Morgunblaðið - 27.11.1963, Blaðsíða 25

Miðvikudagur 27. nóv. 1963
MORGUNBLAÐIÐ
25
*
Leskfélag Hafnarfjarðar:
Jólaþyrnar
Leikstjéri: lilemens Jonsson
efiir Wynyard Brown
A FÖSTUDAGSKVÖLDIÐ frum-
sýndi Leikfélag Hafnarfj arðar í
Bæjarbíói sjónleikinn ,Jólaiþyrna‘
eftir Wynyard Browne, brezkan
höfund sem aflað hefur sér vin-
Bælda 1 heimalandinu með nokkr-
Um leikritum. í leikskránni seg-
ir t. d. að „Jólaþyrnar“ hafi ver-
ið sýndiir samfleytt í rúm tvö ár
i leikhúsi í Ludúnum.
Leikritið lætur ekki mikið yfir
Bér. Það fer fram í látlausri setu-
stotfu á gömlu prestsetri um jóla-
leytið og fjallar um vanda sem
víða virðist steðja að, þar sem
trúarhrögðin eru annars vegar:
viðhorf og viðbrögð aldraðs
prests og bama hans þriggja við
etaðreyndum lífsins; ótta barn-
anna við ímyndaðan strangleik
©g „heilagleik" föðursins sem
leiðir þau til bakferlis; efasemdir
©g innri baráttu prestsins í starfi
sem hann veit aldrei hvort ber
nokkum ávöxt.
Leikritið er laglega samið,
framvindan samfelld og eðlileg
etígandi. samflétting hinna ýmsu
Btefja hugkvæm, en á stöku stað
bregður fyrir óþarfri tilfinninga-
semi, og persónumar eru allar
fremuir litlausar og lítt frumleg-
er manngerðir frá hendi höfund-
erins.. Ýmislagt í samtölum
þeirra er einhvern veginn utan-
g'arna við sjálfa hina dramatísku
framvindu leiksins og fellur því
í grýttan jarðveg hjá áheyrend-
Um.
Þó hér sé engan veginn um
neitt stórvirki að ræða, er það
vissulega fagnaðarefni að Leik-
félag Hafnarfjarðar skuli hafa
tekið til meðferðar svo veigamik-
ið venk 1 stað þeirra innantómu
grínleikja og farsa sem leikfélög
utan höfuðstaðarins virðast vera
svo hörmulega ginnkeypt fyrir.
Þessi sýning verðskuldar góða
aðsókn, þrátt fyrir ýrnsa ágalla,
því hér er af djörfung glímt við
alvarlegt verkefni.
Ágallarnir eiru helzt þeir, að
hér leika sarna-n langþjálfaðir
„atvinnuleikarar" og litt reyndir
eða óskólaðir „áhugaleikarar“ og
kemur þetta misræmi fram bæði
í framsögn og látbragði. Þar við
bætist að sviðsetningin er víða
Cijcig kyrrstæð og oft dauft yfir
sýningunni, vantar meiri hraða
og snerpu, en á milli oru fjör-
sprettir. Sýningin í heild er því
óþarflega skrykkjótt, og er þar
um að kenna bæði ósamstæði
lei-kenda og ekki síður skorti
hnitmiðun og plastískri mýkt,
Leikstjóranum, Klemens Jóns
syni, hefur verið mikill vandi
höndum að samhæfa liinn sund
urleita hóp og hefur ekki tekizt
það nema miðlungi vel, sem
kannski er ekki nema eðlilegt,
Að vonum báru „atvinnuleik-
aramir“ langt af „áhugaleikur-
unum“, og má segja að Gestur
Pálsson, sem nú leikur í fyrsta
sinn fyrir Leikfélag Hafnar-
fjarðar, hafi staðið með pálmann
í höndunum. Túlkun hans á hlut-
verki gamla prestsins var í senn
nærfærin ag myndug — það var
gott og ánægjulegt að sjá.Gest
aftur á leiksviði eftir alllan.gt
hlé, og var honum að verðleikum
innilega fagnað á frumsýningu.
Jóhanna Norðfjörð lék eldri
dóttur prestsins, Jenný, og gerði
hlutverkinu mjög góð skil, eink
uc : þegar líða tók á leikinn, en
í byrjun var framsögn hennar
helzti upplestrarleg. Hún túlkaði
vel hina þrúiguðu og þreyttu
sjálfsfómarkonu sem sér að lífið
er að renna henni úr greipum.
Emilía Jónasdóttir lék systur
prestsins, brussu mikla sem oft
vakti hressilegan hlátur, enda
læddist margt gott út úr kellu,
en mér fannst persónan samt
hiálflaus í reipunuim, túlkuinin
alls ekki nægilega fastmótuð.
Auróra Halldórsdóttir lék mág-
konu prests, mælska og skiln-
ingsríka gæðasál sem lifði á end-
urminningunni um löngu liðið
tveiggja ára hjónabandssæluskeið
Fór hún þokkalega með þetta
litla hlutverk, þó ekki sé mál-
hreimurinn, sem leikkonan hef-
ur tamið sér, tiltalcanlega geð-
íelldur.
Auður Guðmundsdóttir lék
yngri dóttur prestsins, Margréti,
nokkurs konar hliðstæðu við
glataða soninn sem snýr aftur
heim til föðurhúsanna. Margt í
túlkun hennar var sannfærandi
og áhrifasterkt t. d. uppgjöcrið
við prestinn, en annars staðar sló
twnnia jnajina Norðfjorð í hlutverkuin sínum.
Gestur Palsson sem gamli presturinn.
út í fyrir henni, eins og t. d. í
ölvunaratriðinu.
Ragnar Magnússon lék son
prestsins, ungan og ærslafenginn
hermann, sem á erfitt með að
sætta sig við ímyndaða harð
stjórn föður síns, en er undir
niðri alvarlega þenkjandi. Leik-
ur Ragnars var ærið rykkjóttur,
en á stöku stað tólcst honum að
gera unga manninn sannfærandi
og viðfelldinn.
Valgeir Óli Gíslason lék mið-
aldra hermann, tengdan gamla
prestinum, og átti í miklum brös-
um við framsög.nina, þó fyrir
kæmi að hann segði setningu
hnyttilega. Leikur hans allur var
dálítið þunglamalegur og ekki
var hann mjög hermannlegur í
framigöngu, þó gervið út af fyrir
si; væri gott.
Sigurður Kristinsson lék von-
biðil eldri prestsdótturinnar og
átti í miklum erfiðleikum bæði
með framsögn og látbragð; var
engu likara en hann læsi beint
upp úr bók, og hann var í stök-
ustu vandræðum með hendurnar
á sér.
Sviðsmynd er aðeins ein í
leiknum, setustofa prestsins, og
hefur Magnús Pálsson gert lát-
laus en mjög hugkvæm og við-
eigandi leiktjöld,
Þýðiniguna gerði Þorsteinn Ö.
Stephensen og vax hún víðast
lipur, en hefði að mínu viti
gjarna mátt vera nær dagle.gu
mæltu máli og fjær bókmálinu,
sem spillir svo mörgum leikhús-
Gosið í sjón-
varpinu i 22
löredum
S JÓN VARPSF YRIRTÆKIÐ
Independent Televison News
Ltd. í London sýndi laugar
daginn eftir gosið sjónvarps
mynd þá sem Magnús Jó-
hannsson tók af gosinu við
Vestmannaeyjar fyrir fyrir
tækið og var filman síðan
send til sjónvarpsstöðva í 22
löndum um allan heim, þar
á meðal Ameríku, Ástralíu
og Japan.
Fyrirtækið hefur skrifað
Sverri Þórðarsyni, útbreiðslu
stjóra ' Morgunblaðsins, sem
hafði fyrirgreiðslu um kvik-
myndatökuna, og tjáð honum
að ITN hafi með þessari frétta
kvikmynd orðið vel á undan
BBC og öðrum fréttastofnun
um og er mjög ánægt með
það.
verkum hér, bæði þýddum og inn
lendum.
Leikendum og leikstjóra var
vel fagnað að lokinni frumsýn-
ingu, og barst þeim fjöldi blóm-
vanda.
Vonandi heldur Leikféla.g
Ka.fnarfjarðar áfram á þeirri
braut að velja til flutnings verk
sem ekki eru tómt píp og grín-
froða, því það eitt sæmir leik-
félagi sem tekur hluitveirk sitt
alvarlega.
Sigurður A. Magnússon.
Nýfar
Penguin
E N S K A útgáfufyrirtækið
PENGUIN BOOKS hefur sent
Morgunblaðinu þrjár n ý j a r
Penguin-bækur, sem komu út í
október.
Ein þeirra er „Iron in the Soul“
eftir Jean-Paul Satrtre. Bók þessi
(La Mort dans l’ame) er þriðji
og síðasti hluti hins mikla skáld-
verks (trílógíu) Sartres, „Les
OLemins de la liberté“ (Frelsis-
vegir), sem gerist í Frakklandi
seinustu árin fyrir seinustu
heimsstyrjöld og fyrsta stríðsár-
ið. Fyrri bækurnar tvæir fást báð-
ar í Penguin-bókaflokknum (The
Age of Réason o.g The Reprieve).
Bókin „Iron in the Soul“ fjallair
um fall Frakklands, uppgjöfina
fyrir Þjóðverj u.m og hernámið.
Er þetta ein þekktasta skáldsaga
hins franska skálds.
Önn.ur bókin nefnist „The
Wayward Wife and other stor-
ies“, smásagnasafn eftir hinn
heimskunna ítalska rithöfund,
Alberto Moravia. Eru þær valdar
úr sagnasafninu „I racconti", sem
Moravia gaf út á árinu 1952.
Átta sögur eru í bókinni, og
fjalla þær allar um samband
karls og konu.
Þriðja bókin er úr bókaflokk-
inum „New English Dramatists"
(Ný, ensk leikskáld). Er þessi
bók sú sjöunda í flokkinum. í
henni eru þrjú leikrit, „Cliips
With Everything“ eftir Arnold
Wesker, „Afore Night Come“
eftir David Rudkin, og „Every-
thing in the Garden“ eftir Giles
Coopeir. Fyrsta leikritið birtist
fyrst árið 1962, en hin tvö á þessu
ári.. J. W. Lambert skrifar inn-
gang að bókinni.
Sá svarti senuþjófur
Ævisaga Haralds Björnssonar leikara
skriíuð af Nirði P. Njarðvík
Haraldur Björnsson og Njörður P. Njarðvík lesa saman hand-
ritið.
Nýlega er komin í bókaverzl-
anir bókin Sá svarti senuþjófur,
eftir Njörð P. Njarðvík. Þetta er
ævisaga Haralds Björnssonar
leikara og rekur feril hans allt
frá æskudögum og fram til ársins
1961, er hann lét af störfum sem
fastráðinn leikari við- Þjóðleik-
húsið. Haraldur tók sig upp með
fjölskyldu sína á fertugs aldri,
fór úr vel launaðci stöðu á Akur-
eyri til að nem'a leiklist við
Konunglega leikihúsið í Kaup-
mannahöfn. Hann er fyrsti
atvinnumaður í lenklist, er tók
til starfa á íslandi og því braut-
ryðjandi í því erfiða starfi að
breyta íslenzkri leiklist úr því
að vera stundargaman áhuga-
manna í meðvitaða listsköpun
menntaðra leikara. Þess vegna
er bókin öðrum þræði saga ís-
lenzkrar leiklistar á þessari öld.
Haraldur Björnsson er fyrir
löngu þjóðkunnur maður, ekki
aveins fyrir leik sinn, heldur
einnig fyrir að vera opinskár og
hispurslaus í frásögum, bæði af
sjálfum sór og ölrum. í sögu
sinni segir hann frá miklum
fjölda þekktra samferðamanna.
Hér er í fyrsta skipti skráð
saga íslenzks leikara og jafn-
framt fyrsta bók ungs höfundar,
er áður hefur vakið á sér at-
hygli fyrir greinar i blöð og tíma
rit. Sá svarti senuþjófur er 264
lesmálssíður í stóru broti, auk
25 myndasíðna. Bókin er vönduð
og smekkleg að allri ytri gerð.
Hún er prentuð í prentsmiðjunni
Odda hf., útgefandi er Skál-
holt hf.
i