Fréttatíminn - 06.01.2017, Blaðsíða 8

8 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 6. janúar 2017
Áhugi erlendra veðmála-netsíðna
á íslenskri knattspyrnu er heil-
mikill og eykst ár frá ári. Nýleg
rannsókn á þátttöku leikmanna
íslenskra leikmanna félagsliða í
knattspyrnu leiðir í ljós að nokk-
ur hópur leikmanna stundar veð-
mál reglulega og veðjar jafnvel á
úrslit í eigin deild og á eigin leiki.
Guðni Tómasson
gudni@frettatiminn.is
Daníel Þór Ólason, prófessor við
sálfræðideild Háskóla Íslands, hef-
ur stundað rannsóknir á þátttöku
Íslendinga í peningaspilum frá ár-
inu 2002, en þær rannsóknir hafa
beinst bæði að unglingum og full-
orðnum. „Þessar rannsóknir hafa
sýnt að það er ákveðinn hluti Ís-
lendinga sem á við verulegan spila-
vanda að stríða og síðasta rannsókn
frá 2011 benti til að það væri um tvö
og hálft prósent þjóðarinnar,“ segir
Daníel Þór.
Nýja pókerfárið
Nú hafa Daníel Þór og sam-
starfsmenn hans unnið rann-
sókn sem sérstaklega snýr að
knattspyrnumönnum íslenskra
félagsliða í meistaraflokki og þátt-
töku þeirra í peningaspilum. „Fyrri
rannsóknir okkar hafa sýnt að
spilavandi er almennt algengari
hjá ungu fólki og unglingum. Er-
lendis, til dæmis á ráðstefnum,
hefur maður síðan orðið var við að
undanförnu að íþróttaveðmálum
hefur vaxið mjög fiskur um hrygg.
Það er gríðarleg aukning á þessu
sviði og þannig er hægt í rauntíma
að veðja um einstök atvik í ýmsum
íþróttagreinum, en knattspyrnan
er vinsælust. Ég hef stundum talað
um að þetta sé „nýja pókerfárið“
og sambærilegt við það þegar net-
póker naut gríðarlegra vinsælda eft-
ir aldamótin, en það fár virðist vera
á nokkru undanhaldi.“
Áhugi á íslenskri knattspyrnu
Daníel segir að íslensk knattspyrna í
öllum deildum meistaraflokks karla
og kvenna og jafnvel líka í öðrum
flokki sé vinsæl þegar kemur að net-
veðmálum. „Þetta helgast ekki síst
af þeirri staðreynd að hér er leikið
á sumrin á meðan leikmenn í mörg-
um öðrum knattspyrnudeildum eru
í fríi.
Í rannsókninni reyndum við
að ná til sem flestra af þeim rúm-
lega tvö þúsund leikmönnum sem
eru í öllum fimm karladeildum ís-
lenska fótboltans í meistaraflokki
og kvennadeildunum tveimur. Leik-
menn á leikskýrslum, átján ára og
eldri, skilgreindum við sem þýði og
að lokum fengum við gild svör við
könnun okkar frá 725 leikmönnum,
en þar af voru 547 karlar og 178 kon-
ur. Meðalaldur þátttakenda var 23
ár.“
Daníel segir markmið rann-
sóknarinnar hafa verið þríþætt: að
kanna algengi spilavanda hjá leik-
mönnum, kanna umfang veðmála
hjá þessum hópi á leiki í eigin deild
eða jafnvel leiki sem viðkomandi
tók þátt í sjálfur og loks að kanna
hvort leikmenn hafi veitt upplýs-
Hægt að
veðja um allt
í íslenskum
fótbolta
ingar um leiki og lið til þriðja aðila.
„Mér ski lst að Evrópska
knattspyrnusambandið hafi nokkr-
ar áhyggjur af hagræðingu úrslita í
fótboltaleikjum. Í ljósi þess að víða
um heim er verið að veðja á leiki í
íslenskri knattspyrnu þótti okkur
vert að kanna þessi atriði.“
Karlarnir veðja
Þegar kemur að því að veðja á úr-
slit íþróttakappleikja eru það fyrst
og fremst karlar í leikmannahópn-
um sem að virðast stunda þau veð-
mál hér á landi. „Meðal leikmanna
eru knattspyrnuveðmál vinsælustu
peningaspilin ólíkt því sem gengur
og gerist hjá almenningi, sem velur
frekar lottó og happdrætti. Það er
kannski eðlilegt í ljósi þess að þessi
hópur telur sig hafa nokkurt vit á
þessum málum,“ segir Daníel Þór.
„Leikmenn nota fyrst og fremst
erlendar vefsíður en ekki Íslenska
getspá til að veðja á íslenska og er-
lenda leiki, en fleiri hundruð slík-
ar síður má finna á netinu. Þar er
úrval af leikjum meira og hægt að
veðja um fleiri einstök atriði í fram-
vindu leiksins.“
Daníel segir niðurstöðurnar sýna
að 2,4 prósent leikmanna séu lík-
lega haldnir spilafíkn. „Síðan tök-
um við saman það sem við köll-
um „nokkur hætta á vanda“ og þá
hækkar þessi tala upp í 9,6 prósent.
Þetta eru fyrst og fremst karlar, því
að við fundum ekki dæmi um nema
eina konu í þeim hópi af þeim 178
sem svöruðu könnuninni. Þetta eru
nokkuð hærri tölur hjá leikmönn-
um en hjá sama aldurshópi, ef horft
er á þjóðina alla.“
Hagræðing úrslita
Í könnuninni sagðist um helming-
ur svarenda vita til þess að leik-
menn væru að veðja á úrslit í eigin
deild. Þeir voru líka spurðir hvort
þeir vissu til þess að leikmenn væru
að veðja á úrslit eigin leikja og þá
sögðust 23 prósent svarenda vita
til þess.
„Þegar leikmenn sem veðja á úr-
slit knattspyrnuleikja á erlendum
vefsíðum eru spurðir sömu spurn-
inga kemur í ljós í heildina hafa
um 7 prósent úrtaks veðjað á úr-
slit í leikjum sem þeir hafa sjálfir
spilað. Ef aðeins hópur þeirra sem
stunda veðmál reglulega er skoð-
aður hækkar þessi tala og þá kem-
ur í ljós að um fimmtungur þeirra
sem stunda veðmál á erlendum
vefsíðum hefur veðjað á sinn eigin
leik. Og þarna eru greinileg tengsl
við tíðni þátttöku, því virkari sem
menn eru í slíkum veðmálum þeim
líklegri voru þeir að hafa veðjað á
sinn eigin leik.“
Að íslenskri knattspyrnu steðj-
ar nokkur ógn að slíkum veðmál-
um, segir Daníel að ljóst megi vera.
Rannsóknin, sem kynnt hefur ver-
ið KSÍ, sýni jafnframt að útsendar-
ar erlendra vefsíðna séu að leita
til íslenskra leikmanna til að gefa
upplýsingar um stöðu liða og leik-
manna.
„Það er ljóst að það er ákveðin
hætta á að menn freistist til að hafa
áhrif á leik sem þeir spila sjálfir en
eru jafnframt að veðja á. Þarna er
hægt að veðja um einstök atriði,
jafnvel nákvæm atriði í framvindu
leiksins, til dæmis hvort liðið fái
fyrstu hornspyrnuna og svo fram-
vegis. Á þessum síðum er hægt að
veðja um tugi atvika í hverjum leik
og því eru í raun engin takmörk sett
hvað mönnum dettur í hug að finna
sem tilefni veðmáls.
Þarna geta leynst freistingar
og geta jafnvel grafið undir trú-
verðugleika íþróttarinnar ef
knattspyrnuhreyfingin er ekki á
varðbergi,“ segir Daníel Þór en
bendir jafnframt á að niðurstöður
rannsóknarinnar segi ekkert til um
hvort hér hafi hagræðing úrslita átt
sér stað. „Hins vegar er full ástæða
til að taka niðurstöðurnar alvarlega
og brýnt að þeir sem vinna á þessu
sviði árétti fyrir leikmönnum að
vera ekki að veðja á eigin leiki eða
leiki í eigin deild.“
Daníel Þór Ólason hefur í rannsóknum fylgst með þátttöku landsmanna í
peningaspilum. Hann segir mikilvægt fyrir knattspyrnuhreyfinguna að vera á
varðbergi þegar kemur að trúverðugleika íþróttarinnar. Mynd | Hari
2,4%
íslenskra knattspyrnumanna
stríðir líklega við spilafíkn.
7%
leikmanna hafa veðjað á
úrslit eigin leikja á erlendum
vefsíðum.
„Leikmenn nota fyrst og
fremst erlendar vefsíður
en ekki Íslenska getspá
til að veðja á íslenska og
erlenda leiki, en fleiri
hundruð slíkar síður má
finna á netinu.
Mynd | Shutterstock
ÚTSALA
Suðurlandsbraut 30 | 553 3755
Opið alla virka daga 10:00 - 18:00 og laugardaga 10:00 - 14:00