Álit: tímarit löggiltra endurskoðenda - 01.01.1990, Blaðsíða 46

Björg Sigurðardóttir löggiltur endurskoðandi
UM ALÞJÓÐLEGAN REIKNINGSSKILASTAÐAL IAS 26
ACCOUNTING AND REPORTING
BY RETIREMENT BENEFIT PLANS
Þennan reikningsskilastaðal númer 26 hef ég þýtt sem
Reikningsskil lífeyrissjóða enda þótt bein þýðing sé í
raun Reikningsskil eftirlaunaáætlana. Staðallinn fjallar
um reikningsskil fyrir hóp manna en ekki fyrir einstakl-
inga og sérgreind lífeyrisréttindi þeirra. Þessi staðall er
nátengdur staðli nr. 19 sem fjallar um gjaldfærðar eftir-
launaskuldbindingar hjá fyrirtækjum og var fjallað um
hann hér fyrir tveimur mánuðum síðan. Þessi staðall
fjallar um lífeyrissjóði eða eftirlaunaáætlanir hvort sem
um er að ræða sérstaka sjóði (trustee) eða ekki og
hvort sem um er að ræða sérstaka lögaðila eða ekki.
Sjóðir sem keypt hafa sér tryggingar hjá tryggingafélög-
um falla einnig hér undir nema um sé að ræða einstakl-
ingstryggingar eða hóptryggingar þar sem eftirlaunin
eru algerlega á ábyrgð tryggingafélagsins.
Staðallinn gerir greinarmun á tveimur tegundum
sjóða, annars vegar Defined benefit plans sem ég kalla
Almenna lífeyrissjóði eða Sameignasjóði, en eftirlaun úr
slíkum sjóðum byggjast yfirleitt á fyrri tekjum sjóðfé-
laga og árafjölda í starfi, og hins vegar
Defined contribution plans sem ég kalla Séreigna.ijóöi
en lífeyrir úr þeim fer eftir framlagi í sjóðinn ásamt
hlutdeild viðkomandi í ávöxtun sjóðsins.
Varðandi Séreignasjóðina þá er sjaldnast leitað til
tryggingafræðinga um mat á viðkomandi sjóði því í slík-
um sjóðum fara eftirlaunagreiðslurnar eftir framlögum
hvers og eins ásamt hlutdeild þeirra í ávöxtuninni og er
því um litla óvissuþætti að ræða.
Almennu iífeyrissjóðirnir(Sameignasjóðirnir) þurfa
hins vegar á slíku mati að halda, þar sem eftirlauna-
greiðslur úr þeim sjóðum byggjast á fjárhagsstöðu þess-
ara sjóða og getu greiðendanna til að greiða iðgjöld til
þeirra í framtíðinni jafnhliða því að ávöxtun fjármagns-
ins sé tryggð og rekstrinum sé haldið í skorðum. Einnig
koma til óvissuþættir sem hafa bein áhrif á getu sjóð-
anna til að greiða eftirlaun samkvæmt reglugerðum
þeirra en það eru þættir eins og breyting á meðalaldri
fólks og breyting á fjölda fólks sem fer á örorku.
I staðlinum kemur fram að mat tryggingafræðings á
áunnum lífeyrisréttindum skuli grundvallast á reglugerð
viðkomandi sjóðs og að annað hvort skuh stuðst við nú-
verandi launastig eða áætlað launastig, en því skuli þá
fylgja nánari útlistun.
Reikningsskilin fyrir Almenna lífeyrissjóði (Sam-
eignasjóði) skulu innihalda yfirlit um hreina eign til
greiðslu lífeyris og mat á áunnum lífeyrisréttindum á
núvirði. þar sem gerður er greinarmunur á áföllnum
réttindum(vested benefits) annars vegar og skilyrtum
réttindum(non-vested benefits) hins vegar, og sýna skal
þann ávinning eða tap sem þannig myndast, þ.e.a.s.
muninn á hreinni eign og tryggingafræðilega matinu.
Tryggingafræðilega matið má einnig hafa í skýringum
eða , að í skýringum sé vísað til þessara upplýsinga í
skýrslu tryggingafræðings sem sé fylgirit með reiknings-
skilunum.
46