Félagsbréf - 01.03.1963, Síða 76

gáfuhættir og þau sjónarmið sem mest-
an svip setja á bókakauptíðina virð-
ast vægast sagt í brenglaðasta lagi;
J)au rit sem mestan framgang fá eru
fæst sérlega loflegur vitnisburður höf-
undum sínum eða lesendum. Undan-
tekningar má finna; nokkrar hafa
verið nefndar í þessari grein. Starf-
semi bókmenntafélaganna Jjriggja sem
nú eru leiðandi forlög hérlendis horfir
líka í meginatriðum til hetri vegar (og
vert að taka eftir því að þau gefa nú
út flestallar beztu bækurnar ár hvert);
en svipur þeirra er ekki ráðandi í
ringulreið jólaútgáfunnar. Og hins her
líka að minnast, sem kannski er leið-
ust niðurstaða þessara hugleiðinga, að
það er áhugi og undirtektir almenn-
ings sem öllu ræður um stefnu og
starf einmitt þeirra útgefenda sem mest
hafa sig í frammi þessar haustvikur,
að metsölubækurnar eru skapaðar í
mynd bókmenntamats mikils þorra
lesandi almennings. Ó. J.
Haustverk Þjóðleikhiissins
Þrjú fyrstu verkefni Þjóðleikhússins
á þessum vetri voru ærið misjöfn, bæði
að því er snerti val og úrvinnslu.
Kassasjónarmiðið margrædda hefur
sennilega ráðið því að hið hefðbundna
upphafsgrín haustsins var bandarískur
gamanleikur saminn uppúr skáldsög-
unni „Auntie Mame“ eftir Patrick
Dennis af þeim félögum Jerome Lawr-
ence og Robert E. Lee. Leikurinn hlaut
nafnið „Hún frænka mín“ í íslenzkri
þýðingu Bjarna Guðmundssonar, sem
var lipur og glettin.
Hér er ekki um að ræða leikrit í
eiginlegum skilningi, heldur nokkurs-
konar „ævisögu í svipmyndum“ eða
öllu heldur meira og minna ósamstæð-
ar rissmyndir úr lífi smáskrýtinnar
konu. Er skemmst frá því að segja, að
gamanið reyndist „kassanum“ grátt,
aðsókn var dræm, enda skopið og
ádeilan svo staðbundin, að þetta verk
átti alls ekki erindi uppá íslenzkt leik-
svið. Þar við bættist, að sjálf sýningin
var slöpp og þreytandi, þó einstakir
leikendur gerðu það sem þeir gátu til
að blása lífsanda í óskapnaðinn. Leik
ritið er heldur grunnfær ádeila á
ýmislegan bandarískan hégóma, snobb,
þröngsýni og kynþáttamisrétti, en
satíran náði ekki nema að takmörkuði'.
leyti til íslenzkra áhorfenda af þeirri
einföldu ástæðu, að veruleikinn sem
um er fjallað er þeim að miklu leyli
ókunnugur af eigin raun. Satíra nær
sjaldan tilgangi nema efnið, Sem skop-
azt er að, sé hlustendum eða áhorf-
endum kunnugt og nákomið.
í annan stað voru verkinu gerð hin
hraklegustu skil á leiksviðinu. Sýning-
in var eiginlega hvorki fugl né fiskur
— hvorki raunsæ þjóðlífsmynd né stíl-
færð skopstæling á þeim fyrirbærum
sem um var að ræða. Hún maraði í
hálfu kafi einhverstaðar milli raunsæis
40 FÉLAGSBRÉF