FLE blaðið - 01.01.2013, Side 9

Hvaða áhrif hafa veiðigjöldin á virðisrýrnun aflaheimilda?
Magnús G. Erlendsson, verkefnistjóri hjá KPMG ehf.
Mikil umræða hefur átt sér stað á undanförnum misserum í samfélaginu um fiskveiðistjómun. Á Alþingi hafa verið til umræðu
viðamiklar tillögur um breytingar á núverandi fyrirkomulagi og hafa um þær verið mjög skiptar skoðanir. Þessari boðuðu heildar-
endurskoðun af hálfu ríkistjórnarinnar á löggjöf um fiskveiðistjórnun er ekki lokið en þó hefur hluti framkominna tillagna þegar
hlotið samþykki.
Alþingi samþykkti þann 19 júní sl. lög nr. 74/2012 um veiðigjöld á sjávarútvegsfyrirtæki. Samkvæmt lögunum tekur álagning sér-
staks veiðigjalds mið af reiknaðri afkomu í greininni út frá ákveðnum forsendum um arð, rekstarkostnað og fleira. Þannig taka
veiðigjöldin hvorki mið af rekstarafkomu eða hagnaði viðkomandi félags eins og hefðbundin skattlagning og leggst því á félög
óháð skuldsetningu og fjármagnskostnaði.
í kjölfar laganna er áhugavert að skoða hver áhrif veiðigjaldanna eru á virðisrýrnunarpróf sjávarútvegsfélaga og bókfært virði
þessara eigna. Frá setningu laganna hefur eitt félag, HB Grandi, birt opinberlega áhrif veiðigjaldsins á bókfært virði aflaheimilda.
í árshlutareikningi félagsins kemur fram að virðisrýrnun aflaheimilda nemur 21,6 milljón evra eða rúmlega 3,5 milljörðum íslenskra
króna.
Markmiðið með þessari grein er að varpa Ijósi á framkvæmd virðisrýrnunarprófa aflaheimilda og þá sérstaklega hvaða áhrif hin
nýsamþykktu lög hafa á framkvæmd og niðurstöðu sllkra prófa. Fyrst verður fjallað um hvernig virðisrýrnunarpróf aflaheimilda
hefur verið háttað hingað til, því næst verður farið yfir nokkrar mögulegar aðferðir við að beita slíku prófi á veiðigjöldin með hlið-
sjón af alþjóðareikningsskilastöðlum (IFRS). Þá verður komið inn á nokkur álitamál I tengslum við framkvæmd prófa aflaheim-
ilda undir IFRS með hliðsjón af reglugerðum um ákvörðun veiðigjalda. Einnig verður sérstaklega fjallað um áhrif reglugerðar nr.
838/2012 um tímabundna lækkun veiðigjalda.
Almennt um virðisrýrnunarpróf
Flest sjávarútvegsfyrirtæki á íslandi sem hafa fjárfest I aflaheimildum eignfæra þær I bókhaldi en slíkar eignir teljast til óefnislegra
eigna. Flest félög virðast skilgreina aflaheimildir sem óefnislega eign með ótilgreindan llftíma þ.e. vænst er til að eignin muni skila
eigendum sínum ávinningi um ófyrirséða framtíð. í einhverjum tilfellum eru félög að afskrifa aflaheimildir sínar og eru þær þá
afskrifaðar á löngum tíma eða allt að 20 árum.
Þrátt fyrir að þessi félög geri ýmist upp samkvæmt íslenskum reikniskilastöðlum (IS-GAAP) eða alþjóðlegum reikningsskila-
stöðlum (IFRS) ber þeim, í þeim tilvikum þar sem aflaheimildir eru með ótakmarkaðan líftíma, að framkvæma virðisrýrnunarpróf
á bókfærðum aflaheimildum.
FLE blaðið janúar 2013 • 7