Myndmál - 01.07.1983, Síða 13

Fellini ræðir við Peter Cellier við tökur á „E la Nave Va“
"peííútc; | „Þe tta< arallt
| sjónvarpin uaðl ken na...”
Og skipið siglir („E la Nave Va“) er
fyrsta mynd ítalska kvikmyndastjórans
Federico Fellinis í þrjú ár. Hann hóf
myndatökur í Cinecittá stúdíó í Róm í
nóvember s.l. eftir miklar tafir sem or-
sökuðust af skyndilegri aukningu verk-
efna hjá stúdióinu.
Myndin gerist á stóru farþegaskipi en
innviðir þess voru hannaðir í Cinecittá.
Áætlaður kostnaður er 8 milljónir doll-
ara og er myndin framleidd í samvinnu
ítölsku sjónvarpsstöðvarinnar RAI,
franska kvikmyndafyrirtækisins
Gaumont og fleiri aðila. Alls fékk
Fellini til liðs við sig 126 leikara úr leik-
húsum Englands og Ítalíu og aðalhlut-
verkið, uppgjafa blaðamann og róna,
leikur Freddie Jones. ,,Ég valdi engar
stjörnur því leikararnir þurftu að túlka
persónur sem uppi voru á síðustu ára-
tugum og það hefði verið virðingarleysi
við þetta fólk að kynna það með fræg-
um leikaraandlitum sem allir kannast
við“ segir Fellini um leikaravalið. Kvik-
mynd þessi markar að öllum líkindum
upphafið að samvinnu Fellinis og RAI
og er gerð eftir handriti Fellinis og
Tonio Guerra. Hún er tekin í litum af
Peppin Rotunno en síðan sýnd í
svart/hvítu. Aðspurður um ástæðuna
fyrir því segir Fellini: „í upphafi ljós-
myndunar voru svart/hvítar myndir
eðlilegar og fallegar, einnig í upphafi
kvikmyndanna. Mér virðist það því
eðlilegasta, heiðarlegasta og áhrifa-
mesta leiðin til að sýna Og skipið siglir.
Sumar 1914, sama kvöld og heims-
styrjöldin fyrri braust út, sigldi farþega
skipið Biancanamo frá Naples flóa með
óperusöngvara, leikstjóra, umboðs-
menn, hefðarfólk, (erkihertogann af
Sarajevo), stjórnmálamenn, kaup-
sýslumenn, blaðamenn og ævintýra-
menn innanborðs. Sópransöngkonan
Edmea Tetna var látin og til stóð að
dreifa ösku hennar yfir hafið umhverfis
fæðingarstað hennar, eyjuna Cleo.
Persónurnar eru kynntar af blaða-
manninum Orlando (Jones). „Myndin
er einnig um aðferðir og áhrif boðmiðl-
unar“ segir Fellini. „Hópur lítt treyst-
andi og síblaðrandi blaðamanna stjórn-
ar öllu upplýsingastreymi. Það verður
ómögulegt fyrir farþegana að komast í
persónuleg tengsl við raunveruleikann
og á meðan breytist raunveruleikinn í
ringulreið. Mjög barnalegur 16 ára
Barbara Jefford í „E la Nave Va“
drengur og nokkurskonar uppgjafa
blaðamaður eru þeir einu sem upplifa
ferðina sem ævintýri“.
Uppi verður fótur og fit þegar
Orlando finnur þrjátíu druslulega
Serbó-Króata sem höfðu orðið Austur-
ríska Erkihertoganum af Sarajevo að
bana, síðan orðið skipreka en tekist að
laumast uppí skipið. Furðulegustu
uppákomur eiga sér stað þegar laumu-
farþegarnir blanda geði við farþegana í
trylltum söng og dansi sem endist fram
undir morgun. Þá taka farþegarnir eftir
því að það sem sýndist vera dökkt ský
við sjóndeildarhringinn, er í rauninni
risastórt orrustuskip, sem sendir boð
um að flóttamennirnir verði tafarlaust
afhentir. En þegar skipstjórinn er í
þann veginn að afhenda flóttamennina
skýtur einn þeirra á orrustuskipið sem
svarar þegar með fallbyssuskothríð.
Óperusöngvararnir hefja þegar upp
raust sína og syngja fullum hálsi meðan
farþegaskipið sekkur, hulið svörtum
reyk af völdum fallbyssukúlnanna. Að
lokum sjáum við einu eftirlifendurna,
Orlando og 16 ára gamla drenginn, sem
bjargað er um borð í sjóflugvél.
„Myndin vísar til atburða dagsins í
dag“ segir Fellini. „Þ.e.a.s. hún reynir
að miðla þeirri angistartilfinningu sem
rís af því öfgafulla streymi upplýsinga
um raunveruleikann sem umkringir
okkur og byggir í rauninni múr á milli
fólksins og raunveruleikans. Þetta þýð-
ir þó ekki að myndin hafi einhvern
opinberunarboðskap, þvert á móti,
þetta er gamansöm og skemmtileg
saga“. Fellini gefur lítið útá tæknibrell-
urnar sem tröllríða kvikmyndum nú-
tímans. „Kvikmyndagerð nú á ekkert
sameiginlegt með þeim myndum sem
gerðar voru hér áður fyrr. Nú fáum við
í hrönnum gesti utan úr geimnum,
stjörnustríð, rafeindaleikara og jafnvel
sjálfa Opinberunina. Þetta er allt sjón-
varpinu að kenna, sem stefnir að há-
marks áhrifum með sem minnstri þátt-
töku áhorfandans“.
Þrátt fyrir þá staðreynd að Fellini
mun vera viðriðinn allnokkrar sjón-
varpsmyndir og handrit fyrir RÁI í
framtíðinni, eru viðhorf hans til miðils-
ins heldur tortryggin.
„Fyrir mér er sjónvarpið ekkert ann-
að en húsgagn“, segir hann, „en víð-
tækt sjónvarpsgláp er staðreynd og ég
held að það sé möguleiki á að finna stíl
og frásagnaraðferð sem nær til áhorf-
andans á annan hátt en kvikmyndahús-
ið gerir. En ég vantreysti þessum nýju
tæknilausnum. Leiktjaldamálari í
Cinecittá er miklu ljóðrænni. Hann
getur fullskapað hugmynd með einum
málningarpensli. Úr þesskonar efni eru
ævintýrin búin til og þessvegna er ég að
gera kvikmynd uppá gamla móðinn,
með allt að 99% endurbyggt og unnið í
höndunum. Ég myndi ekki einu sinni
nota kvikmyndatökuvél ef ég kæmist
upp með það“.
MYNDMÁL 13