Svava - 01.09.1903, Qupperneq 20

70
í>ar sem dýra eða jurta leiíar rotna myndast samband
af köfnunarefni og vetni, sem kallað er stœlcjuvetni
(Ammoniak) og því getur rafildið sameinast og royudað
skeiðvatnið. Jurtir og dýr hafa í sjer kolaefni, köfnun-
arefni, eldi og vetni, og við rolnun hverfa öll þessi efni
út í andrúrasloptið; kolaefnið sero kolsýra; köfnunarefnið
sem stœkjuvetni, og vetnið og eldið, sem vatn. Því
finnst nærri ávallt stækjuvetni livervetna í loptinu, þó
optast lítið í einu, og þetta ummyndast fyrir áhrifum raf-
ildisins í saltpjeturssýru. Því finnst saltpjeturssýra og
ýms sambönd hennar hvívetna á yfiiborði jarðar og í
jörðu, euda þótt í litlum mæli sje. I regnvatni finnst
ávallt lítið eitt af þessari sýru. Einmitt þetta, að þessi
sýra og hennar samböud finnst svo víða, hefur afai-mikla
þýðingu fyrir jurta- og dýralífið. Það eru öll líkindi til,
að köfnunarefnið, sem jurtirnar sjúga að sjer um rœtur
síuar, eigi stafi frá köfnunarefninu, sem í loptinu finnst
eða úr sterkjuvetnis samböndunum, sera í jörðu finnast,
lieldur Jrá saltsýru samböndum jarðvegsins, sem þær
gróa í. I mold finnast einnig ýms brenuisteinsefni.
Jurtirnar taka í sig þessi efni, og þær liafa þó köfnun-
arofni í saltpjeturss/runni, kolaefni úr kolsýrunni, brenni-
stein úr breunisteinssýrunni, eldi og vetni úr vatninu
eða öll þau efui, sem þarf með; til þess að framleiða