammt til að koma til móts við
tillögur nefnda um nám og námskipan í framhaldsskólum,
réttarstöðu nemenda og jafnrétti til náms. Mikilvægar
tillögur eru mjög óskýrar, til dæmis um rétt nemenda
til framhaldsskólavistar í grennd við heimili sitt, ein-
staklingsmiðað framhaldsskólapróf, að nemendur fái
námstilboð við hæfi og um fræðsluskyldu til 18 ára aldurs
sem tryggi rétt 16-18 ára ungmenna til náms. Stjórnvöld
axla ekki sjálf auknar lagaskyldur á námsvist og skólagöngu
nemenda heldur er ætlast til að skólar og ráðuneyti semji
um þessi mál.

• Í frumvarpinu eru ekki tillögur um betri tengsl aðliggjandi
skólastiga þrátt fyrir fullyrðingar um að frumvarpið miði að
auknum sveigjanleika og meiri möguleikum nemenda til
að fara á milli þeirra.

• Náms- og starfsráðgjöf fær ekki það vægi sem lagt var
til. Frumvarpshöfundar sniðganga helstu tillögur nefndar
um fjar- og dreifnám svo sem um gæðamál, gjaldtöku og
réttindi nemenda. Frumvarpið tryggir ólögráða nemendum
ekki gjaldfrjálsa skólagöngu. Í raun boðar frumvarpið fáar
umbætur á réttarstöðu nemenda og jafnrétti til náms
miðað við ákvæði gildandi laga.

• Markmið frumvarpshöfunda um að íslenskt stúdentspróf
verði áfram almennt og víðfeðmt og veiti góðan undir-
búning fyrir frekara nám eru góð út af fyrir sig. En ekki
verður ráðið af efni frumvarpsins hvort enn lifa fyrri áform
stjórnvalda um að stytta og skerða námið, vegna þess að
einingafjöldi er ekki tilgreindur.

• Embættismenn menntamálaráðaherra í nefndinni kynntu
KÍ hugmyndir um að taka upp ECTS-einingakerfi um
miðjan ágúst á þessu ári. KÍ átelur mjög þau vinnubrögð
að leggja fram hugmyndir um að gerbreyta einingakerfi
framhaldsskóla svona seint í endurskoðunarferlinu. Endur-
skoðun einingakerfis er ekki einfalt verkefni. Það felst ekki
í því að leggja eitt kerfi niður og taka annað upp í staðinn.
Ef samstaða næst um endurskoðun þess verður að vinna að
breytingum að eig sér stað á faglegum forsendum en ekki
kerfislegum.

• KÍ tekur undir minni miðstýringu í námi og námsframboði
og aukna ábyrgð skóla á uppbyggingu þessa. En þessi
atriði eru mjög óljós þegar kemur að skyldum stjórnvalda,
réttindum nemenda, starfsaðstæðum þeirra og kennara.

• Stefna frumvarpsins um hvaða námi nemandinn á rétt á
þarf að vera mjög skýr. Svo er ekki. Einnig verður að vera
alveg skýrt að framhaldsskólar hafi með nýjum lögum
jafn góða aðstöðu til að bjóða nemendum upp á jafngilt
og sambærilegt nám og nú. Það merkir að fjárhagsrammi
framhaldsskóla sem nú miðast við fjögurra ára 140 eininga
nám verði ekki þrengdur miðað við sama nemendafjölda.
Jafnmiklu og helst meira fé verði varið til að koma
nemendum til manns í framhaldsskólum, fleiri en áður nái
skilgreindum námslokum og eðlileg kostnaðaraukning
verði greidd með nýju fé og hækkuðum framlögum.

• Verkefnið liggur ljóst fyrir: Alþingi verður að tryggja að ný
lög um framhaldsskóla skili ekki nemendum lakara námi en
þeir hafa stundað hingað til.

Aðalheiður Steingrímsdóttir.
Mikil óánægja með
framhaldsskólafrumvarpið