Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1969, Page 42

Sigurður Þ. Guðmundsson, læknir:
Samband hjúkrunarkvenna og lækna
(I gamni og alvöru)
Kvensterkur hef ég víst aldrei
verið, en tekizt þó að mestu að
forða mér frá skakkaföllum
vegna kvenna, þ. e. a. s. þangað
til um daginn, þegar ég lofaði
að skrifa pistil í anda fyrir-
sagnarinnar hér að ofan.
Og þar með er ég kominn í
sjálfheldu. Gat ekki farið aftur
til þessarar ágætu ritnefndar-
hjúkrunarkonu og beðist lausn-
ar frá verkefninu, samanber
yfirlýsingu mína um veikleik-
ann gagnvart konum almennt,
og hégómagirnd mín bannar
líka, að ég beri við andleysi eða
skorti á ritfærni. Einhverjum
kynni að verða spurn við allt
þetta jarm. Hvað er eiginlega
að?
Það er nú það — með þunga
á hverju orði setningarinnar
eftir, að andinn komi yfir sig
að nýju.
Rifji ég upp fyrir mér per-
sónulega, eru árin orðin allmörg,
sem ég hef verið í meira og
minna „sambandi“ við hjúkr-
unarkonur. Margs er að minn-
ast. Vinnan með þeim á deild-
um ýmissa sjúkrahúsa erlendis
og hérlendis. Kátbrosleg atvik
hafa komið fyrir og merkilega
mörg sannindi orðið ljós vegna
mannlegs og jarðbundins mats
þeirra á hlutunum. Ánægjuleg
reynsla að fá að reyna að kenna
þeim og þá sérstaklega hjúkr-
unarnemunum og kannski ekki
sízt að fá að vera leiguliði þeirra
í nokkur ár. Sem sagt gott. En
hvað um sambandið ?
Er það gott samband ? Er það
kannski vont samband? Eða
bara misgott — rétt eins og
símasambandið á Seltjarnarnes-
inu er í norðangarði. Ef til vill
eins og tíðkast í Skaftafells-
sýslu hinni vestari, þegar bænd-
ur eru búnir að tæma hvers
kyns umræðuefni í bili og bíða
er þessi samlíking betri en út
fyrir lítur svona við fyrsta
augnakast. Þegar vel heyrist er
sambandið gott, heyrist illa er
það vont og heyrist alls ekki
neitt, er það ómögulegt - kaput.
Og þá er látið nægja að bölva
hátt eða í hljóði.
Vonandi er þessu ekki svona
farið með sambandið, samstöð-
una, andann, Pesprit de corpse,
eða hvað það nú heitir í sam-
vinnu lækna og hjúkrunar-
kvenna. Grunar mig nú samt,
að svo sé á stundum.
Og hvað er þetta títt nefnda
samband þá? Samband hjúkr-
unarkvenna og lækna er nefni-
lega ákaflega óáþreifanlegt, þ. e.
„rauður þráður“, óbotnuð vísa,
sem alltaf er höfð á hraðbergi,
þegar talað er um markmið
þessara tveggja starfshópa, en
hefur aldrei verið skýrgreint.
Markmið hópanna er sameigin-
legt og mjög skarpt afmarkað:
linna þjáningar, lækna sjúka og
koma í veg fyrir sjúkdóma.
Verkaskiptingin er líka aug-
ljós og vefst hvorki fyrir blá-
nemanum né rússanum í lækna-
deild, og líklega hafa þessir að-
ilar einnig ljósa hugmynd um
hvert sambandið sé milli hjúkr-
unarkvenna og lækna — senni-
lega væri bezt að hætta við
þennan hortitt og fá einn úr
hvorum hópi til þess að skrifa
hugvekjuna. En það er bara
ekki nóg að vera ungur og efa-
semdalaus, því að samband og
samvinna lækna og hjúkrunar-
kvenna í núverandi mynd er
röskrar hálfrar aldar gömul
hér á landi og hefur tekið sára-
litlum breytingum.
Og hvernig er þá sambandið ?
Stundum svona:
Frú Kristín forstýra á
kvennagangi í ljómandi skapi
eftir góðán nætursvefn og svell-
heit — fór nefnilega í hnésíðar
ullarbuxur á þessum kalda
skammdegismorgni. — „Jæja,
morgunrapportið búið. Yfir-
læknirinn kemur á stofugang í
dag. Það þýðir a. m. k. 2 klukku-
stundir til ónýtis. Hann verð-
ur náttúrlega með alla hjörð-
ina með sér. Við skulum ekkert
vera að ergja hann á því að
segja honum, að þvagsöfnunin
frá sjúklingunum á stofu 50
blandaðist saman, eða að feita
frúin á 14 fékk 6000 kaloríur
í stað 600. Já, og Von mín, við
skulum svo skrifa dagsrapport-
ið strax eftir stofugang, svo að
við komumst í lagninguna á
réttum tíma“.
Á meðan er Halldór yfirlækn-
ir að tala við sitt lið frammi og
er frekar stuttur í spuna eftir
andvökunótt („Ég verð víst að
láta gera eitthvað við þessa
h. .. . prostötu í mér“).
„Þá er stofugangur. Kvenna-
megin er það ekki? Ég væri til
í að gefa Kötu gú moren út af
þessu með þvagið í stofu 50,
en líklega er bezt að láta kyrrt
liggja. Þið vitið ungu menn, að
sambandið milli lækna og hj úkr-
unarkvenna er brothætt egg . • “
Jón kandidat gegnum vinstra
munnvikið við Pétur aðstoðar-
læknir: „Hvað — á ekki að segja
þeirri gömlu til syndanna? Ég
sá hana hella hlandinu saman“-
Pétur: „Það borgar sig ekki-
132 TÍMAKIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS