Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.05.1988, Blaðsíða 52

Lesandabréf
Þórunn Kjartansdóttir, skurðhjúkrunarfræðingur
Landakotsspítala
s
A skurðstofuhjúkrun
að yera eyland
í hjúkrunarferlinu?
Um hringferli (perioperative) hjúkrunar
Flestir munu sammála um mikils-
verðan árangur einstaklingshjúkr-
unar, þar sem líkamlegum og and-
legum þörfum sjúklinga er sinnt
jöfnum höndum. Þar er hjúkrunar-
ferlið tæki í höndum hjúkrunar-
fræðinga til að skrá og meta þarfir
sjúklinga, en einnig til að endur-
meta störf sín. Það hefur því oft
vakið undrun mína að aldrei skuli
getið „intra operative“ hjúkrunar
í skýrslugerðum. Þegar sjúklingur
þarf að fara í aðgerð, virðist ferlið
stoppa tímabundið um leið og
skurðstofudyrnar lokast, til þess
síðan að hefjast aftur þegar sjúk-
lingurinn kemst á deild eftir
skurðaðgerð.
Hvar er áhuginn og metnaðurinn
fyrir faglegum vinnubrögðum? Er
hægt að sinna andlegum og líkam-
legum þörfum sjúklings sem einni
heild, þegar slíkar gloppur eru í
þjónustunni?
Að vísu var það ekki fyrr en tækni-
menntað starfsfólk hafði meir eða
minna yfirtekið störf hjúkrunar-
fræðinga á skurðstofum að systur
okkar vestan hafs gerðu sér grein
fyrir mikilvægi hringferlis (peri-
operative) í hjúkrun. í framhaldi
af því fóru þær að benda á, að ein-
ungis með slíku hringferli, sem
felur í sér pre-, intra- og post oper-
ativa hjúkrun, er hægt að sýna
fram á að hjúkrun hafi verið
framkvæmd.
Sú hjúkrun sem sjúklingur fær á
sjúkrahusi, er jafn mikilvæg, hvort
sem hún er veitt fyrir aðgerð, í
aðgerð eða eftir aðgerð. Sjúkling-
urinn kemur oftast á skurðstofuna
undir áhrifum lyfja og þarf því að
reiða sig fullkomlega á að það
fólk, sem þar er innandyra, sinni
honum af faglegri þekkingu.
Hvergi í öllu sjúkrahúskerfinu er
sjúklingurinn eins ósjálfbjarga og
á skurðarborðinu. Röng lega í að-
gerð getur t.d. haft þær afleiðingar
að sjúklingur, sem kom inn vegna
botlangatöku, útskrifist með
handarlömun. Einnig getur þekk-
ingarskortur og eða vanvirðing
starfsfólks við heilsu einstaklings
orsakað sýkingu í aðgerðinni.
Okkur hjúkrunarfræðingum, sem
vinnum á skurðstofum, er alveg
ljóst að fagþekking í hjúkrun er
algerlega nauðsynleg til slíkra
ábyrgðarstarfa.
Ef við viljum gera sömu kröfur um
hjúkrun og hingað til, er nauðsyn-
legt að við gerum okkur grein fyrir
mikilvægi hringferlis (perioper-
ative ferlis). Slík vinnubrögð
reyna í framkvæmd mest á sam-
vinnu hjúkrunarfræðinga hand-
læknisdeilda, skurðstofu og gjör-
gæslu. Það þarf að tengja hjúkrun
þessara deilda og opna samskipti
þeirra, því ferlið felur í sér öflun
upplýsinga um einstaklinginn og
áhrif aðgerðar á hann og líf hans.
Hingað til hafa skurðhjúkrunar-
fræðingar þurft að afla upplýsinga,
greina þarfir og sinna þeim í sömu
andránni. Slík vinnubrögð leiða
með tímanum til ófullnægju í
starfi og faglegs og persónulegs
áhugaleysis. Skráning heimilda
auðveldar alla upplýsingaleit m.t.t.
rannsókna og endurmats, en slíkt
er forsenda símenntunar. Allt eru
þetta þekktir áhrifaþættir varð-
andi starfsánægju, en án hennar
getum við ekki náð því markmiði
að veita bestu mögulega hjúkrun
hverju sinni.
Hringferli felur ekki í sér neinar
stórkostlegar og kostnaðarsamar
breytingar, heldur krefst það fag-
legra vinnubragða þeirra hjúkrun-
arfræðinga, sem þátt taka í hring-
ferlinu. Þrátt fyrir það hafa fyrstu
viðbrögð við umræðum um að
koma slíku hringferli á falist í
úrtölum á borð við tímaskort og of
mikið vinnuálag.
Að undanskildum bráðatilvikum
eiga skurðhjúkrunarfræðingar rétt
á að kynna sér ástand þeirra sjúkl-
inga, sem til aðgerðar koma.
Vinnuálag má því aldrei verða það
mikið að við gleymum hverjum
46 HJÚKRUN Vfa-64. árgangur