Fréttablaðið - 19.10.2016, Blaðsíða 10

Vísindi Um þrjúleytið í dag að íslensk-
um tíma er áætlað að geimfar frá evr-
ópsku geimvísindastofnuninni ESA
lendi á reikistjörnunni Mars.
Þetta verður í fjórtánda sinn sem
reynt er að koma geimfari til lendingar
á mars, en í áttunda sinn sem það tekst.
Geimfarið Schiaparelli var leyst frá
móðurferju sinni á sunnudaginn, en
móðurferjan TGO fer í dag á sporbraut
um Mars og gerist það um svipað leyti
og Schiaparelli lendir, eða laust fyrir
klukkan þrjú að íslenskum tíma.
Tilgangurinn er að leita að
ummerkjum um líf á rauðu plánet-
unni, sem svo er nefnd. Þetta er fyrsti
leiðangurinn til Mars sem sérstaklega
er ætlað leita þar að lífsmarki.
Þetta er fyrri hluti leiðangursins,
sem nefndur hefur verið ExoMars, en
árið 2018 er áætlað að önnur geimflaug
frá ESA lendi á Mars með búnað til að
gera enn frekari rannsóknir.
Þessi fyrri leiðangur á jafnframt að
undirbúa seinni leiðangurinn með
því að prófa lendingarbúnað og finna
hentugan lendingarstað.
Vísindamenn segja ýmislegt benda
til þess að líf geti hafa þrifist á Mars í
einhverju formi. Það geti jafnvel enn
verið að finna þar.
ESA hefur einu sinni áður reynt að
koma geimfari til Mars. Það var Beagle
2 sem Bretar smíðuðu og komst reynd-
ar til Mars árið 2003, en missti strax allt
samband við jörð þannig að lítið sem
ekkert gagn varð af umstanginu öllu.
Rússar hafa tekið þátt í þessu verk-
efni með samstarfi við ESA.
Bandaríkjamönnum hefur hins
vegar nokkrum sinnum tekist að senda
geimfar til Mars, þar á meðal árið 2008
þegar Phobos-lendingarfarið sendi
athyglisverðar myndir til jarðar. Á
þeim mátti meðal annars greina snjó-
komu. gudsteinn@frettabladid.is
Lenda á Mars í dag og
leit að lífi heldur áfram
Vísindamenn evrópsku geimvísindastofnunarinnar ESA fylgjast í dag spenntir
með geimfarinu Schiaparelli, sem á að lenda á reikistjörnunni Mars nú síðdegis.
Tilkynning um framlagningu kjörskrár.
Kjörskrá í Mosfellsbæ vegna kosninga
til Alþingis 29. október 2016.
Kjörskrá vegna kosninga til Alþingis sem fram fara þann
29. október 2016 liggur frammi almenningi til sýnis í þjónustuveri
Mosfellsbæjar að Þverholti 2, á auglýstum opnunartíma, frá og
með 19. október 2016 og til kjördags.
Mosfellsbæ 18. október 2016.
Bæjarstjórinn í Mosfellsbæ
MERKI MOSFELLSBÆJAR
Höf. Kristín Þorkelsdóttir
TÁKN
A) Tilvísun til silfurs Egils Skallagrímssonar
Dóttir Egils, Þórdís, bjó að Mosfelli og dvaldi hann hjá henni síðustu árin.
Í nágrenni Mosfells á Egill að hafa falið silfursjóð sem Aðalsteinn hinn
sigursæli Englakonungur gaf honum.
Táknið er stílfærð mynd af þremur skjöldum sem prýddu bakhlið penings
sem var í umferð á tíma Aðalsteins hins sigursæla.
B) Þrír skildir fléttast saman og mynda samstöðu, sbr. þrjá byggðarkjarna
fyrrum Mosfellshrepps: Mosfellsdalur, Reykjahverfi og „niðursveitin“.
Hönnunarsta›all - GrunnurMosfellsbær
PANTONE 371
PANTONE 371
er kki umingjaskapur!
Morgunverðarfundur um mataraðstoð
föstudaginn 21.10. kl. 8:30 á Grand Hótel.
Uppl. og skráning á Facebooksíðu EAPN á Íslandi.
Fátækt
EUROPEAN ANTI
POVERTY NETVORK
EAPN ÍSLAND
European Anti Poverty Network, Ísland
PEOPLE EXPERIENCING
POVERTY
PEPP ÍSLAND
SÍÐUMÚLI 14 108 REYKJAVÍK
SÍMI 510 5510
OPIÐ VIRKA DAGA KL. 8 -18
© GRAPHIC NEWS
2016: Fyrri leiðangurinn 2018: Seinni leiðangurinn
Leitin að lí á Mars
Í dag lendir geimfarið Schiaparelli á reikistjörnunni Mars. Evrópska
geimvísindastofnunin ESA sendi farið á lo… í mars síðastliðnum til að
kanna hvort líf kunni að leynast á rauðu plánetunni.
Rannsóknarfar
(TGO) á braut
um Mars:
Greinir
lo…hjúpinn
umhver‡s
í leit að
lífrænum
ummerkjum í
lo…tegundunum.
Sólar-
ralöður
Lendingarfar (EDM):
Meginhlutverk er að
prófa lendingartækni fyrir
stærri geimför á Mars.
Skotið út
þegar
geimfarið
á e…ir
þriggja
daga ferð.
Rannsóknarbúnaður
um borð í Schiaparelli:
Sendur niður að
y‡rborði Mars
til að rannsaka
veðurfar.
Þrýsti-
loŠs-
hemlar
Ending:
2-8 dagar.
Kemur til Mars:
Notar svipaðan
lendingarbúnað
og EDM.
Samskipti: Tekur við upplýsingum
frá fyrra geimfarinu í gegnum
sendistöð í Torino á Ítalíu.
Farartækið Bridget
Ending: Að
minnsta kosti
sjö mánuðir.
Myndatöku-
búnaður: Tekur
þrívíddarmyndir
af umhver‡nu.
Sólarralöður
Mastur
Útdraganlegt
og snúanlegt.
Ökudrægni:
100 m á
hverjum
marsdegi.*
2,4
me
trar
2 m
etrar
Bor: Fyrsta
Marsfarið sem
getur borað
djúpt niður í
jarðveginn og
dregið út
kjarnasýni til
greiningar.
Heimild: ESA, Stjörnufræðivefurinn
Kostar:
151
milljarð
króna.
*Marsdagur er 23 tímar og 56 mínútur
Vísindamenn evrópsku geimvísindastofnunarinnar ESA hafa nóg að gera í dag. FréttAblAðið/EPA
sTJÓRnsÝsLA Hrannar Pétursson,
aðstoðarmaður utanríkisráð-
herra og fyrrverandi forsetafram-
bjóðandi, hefur verið skipaður í
stjórn Íslandsstofu.
Hlutverk Íslandsstofu er meðal
annars að vera samráðsvettvangur
stjórnvalda og atvinnulífsins fyrir
markaðs- og kynningarstarf á
erlendri grund.
Tilkynnt var um nýja sjö manna
stjórn í fyrradag og situr hún
næstu þrjú ár. Skipunartími síð-
ustu stjórnar rann út í ágúst.
„Þegar ég fékk Hrannar í ráðu-
neytið þá var það á faglegum en
ekki pólitískum forsendum. Hann
er ekki flokksbundinn Fram-
sóknar maður og hefur engum
skyldum að gegna gagnvart
flokknum,“ segir Lilja Alfreðs-
dóttir utanríkisráðherra.
Lilja segir að það hafi lengi legið
fyrir að skipa þyrfti nýja stjórn
enda lauk skipunartíma síðustu
stjórnar í ágúst. Því var ný stjórn
skipuð fyrir tveimur vikum.
Að sögn Lilju leit hún þann-
ig á málið að Hrannar væri besti
maðurinn sem til boða stæði
í stöðuna. Hann hafi gífurlega
reynslu á þessu sviði. Í gegnum
tíðina hefur Hrannar starfað á
fréttastofu RÚV, sem upplýsinga-
fulltrúi Ísal og framkvæmdastjóri
samskiptasviðs Vodafone. Í lok
árs 2014 og upphafi árs 2015 var
hann forsætisráðherra innan
handar.
Lilja segir ekki tímabært að tala
um hvort Hrannar verði áfram
aðstoðarmaður hennar sitji hún
enn í ráðherrastól að kosningum
loknum.
„Ég þurfti að sannfæra hann
töluvert um að koma í ráðuneyt-
ið á sínum tíma. Við höfum ekki
rætt neitt slíkt enda er það ekki
tímabært. Nú einbeiti ég mér að
kosningabaráttunni,“ segir Lilja
Alfreðsdóttir. – jóe
Utanríkisráðherra skipaði aðstoðarmanninn í stjórn Íslandsstofu
Hrannar Pétursson. MYND/Óli HAUKUr
Þegar ég fékk
Hrannar í ráðu-
neytið þá var það á faglegum
en ekki pólitískum for-
sendum. Hann er ekki
flokksbundinn Framsóknar-
maður og hefur engum
skyldum að
gegna gagn-
vart flokkn-
um.
Lilja Alfreðsdóttir
utanríkisráðherra
1 9 . o k T Ó b e R 2 0 1 6 M i Ð V i k U d A G U R10 f R é T T i R ∙ f R é T T A b L A Ð i Ð
1
9
-1
0
-2
0
1
6

0
4
:3
4
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
A
F
B
-C
2
9
C
1
A
F
B
-C
1
6
0
1
A
F
B
-C
0
2
4
1
A
F
B
-B
E
E
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
7
A

F
B
0
6
4
s
_
1
8
_
1
0
_
2
0
1
C
M
Y
K