Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.2016, Blaðsíða 11

Fréttir 11Vikublað 26.–28. janúar 2016
Hjálpsamir Hafnfirðingar
Guðlaug segir að Hafnfirðingar hafi
brugðist vel við móttöku bæjarins á
hælisleitendum og flóttafólki. Allir
hafi brugðist fljótt við og það hafi, til
að mynda, verið auðvelt að útvega
húsnæði í þessi verkefni. „Þannig að
samfélagið er opið.“
Guðlaug bætir við að það sé um-
hugsunarvert að fjölskyldur sem
komi hingað til lands í leit að hæli
geti ekki breytt þeirri umsókn í um-
sókn um landvistar- eða atvinnuleyfi.
Harðneskjulegt kerfi
„Það vakna spurningar þegar fólk
er komið í vinnu, komið í skóla og
annað, þá segir heilbrigð skynsemi
manni að fólk sé búið að gera allt
sem til er ætlast af því. Þá er ekki hægt
að breyta umsókninni í landvistar-
leyfisumsókn. Maður verður að fara.
Og það er það sem manni finnst svo
harðneskjulegt í þessu kerfi líka. Og
ef þetta er þannig þá er það eitthvað
til að velta fyrir sér líka. Hafi á annað
borð verið sótt um hæli virðist ekki
vera hægt að skoða neinar aðrar hlið-
ar á landvist, þrátt fyrir að fólk sé í
skóla, vinnu og hafi lært tungumálið.
Nema Alþingi grípi inn í og veiti fólki
ríkisborgararétt. Það vantar einhvern
heilbrigðan milliveg í þetta dæmi.“
Öllum Albönum hafnað
Samkvæmt upplýsingum frá
Útlendingastofnun sóttu 108 al-
banskir ríkisborgara um hæli á Ís-
landi á árinu 2015. Voru þeir allra
fjölmennastir, eða rúm 30 prósent
allra umsækjenda. Það sem af er
árinu 2016 hafa 36 manns sótt um
hæli hér á landi, þar á meðal fjórtán
Albanir og átta Sýrlendingar.
Útlendingastofnun minnir á
að flóttamanna- og hæliskerfið sé
neyðarkerfi, ætlað fólki sem óttast
um líf sitt og frelsi, sem vissulega er
tilfellið í máli Dega- fjölskyldunnar
líkt og fram kom í viðtali DV við
hana. En til að eiga rétt á alþjóðlegri
vernd og teljast flóttafólk og eiga
rétt á hæli samkvæmt lögum og al-
þjóðasáttmálum, þarf fólk að vera
í einhvers konar hættu og eiga ekki
möguleika á viðunandi vernd og úr-
ræðum í heimalandi sínu.
„Tilhæfulausar“ umsóknir
„Fyrirliggjandi upplýsingar og
mann réttindaskýrslur eru sam-
hljóða um að Albanía sé friðsælt lýð-
ræðisríki þar sem hvorki er stríðsá-
stand né ógnarstjórn. Mannréttindi
eru almennt virt og albönsk yfirvöld
eru fær um að vernda borgara sína
og veita þeim aðstoð. Af þessum sök-
um er afar fátítt að albönskum ríkis-
borgurum sé veitt hæli í Evrópu,“
segir á upplýsingavef stofnunarinnar
en í 98 prósent tilfella var umsóknum
Albana um hæli eða vernd synjað í
aðildarríkjum Evrópusambandsins
í fyrra. Stofnunin segir að stór hluti
umsókna albanskra ríkisborgara hér
á landi sé „bersýnilega tilhæfulaus“
vegna aðstæðna í viðkomandi máli
og að virtum almennum aðstæðum í
Albaníu. Þannig sé í raun ekki hægt
að flýja frá landi sem sé með svo
skínandi fínt heilbrigðisvottorð út frá
alþjóðasáttmálum.
Þó að hvert mál sé vissulega skoð-
að sérstaklega, hlýtur fólk þó að
spyrja sig í ljósi þess fjölda sem virð-
ist vera að flýja landið; hvað er allt
þetta fólk þá að flýja fyrst allt er með
sóma í heimalandinu líkt og gengið
er út frá í kerfinu?
Önnur fjölskylda fékk dvalarleyfi
Á föstudag dró þó til tíðinda þegar
ljóst varð að Telati-fjölskyldan frá Al-
baníu hefði fengið dvalarleyfi hér
á landi, af mannúðarástæðum og
vegna sérstakra tengsla við landið.
Mál þeirra komst í hámæli í vet-
ur þegar Fréttablaðið greindi frá því
að börnin þrjú hefðu ekki fengið
skólavist þrátt fyrir að hafa dvalið hér
síðan í júní síðastliðnum. Svo fór að
börnin fengu inni í skóla í Laugarnes-
hverfinu og fundu sig vel. Í október
synjaði Útlendingastofnun Telati-
fjölskyldunni um dvalar leyfi. Þeirri
niðurstöðu var áfrýjað, þúsundum
undirskrifta var safnað þeim til stuðn-
ings, með þeim árangri að nú hefur
fjölskyldan fengið dvalarleyfi af áður-
nefndum ástæðum. Leyfin eru veitt
til eins árs í senn með möguleika á
framlengingu ef aðstæður breytast
ekki. Hugsanlegt er því að ekki sé öll
von úti enn hjá Dega-fjölskyldunni. n
n Erfitt þegar fólki er synjað um dvalarleyfi eftir langa dvöl á Íslandi n Er enn von fyrir Dega-fjölskylduna?
„Það
vantar
einhvern
heilbrigðan
milliveg í
þetta dæmi
„Þú ferð
ekkert í
leikskóla eða
grunnskóla án
þess að aðlagast
og mynda tengsl
Þungbært Guðlaug Kristjánsdóttir, forseti
bæjarstjórnar í Hafnarfirði, segir að á meðan
jafn langan tíma taki að afgreiða mál
hælisleitenda hér á landi sé óumflýjanlegt
að margar fjölskyldur festi hér rætur. Það
geri málin þungbær þegar fjölskyldurnar fá
síðan synjun. Mynd Aðsend
Sérstök veiðigjöld standast lög
Ríkið þarf ekki að endurgreiða hálfan milljarð að mati héraðsdóms
H
éraðsdómur Reykjavíkur
hefur sýknað íslenska ríkið
af kröfu Vinnslustöðvarinnar
um að endurgreiða hálfan
milljarð sem fyrirtækið greiddi ríkinu
vegna sérstakra veiðigjalda. Það er því
ljóst að dómstólar líta svo á að veiði-
gjaldið sé löglegt, en orðrétt segir svo
í dómnum:
„Dómurinn telur að ljóst sé að
álagning sérstaks veiðigjalds sé að-
ferð við fiskveiðistjórnun með það að
markmiði að tryggja þjóðinni í heild
hlutdeild í þeim arði, sem nýting
sjávar auðlinda skapar. Ákvæði laga
um stjórnun fiskveiða fela í sér heim-
ild til slíkrar almennrar ráðstöfunar
eins og gripið var til með áðurgreindu
bráðabirgðaákvæði laganna.“
Vinnslustöðin byggði kröfu sína,
um endurgreiðslu á sérstöku veiði-
gjaldi, á því að viðhlítandi lagastoð
hefði ekki verið fyrir hendi þegar
gjöldin voru lögð á fyrirtækið fisk-
veiðiárið 2012/2013. Alls námu sér-
stök veiðigjöld 543 milljónum króna
en um var að ræða níu skip í eigu
Vinnslustöðvarinnar, sem greiddu
gjöldin.
Dómari féllst ekki á þann mál-
flutning Vinnslustöðvarinnar að
veiðigjöldin væru skattur en ekki
annars konar gjöld sem renni til rík-
isins. Þá vildi Vinnslustöðin meina að
gjaldið stangaðist á við stjórnarskrána
þar sem kveður á um að enginn
skattur verði lagður á nema heimild
hafi verið fyrir honum í lögum þegar
þau atvik urðu sem ráða skattskyldu.
Á það var heldur ekki fallist. n
Göldrótt súpa og
gómsætur humar
Eyrarbraut 3, Stokkseyri · Sími: 483 1550
info@fjorubordid.is · www.fjorubordid.is
Skútuvogi 11 104 Reykjavík Sími 553 4000 www.prentvorur.is
Sérfræðingar í prenthylkjum