Fréttablaðið - 27.09.2017, Qupperneq 11

Fyrir nokkrum árum var tals-verður áhugi meðal Íslend-inga á aðild að Evrópusam-
bandinu (ESB), og sumir héldu að
ESB væri einhvers konar björg-
unarsveit. Þá var aðildarumsókn
til umfjöllunar. Nú virðist aðeins
tæpur þriðjungur landsmanna
tilbúinn til að styðja aðildarum-
sókn. Og þrátt fyrir ýmis ummæli
virðist ríkisstjórnin álíta málið úr
sögunni í bili. Forysta ESB hefur lýst
yfir því að ekki verði tekið á móti
aðildarumsóknum á næstu árum.
Endurtekið aðildarferli með þjóð-
aratkvæði verður varla styttra en
fimm ár. Og flestir áhugamenn um
ESB-aðild munu telja eðlilegt að sjá
fyrst hvernig reiðir af um útgöngu
Breta (Brexit). Hér getur því verið
um allt að áratug að ræða.
Bretar og ESB geta ágætlega ráðið
við Brexit, hvorir um sig. En samn-
ingskröfur Breta eru skrýtnar og
samningamenn þeirra ótraustir.
Ferlið er því orðið niðurlægjandi
fyrir Breta og hætt við óheppi-
legum afleiðingum. Eftir tveggja
ára útgöngutíma má reikna með
fjórum árum í gerð nýrra viðskipta-
samninga Breta. En þegar frá líður
leysa Bretar þau vandamál sem upp
koma.
Lengi vel var samstaða um fram-
þróun og mótun ESB. Nú hefur það
snúist við og ESB er kennt um alla
skapaða hluti, með réttu og röngu.
Stækkun þess hefur verið of hröð
og útþenslan orðið illviðráðan-
leg. Þrátt fyrir gerða samninga er
mótþrói víða í löndum ESB gegn
afskiptum frá Brüssel. Bretar eru á
útleið, og athafnir stjórnvalda í Pól-
landi og Ungverjalandi má skilja
sem undirbúning að svipuðum
ákvörðunum. Lítið hefur spurst
til Grikkja um skeið en það getur
breyst.
Ekkert bendir til að tillaga um
aðildarumsókn að ESB verði sam-
þykkt á næstu árum. Miklu líklegra
er að málið liggi í læstri skúffu um
árabil. Tillögur um endurtekna
aðildarumsókn að ESB, sem verði
lögð fram eftir mörg ár, eru inni-
haldslausar nú. Það er vita-gagns-
laust að deila um slíkt nú. Staða
Íslands verður óbreytt í þessum
efnum áfram, með gengissveiflum,
hávöxtum og jafnvægisleysi. En
samskipti okkar við nágranna,
viðskipta- og frændþjóðir verða
stöðugt umfjöllunarefni. Og vaka
verður yfir hagsmunum okkar
innan Evrópska efnahagssvæðisins
(EES).
ESB er áhugavert frá íslensku
sjónarmiði og gild rök með og
móti aðild. Í sjálfu sér kann ESB
að verða jafn áhugavert eftir ára-
tug sem nú. En það getur líka liðið
undir lok eins og við þekkjum það.
Ein forsenda aðildar að ESB er að
umsvif þess verði ekki meiri en
u.þ.b. 2% af vergri landsframleiðslu
aðildarþjóðanna, svo sem verið
hefur. Meðan svo er halda þjóð-
ríkin völdum og forræði. Auk þess
tryggja leiðtogaráðið og ráðherra-
ráðið, ásamt takmörkuðu valdi Evr-
ópuþingsins, að ríkisstjórnirnar og
þjóðþingin hafa undirtökin. Þessar
forsendur raskast ef stofnanir ESB
fá beint lýðræðislegt umboð eða
vægi miðstjórnarinnar eykst veru-
lega.
Tiltekin skilyrði skipta mestu í
samskiptum Íslendinga við ESB,
hvort sem verður utan eða innan
þess. Flokksþing Framsóknar-
manna 2009 gerði rækilega sam-
þykkt um þessi skilyrði, vegna
aðildarumsóknar sem þá var til
umræðu. Ástæða er til að minna á
þessa samþykkt. Hún er í fullu gildi.
Aðildarumsókn í læstri skúffu
Jón Sigurðsson
fv. skólastjóri
ESB er áhugavert frá ís-
lensku sjónarmiði og gild
rök með og móti aðild. Í
sjálfu sér kann ESB að verða
jafn áhugavert eftir áratug
sem nú. En það getur líka
liðið undir lok eins og við
þekkjum það.
Talsvert er rætt um vanda sauð-fjárbænda og kindakjötsfram-leiðslu í landinu. Hér er sagt
frá stöðunni i Dalabyggð sem er
ágæt mynd af stöðunni í landinu
öllu. Eyjólfur Ingvi Bjarnason bóndi
í Ásgarði í Dölum lét mig hafa minn-
isblað um sauðfjárrækt í Dölunum;
hann sagði reyndar frá þessu í frétt-
um Stöðvar 2 í viðtali við Kristján
Má Unnarsson. Í minnisblaði hans
segir meðal annars:
1. Boðuð er lækkun á afurðaverði
til sauðfjárbænda í annað sinn á
tveimur árum. Haustið 2015 var
meðalafurðaverð til bænda ca 600
kr. á kílóið. Haustið 2016 lækk-
aði verð um 10% til bænda og var
543 kr. kílóið. Haustið 2017 er enn
gert ráð fyrir lækkun, nú 35% og þá
verður verð til bænda 353 kr. kílóið.
2. Verðmæti innleggs í Dala-
byggð haustið 2015 var 402 milj-
ónir króna. Verðmæti innleggs í
Dalabyggð haustið 2016 var 392,6
miljónir króna. Áætlað verðmæti
innleggs í Dalabyggð haustið 2017
var 242 milljónir króna.
3. Áætluð tekjulækkun frá haust-
inu 2015 er því 160 milljónir króna
í Dalabyggð. Þar eru um 6% af allri
kindakjötsframleiðslu í landinu.
4. Í haust vantar 240 kr. upp á
kíló til að bú standi á núlli og sá
mismunur verður ekki sóttur með
neinu öðru en að taka af þessum
litlu launum sem bændur reikna sér
eða með vinnu utan bús sem ekki er
alltaf aðgengileg. Í fjárhagsgrund-
velli sauðfjárbúskapar er gert ráð
fyrir því að laun bóndans á mánuði
séu 160 þúsund krónur. Þessi laun
munu lækka við þær aðstæður sem
hér blasa við.
Þessar tölur þýða það að sauðfjár-
bændur eru í raun tekjulausir. Þeir
þurfa að borga áburð, plast, olíu og
önnur útgjöld af kaupinu sínu sem
ekkert er. Bóndinn verður að sækja
það sem á vantar til að búið standi á
núlli í a) eigin fjárhag eða b) skulda-
söfnun. Þessi staða kemur langverst
niður á yngri bændum sem eru að
jafnaði skuldugri en þeir sem eldri
eru. Staðan er með öllu fráleit; fjár-
hagur þessa fólks stefnir í gjaldþrot.
Það VERÐUR að taka á þessum
málum af fullri alvöru hvað sem
stjórnarfari í landinu líður.
Það verður að taka á
þessu máli NÚNA
Svavar Gestsson
ritstjóri
Í fjárhagsgrundvelli sauðfjár-
búskapar er gert ráð fyrir því
að laun bóndans á mánuði
séu 160 þúsund krónur.
Þessi laun munu lækka við
þær aðstæður sem hér blasa
við.
GÓÐUR VINNUFÉLAGI
Volkswagen Caddy
www.volkswagen.is HEKLA · Laugavegi 170-174 · Reykjavík · sími 590 5000 · hekla.is
Höldur Akureyri · Bílasala Selfoss · Bílás Akranesi · HEKLA Reykjanesbæ
Einn vinsælasti atvinnubíll á Íslandi er Volkswagen Caddy.
Hann er áreiðanlegur, öruggur og fæst í tveimur lengdum
- hefðbundinni lengd og lengri gerð (Maxi).
Caddy má fá með fjórhjóladrifi sem eykur enn við öryggi
og aksturseiginleika bílsins. Fjórhjóladrifinn Caddy hentar
einstaklega vel við íslenskar aðstæður og eykur til muna
notkunarmöguleika Caddy, hvort heldur er í snjó, hálku
eða erfiðu færi.

Volkswagen Caddy kostar frá
2.550.000 kr.
(2.056.452 kr. án vsk)
Við látum framtíðina rætast.
Í september fylgir öllum Caddy sendibílum margmiðlunartæki með bakkmyndavél.
S k o ð u n ∙ F R É T T A B L A ð i ð 11M i ð V i k u D A G u R 2 7 . S e p T e M B e R 2 0 1 7
2
7
-0
9
-2
0
1
7
0
4
:3
5
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
D
D
B
-A
5
3
8
1
D
D
B
-A
3
F
C
1
D
D
B
-A
2
C
0
1
D
D
B
-A
1
8
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
B

F
B
0
5
6
s
_
2
6
_
9
_
2
0
1
7
C
M
Y
K