Fréttatíminn - 04.06.2016, Blaðsíða 4

Þorskastríð Í vikunni var
þess minnst að 40 ár eru
liðin frá lokum síðasta
þorskastríðsins við Breta.
Óvæntara var að Landhelgis-
málin rötuðu aftur inn í
stjórnmálaumræðuna þegar
forsetaframbjóðandinn Dav-
íð Oddsson ásakaði forseta-
frambjóðandann Guðna Th.
Jóhannesson um að efast um
að Íslendingar hafi unnið
fullan sigur í þorskastríðinu,
og voru þeir ósammála um
hver hefði sagt hvað
Valur Gunnarsson
valurgunnarsson@frettatiminn.is
Guðni Th. Jóhannesson forseta-
frambjóðandi var átta ára gam-
all þegar síðasta þorskastríðinu
lauk, og ekki enn fæddur þegar
það fyrsta hófst. Afi hans og nafni,
Guðni Thorlacius, var skipherra í
fyrsta þorskastríðinu sem stóð frá
1958 til 1961 og snérist um útfærslu
landhelginnar í 12 mílur. En það var
ekki í eina skiptið sem hann þurfti
að kljást við Breta.
Guðni Thorlacius var skipherra
á vitaskipinu Hermóði sem beitti
sér í fyrsta þorskastríðinu og síðan
á skipinu Árvakri. En það var ekki
í eina skiptið sem hann lenti í úti-
stöðum við Breta. Í seinni heims-
styrjöld var hann 1. stýrimaður á
fragtskipinu Arctic sem keypt var
til landsins árið 1940. Undir lok árs
1941 var það sent með fisk til Vigo
á Spáni þar sem útsendarar Þjóð-
verja hótuðu að sökkva því á heim-
leiðinni ef skipstjóri samþykkti ekki
að senda þeim veðurskeyti.
Eftir samráð við íslenska konsúl-
inn í Vigo ákváðu skipstjórinn og
Ný rannsókn sýnir að jafn-
launastefna skilar ekki árangri
nema jafnlaunavottun sé til
staðar. Þátttakendur í fyrsta
áfanga rannsóknarinnar voru
35 mannauðsstjórar í íslensk-
um fyrirtækjum með 70 eða
fleiri starfsmenn. Í seinni áfanga
rannsóknarinnar tóku 1041
starfsmenn innan sömu fyrir-
tækja þátt.
Guðni Thorlacius var
skipherra á vitaskip-
inu Hermóði og afi
Guðna Th. forseta-
frambjóðanda.
Guðni Th. Jóhann-
esson var átta
ára þegar síðasta
þorskastríðinu lauk.
Davíð Oddsson sak-
aði Guðna Th. um að
efast um fullnaðar-
sigur Íslendinga í
þorskastríðinu.
4 | FRÉTTATÍMINN | Helgin 4. júní – 5. júní 2016
Grísk jógúrt
Ofurfæða! Stútfull af góðri fitu og próteini
Lífrænar
mjólkurvörur
www.biobu.is
Morgunmatur:
Grísk jógúrt, múslí, sletta
af agave
Eftirréttur:
Grísk jógúrt, kakó, agave
chia fræ
Köld sósa:
Grísk jógúrt, handfylli rifin gúrka,
2 hvítlauksrif, salt og pipar
Afi Guðna Th. var
barinn af Bretum
Landhelgisdeilan
hin fjórða
Davíð Oddsson ásakaði Guðna
Th. í viðtali á Eyjunni um að
telja fólk vera með „falskar
minningar“ varðandi fullnaðar-
sigur í þorskastríðunum.
Í framhaldinu var dregin fram
grein frá 1977 þar sem Davíð
hrósaði Ólafi Jóhannessyni for-
sætisráðherra fyrir að hafa farið
samningaleiðina í stað þess að
berjast til þrautar.
Á miðvikudaginn var þess
minnst að 40 ár eru liðin frá því
síðasta þorskastríðinu lauk, en
fáir bjuggust við að það yrði að
kosningamáli.
Dýravernd Andlega veikur
maður var sviptur réttinum
til þess að eiga dýr eftir að
hann kveikti í kanínu
„Mín skoðun er sú að þarna sé
komið gott fordæmi, og líklega
án fordæma,“ segir Árni Stefán
Árnason, lögfræðingur og bar-
áttumaður fyrir réttindum dýra,
en karlmaður var sviptur réttin-
um til þess að eiga dýr til æviloka í
Héraðsdómi Norðurlands eystra á
fimmtudaginn.
Maðurinn var sakfelldur fyrir
að hafa bundið lifandi kanínu með
vír við brunahana fyrir framan
afgreiðslu tryggingafélagsins VÍS
við Glerárgötu á Akureyri í janú-
ar á síðasta ári. Maðurinn aflífaði
hana svo með sérstaklega grimmi-
legum og þjáningarfullum hætti
þegar hann hellti fyrir hana bens-
íni og kveikti í henni. Kanínuna
hafði maðurinn keypt í gæludýra-
búð skammt frá vettvangi.
Í niðurstöðu dómsins segir að
maðurinn sé sakfelldur fyrir stór-
fellt brot gagnvart dýrinu og verð-
ur hann sviptur heimild til að hafa
dýr í umsjá sinni, versla með þau
eða sýsla með þau með öðrum
hætti. Þá þótti ekki tilefni til að
takmarka sviptinguna, hvorki við
tiltekið tímabil né tilteknar dýra-
tegundir.
Árni Stefán bendir á að karl-
maður hafi verið sviptur réttinum
til þess að eiga dýr í fimm ár eftir
að hann var fundinn sekur um að
drekkja hundi með grimmilegum
hætti á Vestfjörðum. Árni segir að
sú niðurstaða hafi verði vond, enda
sé lítill munur á þessu afbroti og
þegar hundur er aflífaður með svo
grimmilegum hætti.
„Ég er því á þeirri skoðun að
þarna sé komið verulega gott for-
dæmi í dýravernd á Íslandi og að
þarna sé um dóm að ræða sem hef-
ur varnaráhrif,“ segir Stefán Árni.
Maðurinn sem um ræðir er
andlega veikur. Hann var einnig
dæmdur fyrir vopnalagabrot og
brot á fíkniefnalöggjöfinni. Var
hann dæmdur í 8 mánaða fangelsi,
skilorðsbundið til þriggja ára.
Dýraníðingur má ekki eiga dýr
Samfélagsmál Formaður
félags múslima segist ekki
sammála því að sérstakur
skóli verði opnaður í Ýmis-
húsinu fyrir múslimsk börn
„Ég er algjörlega á móti þessu, þetta
er algjört rugl,“ segir Salmann
Tamimi, formaður Félags múslima
á Íslandi, en honum hugnast ekki
áætlanir Karim Askari, sem vill
breyta Ýmishúsinu í Menningar-
miðstöð fyrir múslima, þar sem
meðal annars verður boðið upp á
skóla og frístund fyrir börn.
Salmann segist kannast vel við
hugmyndina um að koma á fót
skóla fyrir múslima hér á landi en
hann er alfarið á móti slíkum hug-
myndum. „Þetta verður til þess að
aðskilja múslima frá Íslendingum,“
útskýrir hann og bætir við að það
sé bæði mikilvægt að börn aðlagist
íslensku samfélagi, og ekki síst að
þau fari ekki á mis við tengslanetið
sem myndist strax í grunnskóla hjá
skólabörnum.
Eins og fram kom í fréttum í vik-
unni lét framkvæmdastjóri Stofn-
unar múslima á Íslandi, Karim Ask-
ari, bera Menningarsetur múslima
út úr húsinu. Félag Karim hefur
fengið umtalsvert fé frá Saudi-Ar-
abíu auk þess sem yfir 200 milljón-
ir króna söfnuðust í söfnun á veg-
um sænska hópsins Ar-Risalah fyrir
kaupum á Ýmishúsinu árið 2012.
„Ég skil ekki heldur af hverju
það ætti að vera áhugi á þessu hjá
múslimum. Þannig sé ég ekki fyrir
mér að foreldrar í Breiðholti nenni
að keyra börnin í Ýmishúsið í íslam-
skt nám,“ segir Salmann.
Spurður hvað honum hafi fund-
ist um útburðarmál Stofnunar
múslima á Íslandi gegn Menningar-
setri múslima sem imaminn Ahmed
Seddaq fer fyrir, svarar Salmann að
það hafi verið sorgleg sjón. „Þarna
voru fullorðnir menn að berjast
eins og einhverjir bjánar, það er
eitthvað sem á ekki að gerast,“ seg-
ir Salmann. | vg
Segir íslamskan
skóla algjört rugl
Lögreglan þurfti að aðstoða Karim Askari við að bera út eigur Menningarseturs
múslima. Mynd | Hari
Jafnréttisstefna ein og
sér skilar ekki árangri
Jafnrétti Ný rannsókn sýnir
að jafnréttisstefna skilar
ekki árangri nema jafn-
launavottun sé til staðar
Jafnréttisstefna ein og
sér hefur engin tengsl
við upplifun starfsmanna
af jafnrétti á vinnustað.
Jafnlaunavottun og góð
mannauðsstjórnun hafa
það hinsvegar. Þetta
kemur fram í rannsókna-
verkefni Laura Nesaule,
sem er að ljúka MSc í
mannauðsstjórnun og
vinnusálfræði við HR.
„Markmiðið var að athuga hvort
áætlanir stjórnenda til að auka
eða stýra jafnrétti og fjölbreytni í
skipulagi á vinnustöðum hafi haft
jákvæð áhrif á skynjun starfsmanna
á jafnrétti, fjölbreytileika,
réttlæti og trausti,“ segir
Laura Nesaule. „Ég vildi
sjá hvor stefnan hefði
áhrif en var þó full efa-
semda því samkvæmt
þeim rannsóknum sem
þegar hafa verið gerðar
fylgir aðeins lítill hluti
fyrirtækja jafnréttisstefnu
eftir á meðan önnur fram-
fylgja aðeins lágmarks
kröfum. Rannsóknin
sýndi einnig að jafnréttisstefnan
skilar sér til starfsmanna þar sem
jafnlaunavottun er til staðar og það
er athyglisvert. En andstætt jafn-
réttisstefnu þá eru fyrirtæki ekki
skyldug til að vera með jafnlauna-
vottun, það er bara í höndum fyrir-
tækjanna að ákveða það.“ | hh
Laura Nesaule.
loftskeytamaðurinn að ganga að
kröfunum, en ekki er vitað til þess
að aðrir í áhöfninni væru með í ráð-
um. Voru sjö skeyti send til Þjóð-
verja meðan á heimferð stóð, en
Bretar miðuðu skipið út og var þar
loks hertekið af þeim í Vestmanna-
eyjum.
Bretar fluttu áhöfnina í fangelsi á
Kirkjusandi, þar sem hún mátti þola
mikið harðræði. Sigurjón Jónsson
skipstjóri andaðist umborð í skipi
sem átti að flytja hann til fangabúða
í Bretlandi, sem líklega má rekja til
illrar meðferðar. Segir jafnframt
í heimildum að Guðni hafi verið
„barinn í plokkfisk,“ þar sem tveir
hermenn stóðu sitt hvorum megin
við hann og reistu hann þrisvar upp
til áframhaldandi barsmíða þegar
hann féll niður.
Guðni eldri lést árið 1975, 67 ára
að aldri. Í spjalli á vefsíðunni forn-
leifur segist Guðni Th. aldrei hafa
heyrt afa sinn segja sögur úr stríð-
inu, en hann ávallt hafa borið hel-
bláan blett á efri vörinni, sem var
ummerki eftir barsmíðar Breta.
Því ekki að undra að forsetafram-
bjóðandinn hafi haft mikinn áhuga
á þorskastríðum og sagnfræði al-
mennt, með svo beina tengingu við
söguna fyrir augunum.
Maðurinn kveikti
í kanínunni úti á
miðri götu.