Skólavarðan - 01.09.2002, Síða 16

Danmerkurferðin varð hvati að því að
tekin var upp sú stefna að borða lífrænt
ræktaðar matvörur. Annað varðandi mat
heillaði þær stöllur, en það var hve matseð-
illinn var árstíðabundinn, boðið var upp á
grænmeti og ávexti eftir því hvenær upp-
skerutíminn var.
„Við gerum þetta hérna eins og mögu-
legt er, tómatar, gúrkur og paprika á vorin
og sumrin, íslenskt kál og rótargrænmeti á
haustin. Erlent grænmeti er að mestu tekið
af matseðlinum í leikskólanum á meðan
það íslenska er ferskt og gott.“
Á grænni grein í lífinu
Í Silkeborg heimsóttu stöllurnar leik-
skóla sem var eins umhverfisvænn og hægt
var að hafa hann, hvort sem um var að
ræða starfsemina eða húsnæðið.
„Það var ótrúleg upplifun að koma þarna
og við vorum alveg heillaðar. Vonandi
verður þess ekki langt að bíða að við fáum
svona skóla hér á landi og reyndar er byrj-
að að undirbúa byggingu leikskóla af þessu
tagi á Kjalarnesi. Hann kostar peninga og
tekur tíma í undirbúningi en er vonandi
ekki mjög fjarlægur draumur. Bygging
skólans í Silkeborg var umhverfisvæn að
öllu leyti, klæðningin að utan var úr við-
haldsfríum olíuviði, húsið var kynt upp
með sólarorku og svokölluðum finnskum
múrsteinsofni og regnvatni safnað í tank til
að hreinsa salernin. Þarna er eingöngu
keypt lífrænt ræktuð matvara og lögð
áhersla á árstíðabundið grænmeti.“
Allir skólarnir sem þær stöllur heimsóttu
áttu það sameiginlegt að hafa skýra hug-
myndafræði varðandi umhverfismennt og
vissir þættir höfðu forgang þótt þeir væru
kostnaðarsamir, þá aðallega maturinn. Í
báðum löndum var sorp flokkað.
„ „Það kom okkur á óvart í ljósi þess hve
mikil áhersla er lögð á náttúruna og virð-
ingu fyrir henni hve flokkun á ólífrænu
sorpi var óskipulögð hjá flestum þrátt fyrir
að endurvinnsla væri langt á veg komin í
báðum þessum löndum og stutt í alla gáma.
Við erum miklu duglegri við að flokka og
vorum við mjög stoltar af því.“
„Flestir leikskólarnir sem þær heimsóttu
státuðu af svokölluðum grænfána, en hann
er umhverfismerki sem nýtur virðingar
víða í Evrópu og er tákn um góða fræðslu
og umhverfisstefnu í skólum. Fánann fá
skólar í kjölfar verkefna sem er ætlað að
efla vitund nemenda, kennara og annarra
starfsmanna skólans um umhverfismál.
Jafnframt sýnir reynslan í Evrópu að skólar
sem taka þátt í verkefninu geta sparað tals-
vert í rekstri. Hér heima eru það skólar á
grunnskólastigi sem hafa fengið grænfána
og tekið þátt í slíkum verkefnum en leik-
skólar hafa ekki enn tekið þátt. Anna Borg
segir að ástæðan sé sú að nemendur þurfi
að vera fundarhæfir og geta mótað stefnu í
umhverfismálum en það gera leikskólabörn
ekki.
„ „Þeir leikskólar þarna úti sem höfðu
fengið fánann höfðu unnið að verkefnum í
samráði við grunnskólann. Hér í Hafnar-
firði er Engidalsskóli búinn að setja sér
markmið og er kominn með umhverfisráð
sem vinnur að því að fá fánann. Ég er kom-
in með leikskólann inn í það verkefni og
fær hann vonandi að flagga fánanum innan
tíðar.“
Svangi Mangi, fata sem borðar
„Á Norðurbergi hafa barnið og náttúran
forgang. Börnin njóta náttúrunnar og upp-
lifa hana á jákvæðan hátt með öllum skyn-
færum. Starfið er árstíðabundið hvort sem
um er að ræða mat, hópastarf, tónlist eða
sögulestur.
„ „Markviss umhverfisstefna skilar ár-
angri þegar til lengri tíma er litið. Börnin
eru kannski ekki meðvituð um umhverfið,
enda hafa þau ekki þroska til að skilja hvað
Umhverfismennt í le ikskólum
19
Markviss umhverfisstefna
skilar árangri þegar til lengri
tíma er litið. Börnin eru
kannski ekki meðvituð um um-
hverfið, enda hafa þau ekki
þroska til að skilja hvað hug-
takið umhverfisvænn felur í
sér, en okkar starf er að gera
þetta að eðlilegum og sjálf-
sögðum þætti í lífinu og kenna
þeim að læra að þekkja hug-
tökin og táknin.