Tíðindi um stjórnarmálefni Íslands - 01.01.1875, Blaðsíða 150
142
VM alÞingistoll.
1871.
1. marz
Um fyvra atriðið hafið þér getið þess, að eptir að 3'ður hafði
borizt bréf dómsmálastjórnarinnar 10- desbr. 186G,1 hafið þér í
öllum tilfelluin álitið, að alþingistoll skyldi reikna af þeim arði,
sem jarðeigandi hefir af þeim verzlunarhúsum, sem b}’ggð eru á
lóð hans, nema af verzlunarstöðunum við Papós, Hofsós og Graf-
arós, en eigendurnir að þeiin hafa beiðzt þess, að málið verði
lagt undir úrskurð stjórnarráðsins; álíta þeir, að afgjaldið af
verzlunarhúsum megi skoða sem endurgjald fyrir það tjón, sem
verður bæði af því, að þeir, sem sækja verzlunarstaðinn, nota
landið þar í kring til hagbeitar handa hestum sínum, og af öðrum
átroðningi, en þér álítið aptur ámóti, að af þessu leiði að eins
það, að þegar virða á tekjurnar af allri jörðunni, verði bæði að
taka tillit til afgjaldsins af verzlunarhúsunum og til þess tjóns
og átroðnings, sem þeim fylgir; hafið þér þessvegna sagt sýslumönn-
um fyrir á þessa leið, og leitið nú samþykkis stjórnarráðsins til
þessarar fyrirskipunar.
Um hitt atriðið hafið þér, herra stiptamtmaður, látið í Ijósi,
að þér hafið fengið vitneskju uin það frá hreppstjóranum í Prest-
hólahrepp, að tekjurnokkrarafkonungsjörðunni Harðbak þar í hreppn-
um, sem nefndar eru hafnargjald, sé árlegt afgjald afselveiðiog
rekafjöru í Hraunhöfn, en af þessu gjaldi sé elcki goldinn alþingis-
tollur, sökum þess að hlutaðeiganda stjórnarvald hafi fundið að
%
því 1855, að þetta hafði verið gjört, samkvæmt reikningum um-
boðsmannsins, með því ekki skyldi telja þesskonar gjöld með
landskuld, en þessari reglu hefir aptur verið fylgt um lík gjöld
þar í hreppnum. þareð jrður samt sem áður finnst, að það leiði
hvorki af því lagaboði, sem hér á við, — sem er opið bréf 18.
júlí 1848, um það, hvernig endurgjalda skuli hinum konunglega
jarðabókarsjóð alþingiskostnaðinn og önnur þar við riðin útgjöld2 —
né af eðli málsins og umræðunum um lagaboðið, að gjöra nokkurn
greinarmun á þeim gjöldum, sem hér er um að ræða, og öðrnm
gjöldum til jarðeigandans, að því leyti , er snertir alþingistoll, —
Tíbindi um stjórnarmálefni Íslands, II., 384.
*} Lovsamling for Island, XIV., 142.