Skólavarðan - 01.09.2002, Blaðsíða 15

Margar fjölskyldur, bæjar- og sveitar-
félög hafa lagt áherslu á umhverfisstarf
með þátttöku í svonefndri Staðardagskrá
21 sem gengur út á sjálfbæra þróun og að
ganga ekki um of á auðlindir jarðar. Einn
af þeim bæjum sem hafa tekið þátt í þessu
starfi er Hafnarfjörður. Í umhverfisstefnu
bæjarins segir meðal annars:
„Hafnarfjarðarbær leggur áherslu á að
sveitarfélagið sé til fyrirmyndar í umhverf-
isstarfi. Umhverfisstarf þarf að vera eðlileg-
ur hluti af starfi allra starfsmanna hjá sveit-
arfélaginu og í pólitískum ákvörðunum.
Þetta gildir einnig um starfsemi skóla og
annarra stofnana á vegum sveitarfélagsins.“
Í bænum er starfandi leikskóli sem hefur
verið í fararbroddi hvað varðar umhverfis-
mennt. Árið 1997 fékk hann styrk frá
menntamálaráðuneyti til að hrinda af stað
slíku þróunarverkefni og hefur síðan hlotið
viðurkenningu frá Hafnarfjarðarbæ og nú í
vor frá umhverfisráðuneytinu. Þetta er
leikskólinn í hrauninu, Norðurberg, sem
býður bæði börnum og starfsfólki upp á
umhverfisvæna lífshætti. Innan veggja leik-
skólans ríkir markviss umhverfisstefna og
allt starf sem fram fer í skólanum er mótað
af henni.
Eftir að þróunarverkefninu lauk árið
1998 og starfsfólk skólans var orðið vant
því að hugsa „grænt“ var farið að huga að
því að víkka út verkefnið. Með það á bak
við eyrað fóru leikskólastjórinn Anna Borg
Harðardóttir, Bryndís Garðarsdóttir leik-
skólaráðgjafi á skólaskrifstofu Hafnarfjarð-
arbæjar og Ragnheiður Ragnarsdóttir leik-
skólakennari á Norðurbergi í vettvangsferð
til Danmerkur og Svíþjóðar þar sem þær
kynntu sér umhverfismennt og vistvænan
lífsstíl í leikskólum.
Allur matur lífrænt ræktaður
Anna Borg leikskólastjóri segir að þrátt
fyrir stranga dagskrá og mikla yfirferð hafi
ferðin verið vel heppnuð í alla staði og
kveikt hjá þeim frekari áhuga á vinnu með
umhverfismennt. Þær skoðuðu marga skóla
en það sem stóð upp úr var heimsókn til
Albertslund og Silkeborg í Danmörku.
„Það sem vakti mesta athygli okkar var
sú gagnkvæma virðing sem ríkti á milli full-
orðinna og barna og að litið var á leikinn
sem helstu náms- og þroskaleið barnsins. Í
Albertslund hefur umhverfið forgang og
allt er haft eins náttúrulegt og hægt er.
Sveitarfélagið er líka mjög meðvitað um
umhverfismál og árið 1997 var öllum leik-
skólum í Albertslund gert að vera eingöngu
með lífrænt ræktaðan mat í boði fyrir
börnin. Það var eitt af því sem stóð upp úr í
ferðinni og við heilluðumst af. Allur matur,
hvort sem það var olía, pasta, grænmeti eða
brauðálegg, var lífrænn. Börnin tóku þátt í
hringrásinni. Þau sóttu grænmeti til bónd-
ans, tóku þátt í að flysja, til dæmis gulræt-
urnar, settu það sem var afgangs í lífræna
sorpið sem svo skilaði sér aftur út á akrana.
Þetta var stórkostlegt og ég varð staðráðin í
að koma þessari stefnu í gegn hér. Núna
erum við með lífrænt ræktað grænmeti að
hluta sem við fáum frá Akri í Biskupstung-
um, en það er árstíðabundið, við kaupum
það frá maí til október ár hvert. Við kaup-
um inn lífrænt ræktað haframjöl, hveiti,
pasta o.fl. hjá versluninni Yggdrasil og
reynum að hafa eina til tvær máltíðir í viku
með lífrænt ræktuðum mat sem við kynn-
um foreldrum á matseðlinum. Auðvitað er
þetta dýrt en í rauninni þarf bara að reka
eldhúsið „á hagkvæman hátt“. Í eldhúsinu
hjá mér starfar fólk sem er mjög nýtið og
hagsýnt og kann að fara vel með hráefnið.
Við borðum ekki mikið kjöt hér, notum
sojakjöt þegar það er hægt og vegum
þannig upp á móti því sem er dýrara.“
Umhverfismennt í le ikskólum
18
Umhverfismál eru nú af mörgum talin
vera mál málanna. Fólk er orðið með-
vitaðra um umhverfið og þau spjöll
sem við getum valdið í daglegu lífi
okkar. Með markvissri umhverfis-
stefnu inni á heimilum, í vinnu og í
skólum getum við sýnt gott fordæmi
og alið börnin okkar upp í þeirri trú að
þau geti haft jákvæð áhrif á umhverfi
sitt. Þannig munu komandi kynslóðir
læra að umgangast náttúruna af virð-
ingu.
„Leikskólinn vill grænfánann“
segir Anna Borg Harðardóttir leikskólastjóri á Norðurbergi í Hafnarfirði
Það var eitt af því sem stóð
upp úr í ferðinni og við heill-
uðumst af. Allur matur, hvort
sem það var olía, pasta,
grænmeti eða brauðálegg, var
lífrænn. Börnin tóku þátt í
hringrásinni. Þau sóttu græn-
meti til bóndans, tóku þátt í að
flysja, til dæmis gulræturnar,
settu það sem var afgangs í
lífræna sorpið sem svo skilaði
sér aftur út á akrana. Þetta
var stórkostlegt og ég varð
staðráðin í að koma þessari
stefnu í gegn hér.
Leikskólinn í hrauninu, Norðurberg, býður bæði börnum og starfsfólki upp á umhverfisvæna lífs-
hætti. Innan veggja leikskólans ríkir markviss umhverfisstefna og allt starf sem fram fer í skólanum
er mótað af henni.