Dagblaðið Vísir - DV - 17.02.2017, Síða 46
Helgarblað 17.–20. febrúar 201742 Menning
Hættir við leikrit um Hitler
Þorleifur Örn er hættur við að setja upp grínleikrit um Adolf Hitler og beinir sjónum sínum að leikhúsinu sjálfu í Álfahöllinni
Í
haust var tilkynnt að Þorleifur Örn
Arnarson myndi setja upp leik-
verk í Þjóðleikhúsinu byggt á skáld-
sögunni Aftur á kreik eftir Þjóð-
verjann Timur Vermes, en sagan
segir frá því þegar Adolf Hitler rankar
skyndilega við sér í Berlín samtímans.
Nú fyrir skemmstu hurfu hins vegar
auglýsingar um uppfærsluna af vef
leikhússins og þess í stað birtist til-
kynning um nýtt verk í leikstjórn Þor-
leifs Arnar, Álfahöllin.
Verðum að hætta að öskra á hvert
annað
Í samtali við blaðamann DV útskýrir
Þorleifur að hann hafi fundið sig
knúinn til að hætta við Aftur á kreik
morguninn eftir að Donald Trump var
kjörinn forseti Bandaríkjanna.
„Þegar fór að líða á kosningabarátt-
una í Bandaríkjunum fóru að renna á
mig tvær grímur og ég fór að efast um
að þetta væri rétt verkið til að vinna
með í dag. Kvöldið sem kosningarn-
ar fóru fram vakti ég þangað til orðið
var ljóst að Trump næði kjöri, þá fór ég
inn í herbergi og horfði á fimm ára son
minn sofandi í rúminu sínu. Í fyrsta
skipti gat ég ekki lengur kallað fram í
huganum þá heimsmynd sem honum
verður boðið upp á í framtíðinni. Þegar
ég vaknaði morguninn eftir vissi ég að
ég ætti ekki að gera verk um einræðis-
herrann Adolf Hitler,“ segir Þorleifur.
„Ef maður myndi ætlaði að gera
verk um Hitler í dag kæmist maður ekki
hjá því að gera gríðarlega hart pólitískt
verk. En samtíminn er orðinn svo upp-
fullur af hatri og reiði og við erum orðin
svo upptekin af því hvað okkur sjálfum
finnst um alla skapaða hluti. Sjálfið er
orðið viðmið allra skapaðra hluta og
veruleikinn virðist meira að segja vera
farinn að gefa eftir. Fólk er fullvisst um
að sín huglæga afstaða gagnvart heim-
inum sé sannleikurinn. Þá hugsað ég
með mér að við yrðum að fara í hina
áttina, frekar en að halda áfram að
öskra á hvert annað hvað okkur finnist
um þetta eða hitt
held ég að okkur
væri hollara að
koma saman og hugsa sameiginlega
um hlutina.“
Og var ekkert vandamál að sann-
færa Þjóðleikhúsið um að breyta dag-
skránni?
„Mér til mikillar undrunar var tek-
ið gríðarlega vel í þetta, en leikhús
verða náttúrlega að treysta þeim lista-
mönnum sem þau fá til starfa. Ég sagði
þeim að ég væri alveg sannfærður um
að þetta væri leiðin sem við þyrftum
að fara, þó að ég gæti ekki útskýrt ná-
kvæmlega hvert hún lægi. Ég bað þau
bara að treysta því að þessi rannsókn
væri mikilvæg á þessum tíma. Allt
samstarfsfólkið, leikararnir og ekki síst
Ari Matthíasson þjóðleikhússtjóri hef-
ur stutt mig hundrað prósent, alla leið.“
Síðasti samkomustaðurinn
En hvaða verk er þá Álfahöllin sem
verður frumsýnt í apríl?
„Álfahöllin er tilvitnun í Guðjón
Samúelsson arkitekt sem hannaði
Þjóðleikhúsið. Þjóðleikhúsið er byggt
af einni fátækustu þjóð í Evrópu utan
um þá hugmynd að samfélag þurfi
samastað til að spegla sjálft sig. Í opn-
unarræðunum kemur skýrt fram að
menn álitu að án þess geti þjóð ekki
talist vera þjóð. Leikhúsið er kannski
síðasti samfélagslegi samkomustaður-
inn sem við eigum eftir á þessari staf-
rænu öld. Tónlist og myndlist getur þú
keypt og tekið með þér heim. Bíó getur
vissulega verið samfélagslegur atburð-
ur en þar ert þú samt ekki að eiga við
lifandi manneskjur eins og í leikhús-
inu,“ segir Þórleifur.
„Ég held að leikhús sé algjört bólu-
efni gegn mörgum af hættulegustu til-
hneigingum nútímans. Það byggir ekki
síst á þessari hugmynd um samkomu-
staðinn. En það eitt og sér dugir auð-
vitað ekki, þar þarf líka að eiga sér stað
einhvers konar skoðun og speglun.
Þetta þarf leikhúsfólk að bjóða upp
á, bæði á vitsmunalegu en ekki síður
skemmtanalegu plani – þannig að ein-
hverjir fleiri hafi áhuga á því líka. Þetta
er það sem hefur keyrt mig áfram allan
minn leikhúsferil. Ekki þannig að þetta
sé eitthvað trix sem ég endurtek held-
ur eru þetta listrænar heimspekilegar
hugmyndir um samfélagið sem ég er
stöðugt að reyna að finna farveg í lista-
verkunum.“
Þorleifur segir að Álfahöllin muni
enn fremur spyrja grundvallarspurn-
inga um fegurð og listsköpun og
hvernig hún eigi að skilgreina sig í nú-
tímanum, en með þetta að markmiði
mun hópurinn sökkva sér í íslenska
leikhússögu og velta fyrir sér sögu og
tilurð Þjóðleikhússins.
„Handritið verður til á æfingunum.
Í staðinn fyrir að vera með fjóra leik-
ara eins og ég ætlaði upphaflega, hafði
ég samband við alla leikara Þjóðleik-
hússins og bauð þeim að vera með.
Þeir koma allir með sitt eigið fram-
lag til sýningarinnar, það er til dæm-
is einn leikari sem er núna að rann-
saka fátækt á Íslandi á dag, annar er
að rannsaka sögu íslenskrar leikhús-
tónlistar. Þannig erum við að safna í
víðtækt „panorama“ hugmynda og
rannsóknar efna. Úr þessum fundi ís-
lenskrar leikhússögu og nútímalegrar
leikhúslegrar rannsóknar á samtíma
okkar búum við svo til þetta kvöld sem
heitir Álfahöllin.“
Þessa stundina er leikstjórinn
að leggja lokahönd á uppsetningu á
Hamlet í ríkisleikhúsinu í Hannover
í Þýskalandi, en það verður frumsýnt
um helgina. Í mars hefst undirbún-
ingur fyrir Álfahöllina formlega, en
ásamt Þorleifi Erni og leikurum Þjóð-
leikhússins munu Jón Atli Jónasson
koma að handritsgerðinni, Sunneva
Ása Weisshappel gera búninga, Arn-
björg María Daníelsen sjá um tón-
listina, Börkur Jónsson gera leikmynd,
og Gaukur Úlfarsson sjá um mynd-
bandshönnun. n
Álfahöll Guðjón Samúelsson arkitekt sem hannaði Þjóðleikhúsið
lýsti byggingunni sem álfahöll. Mynd HÖrður SVeinSSon
Vinsæl skáldsaga Þorleifur Örn
ætlaði að setja upp leikrit byggt á
hinni vinsælu skáldsögu Aftur á kreik
eftir Þjóðverjann Timur Vermes.
„Þegar fór að líða
á kosningabar-
áttuna í Bandaríkjun-
um fóru að renna á mig
tvær grímur og ég fór
að efast um að þetta
væri rétta verkið til að
vinna með í dag.
ekki rétta verkið Daginn eftir að Donald
Trump var kjörinn forseti Bandaríkjanna hætti
Þorleifur Örn við að setja upp verk um einræðis-
herrann Adolf Hitler. Mynd Sigtryggur Ari
Kristján guðjónsson
kristjan@dv.is
Atvinna í boði á einum
skemmtilegasta
vinnustað landsins
Á markaðsdeild DV er í
boði starf fyrir góðan og
harðduglegan starfsmann.
Hæfniskröfur: Viðkomandi þarf að vera
skemmtilegur, jákvæður, harðduglegur,
samviskusamur, heiðarlegur, ábyrgur,
úrlausnamiðaður, hafa áhuga á
sölumennsku og markaðsmálum.
Laun eru árangurstengd. Góð laun í boði
fyrir góðan og duglegan sölumann.
Umsóknir sendist á steinn@dv.is