Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2000, Side 36

Guðbjörg Guðmundsdóttir
hjúkrunarfræðingur, MSc
Hvernig upplífa krabba-
meinssjúklingar samskipti sín
við hjúkrunarfræðínga?
Tilgangur þessarar eigindlegu rannsóknar var að kanna
hvernig krabbameinssjúklingar upplifa þá hjúkrun sem þeir
njóta. Tekin voru opin viðtöl við sex sjúklinga þar sem þeir
voru beðnir um að segja frá hver reynsla þeirra var af
samskiptum við hjúkrunarfræðinga. Viðtölin voru svo skráð
og greind með aðferð The Vancouver School of Pheno-
menology. Ákveðið var að velja eingöngu sjúklinga frá
Landsspítalanum Fossvogi þar sem bæði göngudeild
krabbameinssjúklinga og legudeildin eru blandaðar deildir
en kannski ekki sérsniðnar að hjúkrun krabbameins-
sjúklinga.
Þar sem rannsókn þessi var hluti af meistaranámi rann-
sakanda var tími til framkvæmda takmarkaður við eitt ár.
Ætla má að niðurstöður rannsóknarinnar yrðu aðrar og gerð
hennar flóknari ef sjúklingar á öllum deildum Landspítala
tækju þátt. Líta má á það sem spennandi framtíðarverkefni
að gera blandaða rannsókn bæði í Fossvogi og við
Hringbraut, en til þess þarf meiri tíma og fleiri rannsakendur.
Fram kom að sjúklingarnir voru yfirleitt mjög ánægðir
með þau kynni sem þeir höfðu af hjúkrunarfræðingum og
lýstu þeim sem faglegum, viðmótsþýðum og tillitssömum.
Þó kom í Ijós að flestum fannst vanta meiri tengsl þar sem
tækifæri gæfust til að ræða persónuleg málefni, einnig
minntust þeir á að stundum vildu upplýsingar til þeirra
gleymast. Þá var rætt um mikilvægi þess að „þekkja" þá
hjúkrunarfræðinga sem annast sjúklingana, að ekki sé
sífellt verið að skipta um starfsfólk því þá fari of mikill tími í
að kynnast nýju fólki.
Sjúklingunum fannst hjúkrunarfræðingarnir almennt
hafa mikinn áhuga á starfi sínu. Gagnrýni þeirra beindist
aðallega að atriðum sem orsökuðust vegna manneklu,
skipulags hjúkrunarinnar og mikils vinnuálags hjúkrunar-
fræðinganna.
100
Það er því umhugsunarefni fyrir hjúkrunarfræðinga
hversu mikilvæg þátttaka í sjúkdómsferli sjúklinga er. Við
erum ekki bara hópur starfsfólks heldur einstaklingar sem
sjúklingarnir vilja læra að þekkja og treysta.
Spurningin er: Höfum við alltaf svo mikið að gera að
enginn tími vinnist til að sinna betur andlegri hlið hjúkrunar
eða er það eitthvað annað sem stendur í veginum?
Hólmfríður S. Kristjánsdóttir
hjúkrunarfræðingur, MSc
Samskipti hjúkrunarfræðínga og
skjólstæðinga þeirra á einni
sjúkradeild á dreifbýlissjúkrahúsi
á íslandi?
Markmiðið með þessari rannsókn er að kanna menningu á
sjúkradeild á dreifbýlissjúkrahúsi á íslandi. í rannsókninni er
lögð áhersla á að greina hugmyndafræðilegan og skipulags-
legan ramma deildarinnar með tilliti til hjúkrunar og kanna
hvort hjúkrunarfræðingar veiti skjólstæðingsmiðaða hjúkrun.
í skjólstæðingsmiðaðri hjúkrun er m.a. lögð áhersla á
myndun meðferðarsambands milli hjúkrunarfræðinga og
skjólstæðinga þeirra sem stuðlar að árangursríkri hjúkrun.
Sú rannsóknaraðferð sem notuð var til að leita svara
við rannsóknarspurningunni „Hvaða hugmyndafræðllegur
og skipulagslegur rammi mótar samskipti hjúkrunarfræð-
inga og skjólstæðinga þeirra á einni sjúkradeild á dreif-
býlissjúkrahúsi á íslandi" er eigindleg. Söfnun gagna var
þannig háttað að rannsakandi var þátttakandi í starfsemi
deildarinnar og skrifaði nákvæma dagbók. Við gagna-
söfnun voru tekin viðtöl við einn hjúkrunarfræðing, sem
kallast aðalheimildarmaður og notuð blanda af hálf-
stöðluðu viðtali og opnu viðtali.
Niðurstöður rannsóknarinnar benda sterklega til þess
að hjúkrunarfræðingar eigi erfitt með að veita skjólstæð-
ingsmiðaða hjúkrun í sjúkrahúsumhverfinu. í rannsóknar-
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 76. árg. 2000