Ráðunautafundur - 11.02.1980, Blaðsíða 57

49
RÁÐUNAUTAFUNDUR 1980
NOTAGILDI GRASKÖGGLA SEM FÓÐUR HANDA BÚFÉ
Gunnar Sigurðsson
Rannsóknastofnun landbúnaðarins
PÓrarinn Lárusson
Ræktunarfélag Norðurlands.
I. Inngangur.
1 erindi þessu veróur helst leitast við að fjalla á sem faglegastan
hátt um grasköggla sem fóður handa búfé,en eftirlits- framleiðslu- og
markaðsmál látin liggja á milli hluta.
í framhaldi af erindi Dereks og félaga (1980). hér áðan verður ekki
staðist að dvelja enn stuttlega við ýmis almenn atriði varðandi grasköggla
sem fóður.
Gildi grasköggla i fóðri búfjár byggist mjög á þvi að þeir eru um-
myndað gróffóður, ef svo má segja, í þá veru að geta, eftir vinnsluferil
sinn, jafnframt talist til kjarnfóðurs.
Tvígildi þetta kemur meðal annars fram í því, að annars vegar er
hægt, undir flestum kringumstæðum, að fóðra á þeim með mun minna gróffóðri
en hefðbundnum kjarnfóðurblöndum án þess að valda meltingartruflunum og
lækkun á mjólkurfitu. I þessu sambandi hefur lágmarksgróffóðurmagn i
kringum 15% verið nefnt fyrir grasköggla og vöggla, en 5% fyrir graskökur
(Barber, 1979) en 30-40% fyrir kornfóður. (Van der Honing, 1979) Hér er
því um greinilegt gróffóðurígildi graskögglanna að ræða. Hins vegar
birtist kjarnfóðurigildið að þessu leyti augljóslega í vandkvæðum við að
gefa þá eintóma, en einnig i þvi að vel gerða köggla eða mjöl úr snemm-
slegnu grasi eða heyi má nota að nokkru leyti í fóður einmaga dýra eins og
svína og sem fuglafóður.
1 tengslum við ýmsa möguleika i vinnslu á heyi, svo sem mölun og eða
kögglun, verður heldur ekki staöist að fara um það örfáum orðum.
Miðað við sömu gæði við slátt og bestu verkun er ekki afgerandi mun-
ur á gildi heyköggla og grasköggla nema e.t.v. hvað nýtingu próteins áhrær-
ir (Derek o.fl. 1980). Þetta kemur þó lítið að sök meöan fiskur er bræddur
hér á landi, enda bætir hæfilega hitaverkað fiskmjöl upp það sem á nýtan-
leika próteinsins í heykögglum kynni að vanta (Kaufmann, W, 1978). Sjái
menn hag i slíkri vinnslu opnast vissulega margir möguleikar. Má í því