Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.2017, Qupperneq 28
vikublað 7.–9. mars 201724 Menning
Stolin milljónaverk
sem ekki hafa fundist
n Bíræfnir bófar reyna að verða sér út um skjótfenginn gróða
Í
gegnum aldirnar hafa listaverk
oftar en ekki verið bófum hug-
leikin, reyndar oftast sem leið
að skjótfengnum gróða. Ógrynni
verðmætra listaverka hefur ver-
ið stolið í gegnum tíðina og virðist
ekkert verk vera óhult.
Þannig var frægasta málverki
heims, Monu Lisu eftir Leonardo
da Vinci, stolið af Louvre-safninu
í París árið 1911 en það var endur-
heimt tveimur árum síðar. The Boy
in the Red Vest eftir Cézanne var
stolið árið 2008 en endurheimt árið
2012 og Ópinu eftir Edvard Munch
hefur tvisvar verið stolið, árin 1994
og 2004, en í bæði í skiptin var verkið
endurheimt stuttu síðar. Svo eru það
verkin, hvort heldur sem er málverk
eða önnur listaverk, sem var stolið
en hafa aldrei fundist. Hér má sjá
nokkur af þekktustu dæmunum. n
Einar Þór Sigurðsson
einar@dv.is
Enn í rannsókn, 27 árum síðar Að morgni 18. mars árið 1990 var eitt bíræfnasta listaverkarán sögunnar framið í
Boston þegar tveir menn, í einkennisbúningi lögreglu, stálu fjölmörgum verðmætum verkefnum af Isabella Stewart Gardner-listasafninu. Meðal
þeirra voru verk eftir Vermeer, Manet og þrjú verk eftir Rembrandt, þar á meðal hið ómetanlega The Storm on the Sea of Galilee. Verkið var
málað árið 1633 og er líklega eitt verðmætasta listaverk heims. Á safninu var einnig verkið The Concert eftir Vermeer sem er aðeins eitt 34
listaverka sem vitað er að eru eftir Vermeer, en verðmæti verksins er talið vera að minnsta kosti 200 milljónir Bandaríkjadala, rúmir 20 milljarðar
króna. Þó að 27 ár séu liðin frá ráninu hefur það aldrei verið upplýst og ekkert af þeim verkum sem hurfu hefur fundist.
Endaði hún
í ruslinu?
Þann 20. maí árið 2010
var brotist inn á
listasafn í París, Musée
d'Art Moderne de la
Ville de Paris, og fimm
listaverkum stolið. Eitt
þeirra var verkið Le
Pigeon Aux Petits Pois
frá árinu 1911 eftir Pablo
Picasso. Það
einkennilega er að
innbrotið virðist ekki hafa verið sérstaklega vel skipulagt. Rúða hafði verið brotin og
eftirlitsmyndavélar sýndu að einn maður var að verki. Nokkru síðar var maður handtekinn
vegna innbrotsins og hann dæmdur árið 2011. Hann sagði fyrir dómi að hann hefði hent
listaverkunum í ruslið skömmu eftir að hafa stolið þeim. Framburður mannsins var ekki
talinn sérstaklega trúverðugur, en hvað sem því líður hafa verkin ekki fundist. Talið er
heildarverðmæti verkanna hafi numið 120 milljónum dala, tæpum 13 milljörðum króna.
Stolið af nasistum Eitt af síðustu verkum Vincent van Gogh, áður en hann svipti sig lífi árið 1890, var verkið The
Lovers sem hann kláraði árið 1888. Á valdatíma Adolfs Hitlers í Þýskalandi stálu nasistar fjölmörgum verðmætum listaverkum úr
einkasöfnum enda var markmið Hitlers að útbúa flottasta listasafn heims. Þegar þriðja ríkið var við það að falla voru mörg verkanna
eyðilögð. Sérstök hersveit, sem Franklin D. Roosevelt Bandaríkjaforseti kom á laggirnar, hafði því hlutverki að gegna að endurheimta
þessi stolnu verk áður en þau yrðu eyðilögð en sveitin var meðal annars skipuð sérfræðingum um listaverk. Verk van Gogh var eitt
þessara verka en þrátt fyrir góðan og ríkan vilja fannst það ekki. Enginn veit hvar verkið er niðurkomið í dag, en áhugasamir geta horft á
myndina The Monuments Men frá árinu 2014 sem gerð var um bandaríska hópinn sem leitaði verkanna.
Fabergé-keisaraeggin Fabergé-keisaraeggin voru framleidd á
árunum 1885 til 1917. Eggin voru framleidd af skartgripasmiðnum Peter Carl Fabergé fyrir
Alexander III og Nikulás II Rússakeisara og voru þau margrómuð fyrir mikil gæði og afar
nákvæma smíði. Í fyrstu var eitt egg smíðað á ári en eftir að hróður eggjanna fór að berast um
alla Evrópu fór konungborið fólk að panta sín egg. Allt í allt voru 52 egg gerð og af þeim eru sjö
týnd. Í rússnesku byltingunni 1917 týndust nokkur eggjanna; sum voru seld til einkasafnara á
meðan önnur enduðu á söfnum víða um heim. Þess má geta að eitt egg fannst af
skransafnara í London árið 2014 en það var metið á hátt í fjóra milljarða á þeim tíma.
Ómetanleg fiðla Stradivarius-fiðlur eru í raun eins og hinn heilagi
kaleikur fyrir þá sem hafa atvinnu af fiðluleik. Í október árið 1995 var brotist inn á heimili
Ericu Morini í New York. Erica þessi var mjög virtur fiðluleikari og átti hún eina Stradivarius-
fiðlu sem var smíðuð árið 1724. Fiðlunni var stolið í innbrotinu ásamt öðrum verðmætum,
en um þetta leyti lá Erica fyrir dauðanum á sjúkrahúsi. Hún var 91 árs og lést nokkrum
dögum síðar. Fiðlan var á sínum tíma metin á nokkrar milljónir Bandaríkjadala og hefur
hún enn ekki fundist.Talið er að um 500 Stradivarius-fiðlur séu til í heiminum.
Stolið í
Rotterdam Charing
Cross Bridge er eitt þekktasta verk
franska listmálarans Claude
Monet, en um er að ræða nokkur
verk sem máluð voru meðan Monet
dvaldi í London á árunum 1899 til
1905. Verkin sýna Hungerford-
brúna, eða Charing Cross-brúna, á
mismunandi tímum dags og í
mismunandi veðurskilyrðum. Einu
þessara verka, Charing Cross
Bridge, London, var stolið á
Kunsthal-listasafninu í Rotterdam
árið 2012 og hefur ekki fundist.
Einn var sakfelldur fyrir glæpinn
en hann sagði að verkið hefði
brunnið í ofni á heimili móður
hans. Þó að leifar af einhvers
konar málverki hefðu fundist í
ofninum reyndist ómögulegt að sannreyna það. Verkið er því enn skráð sem týnt. Í ráninu var verki Gauguin, Femme Devant Une Fenetre
Ouverte, Dite La Fiancée, einnig stolið og hefur það ekki fundist.