Ráðunautafundur - 11.02.1980, Blaðsíða 58

50
sambandi nefna kögglun fyrninga, kögglun á heyi, sem annars kæmist ekki í
hlööu, en reikna má með að hey i kögglaformi taki um 6-8 sinnum meira pláss
en hey í stæðu.
Þá getur verið mjög hagstætt að köggla lélegt hey, sem ést illa eða
verður ódrjúgt óunnið. Eins og fram hefur komið (Derek o.fl. 1980) eykst
fóðrunarvirði (fóðurgildi og átgeta) þeim mun meira við kögglun sem hrá-
efnið er lélegra (trénismeira).
Einnig má blanda möluðu eða þá söxuðu heyi í blautt gras til vot-
heysgeröar, en það virkar mjög jákvætt á átgetu votheysins og margt bendir
til þess að hin malaöa íblöndun nýtist líkt og heykögglar væru með vothey-
inu (Óshea, 1977). Ótalmargt fleira má tíunda um grasnytjar vorar og
heimaöflun, en samkvæmt þeirri efnismeðferð á erindinu sem yfirlýst hefur
verið, verður slíkt að bíða betri tíma.
Eftir umræður í þessu erindi og fleirum, þar sem rætt er um gras-
köggla og kjarnfóður þarf engan að undra þótt ýmsum þyki vanta á ýmsar
skilgreiningar orða. Þótt í þessum pistli verði ekki farið út í slíkt þá
hefur orðanefnd veriö sett á laggirnar af minna tilefni.
Graskögglar eru nú flokkaöir í þrjá flokka með tilliti til prótein -
innihalds i líkingu við kjarnfóður.
Áður en inngangi þessum likur er athygli vakin á þvi að heimildaskrá
sem fylgir er skipt milli innlendra og erlendra heimildarmanna.
Ástæðan er helst sú að hin islenska er sumpart ekki bein heimild við
þessagrein, en ástæða þótti til að hún þjónaði sem skrá yfir það sem gert
hefur verið á þessum vettvangi hér heima þótt við frium okkur þeirri ábyrgð
að hún sé tæmandi.
II. Graskögglar handa mjólkurkúm.
Fóðurgildi grasköggla (þ.e. ork.u eða fóðureiningagildi) hefur verið
gerð góð skil hér á undan (Derek o.fl. 1980). Koma niöurstöður innlendra
tilrauna mjög vel heim við það fóðurgildismat, sem byggt er á sænskum og
breskum tilraunaniðurstöðum. Þannig fann Bragi L. Ólafsson (1978) að 1.35
kg. af graskögglum handa kúm þurfti til þess að framleiða sama mjólkurmagn
og 1 kg. af heföbundnu kjarnfóðri. Þessi niðurstaöa kemur mjög vel heim og
saman við niðurstöður nýlokinna tilrauna svipaðs eðlis á Laugardælum og
Möðruvöllum (Gunnar Sigurðsson, Þórarinn Lárusson og Guðmundur H. Gunnars-
son 1980L. 1 þessum tilraunum fékkst sú niðurstaða að af graskögglum úr
mjög snemmslegnu grasi reyndist þurfa 1.29 - 1.33 kg. í fóðureiningu, af
kögglum úr grasi á því þroskaskeiöi sem algengast er við graskögglaverk-