Álit: tímarit löggiltra endurskoðenda - 01.01.1990, Blaðsíða 30

rekstrarfjármunum milli félaga innan samstæðu lýst
með skýringardæmi:
M hf. keypti hinn 1. janúar 1987 60% hlutdeild í D
hf. fyrir 600.000 kr. þegar eigið fé D hf. var
1.000.000 kr. (þ.e. hlutafé kr. 750.000 og óráðstafað
eigið fé kr. 250.000).
A árinu 1987 og 1988 voru engin viðskipti milli fé-
laganna með vörur. en 2. janúar 1987 seldi D hf. vél-
ar til M hf. fyrir 1.500.000. Bókfært verð þessara
eigna hjá D hf. við sölu var 1.000.000 kr. Hagnaður
af sölu þessarar vélar kr. 500.000 tekjufærir D hf.
hjá sér sem söluhagnað eigna. Áætlaður endingar-
tími þessarar vélar er 5 ár við sölu.
Hagnaður D hf. var kr. 3.200.000 á árinu 1987 og
kr. 2.000.000 á árinu 1988.
Hagnaður af sölu vélarinnar er innleystur á næstu
5 árum með notkun hennar hjá M hf. Gjaldfærslan
miðast við gjaldfærslu afskrifta hjá M hf. Eftirfar-
andi er yfirlit um afskriftir vegna vélarinnar:
Ár Gjaldfærðar Afskrift Samtals
afskriftir sölu- (gjaldfærð
samstæðu hagnaðar afskrift M hf.)
1987 200.000 100.000 300.000
1988 200.000 100.000 300.000
1989 200.000 100.000 300.000
1990 200.000 100.000 300.000
1991 200.000 100.000 300.000
1.000.000 500.000 1.500.000
M hf. færir eftirfarandi færslur í bókhaldi sínu á árinu
1987 vegna hlutdeildar í hagnaði D hf. og tekið er tillit
til hagnaðar af sölu vélarinnar milli félaganna:
1. Hlutdeild í hagnaði D hf. (3.200.000*60%):
Fjárfesting í dótturfélagi 1.920.000
Hlutdeild í hagnaði dótturfélags 1.920.000
2. Bakfærð hlutdeild í hagnaði af sölu vélar
(500.000*60%):
Hlutdeild í hagnaði dótturfélags 300.000
Fjárfesting í dótturfélagi 300.000
3. Hlutdeild í innlausn söluhagnaðar á árinu 1987
(100.000*60%):
Fjárfesting í dótturfélagi 60.000
Hlutdeild í hagnaði dótturfélags 60.000
Þar sem dótturfélagið er seljandi vélarinnar færir M hf.
eingöngu hlutdeild sína í söluhagnaði vélarinnar vegna
þess að minnihlutinn er talinn eiga sinn hluta í hagnað-
inum.
Eftir þessar færslur þarf að gera eftirfarandi jöfnun-
arfærslur við gerð samstæðureiknings fyrir árið 1987:
1. Hreyfingar ársins á fjárfestingarreikningi bakfærðar
(1.920.000-300.000+60.000):
Hlutdeild í hagnaði dótturfélags 1.680.000
Fjárfesting í dótturfélagi 1.680.000
2. Hagnaður af sölu vélar bakfærður og kostnaðarverð
vélarinnar fært til samræmis við kostnaðarverð sam-
stæðunnar:
Hagnaður af sölu eigna 500.000
Vélar 500.000
3. Gjaldfærðar afskriftir af yfirverði bakfærðar:
Vélar 100.000
Afskriftir 100.000
4. Upphafleg fjárfesting í D hf. færð út á móti eigin fé
D hf:
Hlutafé (750.000*60%) 450.000
Óráðstafað eigið fé (250.000*60%) 150.000
Fjárfesting í dótturfélagi 600.000
Með þessum færslum hafa áhrif af sölu vélarinnar milli
félaganna verið bakfærð.
Ef haldið er áfram með ofangreint dæmi, þá færir M
hf. eftirfarandi færslur í bókhaldi sínu á árinu 1988
vegna fjárfestingar sinnar í D hf.:
1. Hlutdeild í hagnaði D hf. (2.000.000*60%):
Fjárfesting í dótturfélagi 1.200.000
Hlutdeild í hagnaði dótturfélags 1.200.000
3. Hlutdeild í innlausn söluhagnaðar á árinu 1988
(100.000*60%);
Fjárfesting í dótturfélagi 60.000
Hlutdeild í hagnaði dótturfélags 60.000
Eftir þessar færslur þarf að gera eftirfarandi jöfnunar-
færslur við gerð samstæðureiknings fyrir árið 1988:
1. Hreyfingar ársins á fjárfestingarreikningi bakfærðar
(1.200.000+60.000);
Hlutdeild í hagnaði dótturfélags 1.260.000
Fjárfesting í dótturfélagi 1.260.000
2. Óinnleystur hagnaður 01.01. af sölu vélar bakfærður
og kostnaðarverð vélarinnar fært til samræmis við
kostnaðarverð samstæðunnar:
Fjárfesting í dótturfélagi
(400.000*60%) 240.000
Hlutdeild minnihluta í óinnleystum
hagnaði 01.01. (órástafað eigið fé)
(400.000*40%) 160.000
Vélar 400.000
3. Gjaldfærðar afskriftir af yfirverði bakfærðar:
Vélar 100.000
Afskriftir 100.000
4. Fjárfesting í D hf. 01.01. færð út á móti
eigin fé D hf:
Hlutafé (750.000*60%) 450.000
Óráðstafað eigið fé
((3.450.000-400.000)*60%) 1.830.000
Fjárfesting í dótturfélagi 2.280.000
30