Fréttatíminn - 29.07.2016, Blaðsíða 24

Ímyndaðu þér að þú sért
að fara yfir götu, götu sem
telur átta akreinar, götu sem
meira en milljón bílar keyra
um daglega. Líklega horfir
þú bara á alla þessa bíla og
áttar þig á að þú ert ekkert
að fara að fara yfir þessa
götu. Þessi gata er til og heit-
ir Boulevard Périphérique,
35 kílómetra sporöskjulaga
steinsteypuskrímsli sem um-
vefur París. Hvergi í Evrópu
er umferðin jafn þung og
þarna í útjaðri borgarinnar.
Nafnið sjálft þýðir útjaðar,
Útjaðarsbreiðgatan, og hún
liggur þar sem fyrr á öldum
voru virkisveggir og síki til
varnar innrásarmönnum.
Ásgeir H. Ingólfsson
ritstjorn@frettatiminn.is
Gatan markar vissulega útjaðar hinn-
ar glæstu Parísar, borgar ástar og
rauðvíns og virðulegra dómkirkja en
gatan er samt í raun í miðju Parísar –
handan hennar liggja úthverfin, hin
alræmdu banlieues. Arkitektinn Ric-
hard Rogers, sem unnið hefur að nýju
borgarskipulagi fyrir París, segist
enga aðra borg þekkja þar sem „hjart-
að er jafn aðskilið frá útlimunum“ –
og þótt það séu ekki margir metrar
frá borgarmörkunum til úthverfanna
þá er vegalengdin samt oft óralöng
því lélegar samgöngur eru á milli –
enda virðist hreinlega ekki reiknað
sérstaklega með því að þarna sé sam-
gangur á milli. Nema auðvitað þegar
kemur að ríkari úthverfum Parísar
– þá tengja oftast þægileg undirgöng
þau við borgina og sums staðar er
Útjaðarsbreiðgatan sjálf neðanjarð-
ar. En í fátækari úthverfum Parísar
er því ekki að heilsa, þar hrynur hús-
næðisverð um helming í einu vetfangi
og þessi fátækrahverfi eru að stórum
hluta byggð múslimum.
Bardaginn við Tours
Charles Martel var kallaður Ham-
arinn og var afi Karlamagnúsar en
hann er frægastur fyrir að hrekja
Mára í burtu frá Frakklandi í bar-
daganum við Tours árið 732. Þessi
bardagi er enn kenndur í frönskum
skólum og er sagður marka vatnaskil
í sögu hinnar kristnu Evrópu, þar
sem kristnir herir sigruðust á herj-
um Múhammeðs. Nú hrekja menn
kannski múslima ekki í burtu í bar-
dögum – en þeir hrekja þá í útjaðra
borga og í frönsk fangelsi.
Um 60 til 70 prósent franskra
fanga eru taldir vera múslimar –
þótt hlutfall þeirra af þjóðinni sé
ekki nema á bilinu 5 til 10 prósent
(þessar tölur eru á reiki – enda
leyfa frönsk lög ekki að spyrja fólk
að trúarskoðunum í mannfjölda-
skráningum). Til samanburðar má
skoða fjölda blökkumanna í banda-
rískum fangelsum – en þar eru þeir
þó aðeins um 40 prósent af karl-
kyns föngum (hlutfallið er helm-
ingi lægra meðal kvenkyns fanga),
en blökkumenn telja um þrettán
prósent af mannfjölda Bandaríkj-
anna.
Það er fleira líkt með þessum
hópum; báðir eru afkomendur
nýlendustefnu fyrri alda, Banda-
rískir blökkumenn eru f lest-
ir afkomendur þræla og flestir
franskir múslimar rekja ættir
sínar til franskra nýlendna, um
70 prósent franskra múslima
koma frá Alsír, Marokkó og
Túnis, sem voru franskar ný-
lendur langt fram á tuttugustu
öld.
Þessi lönd urðu franskar
nýlendur á nítjándu öld – í
seinni heimstyrjöldinni var
byrjað að flytja fjölda karl-
manna þaðan til þess að
þjóna í franska hernum og
starfa í frönskum verksmiðjum
og kolanámum. Fram yfir síð-
ari heimstyrjöldina voru þetta
fyrst og fremst karlmenn, en það
fór að breytast eftir stríð og fjöl-
skyldurnar fóru að fylgja þessum
verkamönnum – sem höfðu áður
oft litið á dvölina í Frakklandi sem
tímabundna en voru nú f lestir
farnir að líta á Frakkland sem
sitt eiginlega heimaland.
En þegar alsírska frelsisstríð-
ið skall á kom samt skýrt í ljós
að Frakkar litu ekki endilega
svo á. Parísarbúar af alsírskum
ættum boðuðu til friðsælla mót-
mæla vegna útgöngubanns árið
1961 – og öryggissveitir frönsku
lögreglunnar drápu um fimmtíu
manns og særðu meira en þús-
und. Líkunum var hent í Signu.
Þótt stríðinu hafi lokið ári síð-
ar þá hélt undirskipun Alsírætt-
aðra Frakka áfram og sömu sögu
má segja um þá sem ættaðir voru
frá nágrannalöndunum Morokkó
og Túnis. Þeir voru neðst í röðinni
þegar húsnæði var úthlutað, á eftir
bæði Frökkum, innflytjendum frá
Evrópu og franskættuðum Alsír-
búum (sem kölluðust Pied-Noirs)
sem fluttu aftur til föðurlandsins
eftir stríð. Þeir þurftu því flestir að
eyða einhverjum tíma í slömmum
og gettóum.
Samtvinnuð örlög Frakklands og
Alsírs þýddu líka að um hundrað
þúsund alsírskættaðir hermenn
börðust með Frökkum í stríðinu,
oft gegn eigin vilja. Þeir eru kall-
24 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 29. júlí 2016
Jaðarsettir múslimar í Frakklandi
Fórnarlömb Þeir Zyed og Bouna dóu úr raflosti á flótta undan lögreglu
sem varð svo kveikja mikilla óeirða í úthverfum Parísar.

Útjaðarsbreiðgatan Boulevard Périphérique er 35 kílómetra sporöskjulaga stein-
steypuskrímsli sem umvefur París og aðskilur miðborgina frá úthverfunum.
Ég er ekki Charlie, átta ára piltur
neitaði að segja „ Je suis Charlie“
og var færður á lögreglustöð
í kjölfarið til skýrslutöku.
Frá minningarthöfn við spennustöðina þar
sem Zyed og Bouna dóu úr raflosti.
WWW.TRANSATLANTIC.IS SÍMI: 588 8900
Við kynnumst
stórkostlegri náttúru,
dýralíf og hinum forna
menningarheimi Maya
indíána. Skoðum m.a.
píramída,gamlar
menningaborgir, syndum
í sjónum við næst
stærsta kóralrif heims
og upplifum regnskóginn.
Endum svo á lúxus hóteli
við Karabíska, þar sem
allt er innifalið.
568.320.-
á mann í 2ja manna herbergi
Innifalið:
Flug, skattar, hótel með
morgunmat, islenskur
fararstjóri, allar ferðir og
aðgangur þar sem við á.
0 4 - 1 9 O k t ó b e r 2 0 1 6
Á SLÓÐIR MAYA INDÍÁNA
MEXICO, BELIZE
& GUATEMALA