Fréttablaðið - 27.09.2017, Blaðsíða 10
Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Einar Þór Sverrisson forStjóri: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kjartan Hreinn Njálssson kjaranh@frettabladid.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili
á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105
reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is markaðurinn: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is lífið: Guðný Hrönn Antonsdóttir gudnyhronn@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Þorbjörn
Þórðarson
thorbjorn@frettabladid.is
Sumir stjórnmálamenn sem sátu á Alþingi á árunum fyrir og eftir hrunið segja að skynja hafi mátt eðlisbreytingu í samskiptum við kjósendur fyrir og eftir 6. október 2008. Eðlis-breytingin var sýnileg í þeim skilningi að hún fólst í breyttu viðmóti. Vantraustið var
áþreifanlegt.
Leiða má líkur að því að aldrei hafi almennilega gróið
um heilt vegna þessa djúpstæða vantrausts sem varð
í íslensku samfélagi gagnvart löggjafanum og fram-
kvæmdarvaldinu eftir banka- og gjaldeyrishrunið.
Röð erfiðra mála og misheppnaðar tilraunir til
að endurheimta traust á stjórnmálunum á Íslandi á
síðustu árum hafa síðan gert þessa stöðu enn brot-
hættari. Wintris-málið og Panamaskjölin eyðilögðu
þá uppbyggingu sem hafði átt sér stað í sjö ár þar á
undan. Mikil útbreiðsla og notkun samfélagsmiðla og
kvik umræða á netinu hefur síðan ýtt undir vænisýki
stjórnmálamanna sem glíma stundum við óöryggi fyrir.
Í bergmálsherbergjum samfélagsmiðlanna er erfitt fyrir
stjórnmálamenn að glöggva sig á eigin stöðu þar sem
frammistaða þeirra er mæld í rauntíma. Segja má að
samfélagsmiðlarnir byrgi stjórnmálamönnunum sýn í
þessum skilningi. Þetta er óheppileg og jafnframt flókin
staða.
Hinn 28. október næstkomandi fara fram þriðju
alþingiskosningarnar hér á landi á fjórum árum. Ef
marka má skoðanakannanir geta engir tveir flokkar
myndað meirihluta í kosningunum. Ákall Bjarna Bene-
diktssonar forsætisráðherra um sterka tveggja flokka
ríkisstjórn ætlar ekki að speglast í raunveruleikanum.
Hætt er við því að eftir kosningar verði of mikil dreifing
á fylginu sem mun leiða til þess að sú pólitíska óvissa
sem skapaðist eftir síðustu kosningar og leiddi að
lokum til stjórnarkreppu láti á sér kræla á ný. Þetta er
staða sem allir tapa á.
Að þessu virtu er mikilvægt að kjörnir fulltrúar skynji
skyldur sínar og ábyrgð. Guðni Th. Jóhannesson, forseti
Íslands, áréttaði þær eftir fund með forsætisráðherra
þegar hann féllst á þingrof 18. september: „Engin meiri-
hlutastjórn í sögu lýðveldisins hefur setið skemur en sú
sem baðst lausnar í fyrradag. Fólk hlýtur að vænta þess
að þeir, sem kjörnir verða til setu á Alþingi í næsta mán-
uði, geri sér grein fyrir þeirri ábyrgð og skyldu að stuðla
að stöðugu stjórnarfari í landinu. (…) Þingið er þunga-
miðja stjórnskipunar okkar; þangað sækja ráðherrar
og ríkisstjórn umboð sitt, þangað horfir fólk þegar það
æskir endurskoðunar á lögum landsins, og því er svo
mikilvægt að þingið njóti virðingar manna á meðal, að
þingheimur sé traustsins verður,“ sagði forsetinn.
Í ríkjandi andrúmslofti vantrausts og í ljósi þeirrar
óvissu sem er óhjákvæmilegur fylgifiskur fjölflokka-
kerfisins er mikilvægt að kjósendur upplifi það ekki
sem hugmyndafræðileg svik ef flokkar sem eru á önd-
verðum meiði í pólitískum skilningi hefji samstarf á
grundvelli málamiðlana. Stjórnmálamenn þurfa að
kyngja stoltinu og kjósendur einnig ef tryggja á stöðugt
stjórnarfar hér á landi sem er orðið löngu tímabært.
Heilræði Guðna
Að þessu
virtu er
mikilvægt að
kjörnir
fulltrúar
skynji skyld-
ur sínar og
ábyrgð.
Roar og Maríella
Fréttablaðið greindi frá úrskurði
mannanafnanefndar í gær.
Kom þar fram að nefndin hefði
hafnað karlmannsnafninu Roar
og millinafninu Breiðfjörð. Hins
vegar voru nöfnin Ava, Gnádís,
Maríella, Dáð og Erasmus
samþykkt. Þótt nefndin eigi að
samþykkja og hafna nöfnum eftir
fyrirfram ákveðnum reglum er
afar undarlegt og raunar ósann-
gjarnt að yfirvöld ákveði hvað
fólk megi og megi ekki heita.
Íslensk tunga glatast ekki þótt
einn og einn maður heiti Roar
og Roar yrði ekki verri mann-
eskja en hver annar. Vonandi
verður þessi nefnd lögð niður á
komandi kjörtímabili.
thorgnyr@frettabladid.is
Stöngin út
Kosningabaráttan er skammt
á veg komin. Þó er líklegt að
eftirminnilegustu ummæli
baráttunnar hafi þegar verið látin
flakka. Gunnar Bragi Sveinsson,
fyrrverandi utanríkisráðherra og
þingmaður Framsóknarflokksins,
sagði í gær að jafn mikilvægt væri
að bjarga búum og fjölskyldum
bænda og að bjarga ungum
börnum sem hingað höfðu
leitað frá Afganistan og Nígeríu.
Ummælin kunna að gagnast
Gunnari Braga í baráttunni við
Ásmund Einar Daðason um efsta
sæti á lista bændaflokksins góða
í Norðvesturkjördæmi. En senni-
lega munu þau ekki fara vel í kjós-
endur almennt í þingkosningum.
jonhakon@frettabaldid.is
IS.WIDEX.COM
Hlustaðu nú!
Nánari upplýsingar
á vefsíðunni
Um nokkurt skeið hef ég sagt að líklega hafi aldrei verið jafn bjart fram undan hjá okkur Íslend-ingum og í dag. Við höfum með afar farsælum
hætti leyst úr helstu viðfangsefnum eftirhrunsáranna
og lifum nú okkar lengsta samfellda hagvaxtarskeið. Því
samhliða vex bjartsýni landsmanna enda eru tækifærin
víða. Fólk vill láta til sín taka, gera betur, sækja fram og
byggja upp landið okkar.
Ein mikilvæg forsenda þess að úr tækifærum lands-
manna rætist er að stjórnmálin virki. Eins og sakir
standa er augljóst að svo er ekki.
Við töpum dýrmætum tíma með því að efna til kosn-
inga, einungis ári eftir þær síðustu. Pólitískur óstöðug-
leiki býður einnig heim ýmiss konar hættu og kostnaði.
Þegar hefur komið fram að stjórnarslitin hafi á fyrsta
degi þurrkað út 32 milljarða sparnað landsmanna.
Væntingar um verðbólgu hækkuðu á mörkuðum en
það getur leitt til hærri vaxta. Fleira mætti tína til, fjár-
festar, bæði innlendir og erlendir, hafa tilhneigingu til
að halda að sér höndum þar sem pólitísk óvissa ríkir.
Slíkt dregur úr hagvexti og störf tapast.
En jafnvel þótt við horfum fram hjá bæði tíma og
fjármunum þá er endurheimt stöðugleika í stjórnarfari
mikils virði sem sjálfstætt mál. Líkur á því að samstaða
og samheldni meðal landsmanna vaxi helst í hendur
við að stjórnmálin fari að virka á nýjan leik. Í því einu og
sér eru þess vegna fólgin mikil samfélagsleg verðmæti.
Með hjálp kjósenda getum við komið aftur röð og
reglu á stjórnarfarið. Við eigum að hafna því að stjórn-
málin hrökkvi í baklás þegar á móti blæs. Það er ekki til
árangurs fallið að setja öðrum í sífellu afarkosti þegar
mynda þarf starfhæfa ríkisstjórn eða fá niðurstöðu í
stór framfaramál. Það þarf meiri ábyrgð, festu og sátt-
fýsi.
Kosningarnar nú eru vissulega merki um óstöðug-
leika og óvissan kostar tíma og fjármuni. En um leið eru
þær stórkostlegt tækifæri til að skapa betri grundvöll
fyrir sterkari stjórnmál sem virka. Nýtum þetta tæki-
færi vel.
Stjórnmálin
verða að virka
Bjarni
Benediktsson
formaður Sjálf-
stæðisflokksins
Ein mikilvæg
forsenda þess
að úr tæki-
færum
landsmanna
rætist er að
stjórnmálin
virki. Eins og
sakir standa
er augljóst að
svo er ekki.
2 7 . s e p t e m b e r 2 0 1 7 m I Ð V I K U D A G U r10 s K o Ð U n ∙ F r É t t A b L A Ð I Ð
SKOÐUN
2
7
-0
9
-2
0
1
7
0
4
:3
5
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
D
D
B
-B
4
0
8
1
D
D
B
-B
2
C
C
1
D
D
B
-B
1
9
0
1
D
D
B
-B
0
5
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
7
A
F
B
0
5
6
s
_
2
6
_
9
_
2
0
1
7
C
M
Y
K