Morgunblaðið - 16.03.2018, Blaðsíða 20

20 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. MARS 2018
mánudaginn 19. mars, kl. 18
Listmunauppboð
í Gallerí Fold
Rau›arárstígur 14 · sími 551 0400 · www.myndlist.is
Hægt er að skoða uppboðsskrána á myndlist.is
föstudag kl. 10–18, laugardag kl. 11–16,
sunnudag kl. 12–16 og mánudag 10–17
Richard
Serra
Listmunauppboð nr. 109
Forsýning á verkunum föstudag til mánudags
Be
rn
d
Ko
be
rli
ngg
Guðmundur Sv. Hermannsson
gummi@mbl.is
Nærri aldargamalt morðmál komst
aftur í sviðsljósið í Frakklandi nýlega
eftir að beinaleifar fundust í húsi þar
sem maður, sem dæmdur var fyrir
morðið, bjó. Vonir um að beinin
myndu varpa nýju ljósi á málið urðu
hins vegar að engu þegar í ljós kom
að beinin voru úr dýrum.
Málið minnir að sumu leyti á Guð-
mundar- og Geirfinnsmálið hér á
landi. Guillaume Seznec var árið 1924
dæmdur í ævilangt fangelsi fyrir að
myrða Pierre Quemeneur, viðskipta-
félaga sinn, þótt lík Quemeneurs hafi
aldrei fundist og heldur ekki morð-
vopnuð. Seznec hélt ávallt fram sak-
leysi sínu og reyndi meðan hann lifði
ítrekað að fá málið tekið upp að nýju.
Beinin fundust í febrúar þegar
grafið var í kjallara húss þar sem
Seznec bjó áður, að undirlagi Denis
Langlois, fyrrverandi lögfræðings
Seznecs, og rithöfundarins Bertrands
Vilains, sem hefur skrifað bók um
málið. Þeir hafa komið fram með þá
kenningu að eiginkona Seznecs kunni
að hafa orðið Quemeneur að bana fyr-
ir slysni þegar hún var að verjast
ágengni hans og að líkið hafi verið
grafið í kjallara hússins.
Engin sönnunargögn
Málið hófst í maí árið 1923 þegar
Seznec, sem var timburkaupmaður,
ferðaðist ásamt Quemeneur til Par-
ísar til að kaupa bíla, sem bandaríski
herinn skildi eftir þegar fyrri heims-
styrjöldinni lauk. Seznec kom einn til
baka nokkrum dögum síðar og sagði
að Quemeneur hefði ætlað að taka
lest heim til sín.
Quemeneur var sagður hafa sent
símskeyti frá Le Havre þar sem hann
sagðist ætla að koma heim eftir
nokkra daga. Til hans sást aldrei
framar og lögregla hélt því fram að
Seznec hefði í raun sent símskeytið.
Seznec var ákærður fyrir morð og
þótt hann héldi fram sakleysi sínu og
engin sönnunargögn lægju fyrir
dæmdi kviðdómur hann til ævilangr-
ar þrælkunarvinnu í fangabúðum
Frakka í Frönsku-Gíneu, væntanlega
þeim sömu og Henri Charrière, sem
nefndur var Papillon, tókst að flýja
frá eins og hann lýsti í frægri bók.
Síðar var gerð kvikmynd eftir bók-
inni með Steve McQueen í aðal-
hlutverki.
Náðaður
Seznec var látinn laus árið 1946
vegna góðrar hegðunar; Charles de
Gaulle, nýr forseti Frakklands, náð-
aði hann. Seznec hafði áður hafnað
því að sækja um náðun og sagði að
einungis þeir seku sæktu um slíkt.
Hann snéri aftur til Frakklands, nið-
urbrotinn á sál og líkama en eigin-
kona hans og elsti sonur höfðu látist á
meðan hann var í fangelsi. Seznec
lést árið 1953 eftir að hann varð fyrir
vörubíl á götu í París og ökumaðurinn
flúði af vettvangi. Seznec var þá 69
ára.
Seznec barðist fyrir því meðan
hann lifði, að fá mál sitt tekið upp að
nýju. Eftir dauða hans hélt fjölskylda
hans þeirri baráttu áfram með stuðn-
ingi þingmanna, dómara og blaða-
manna. Lögreglumaðurinn sem
handtók hann, Pierre Bonny, er sagð-
ur hafa lýst því yfir, skömmu áður en
hann var tekinn af lífi fyrir samstarf
við þýsku öryggislögregluna Gestapo
í síðari heimsstyrjöldinni, að hann
iðraðist þess að hafa sent saklausan
mann í fangelsi. En saksóknarar hafa
ávallt hafnað þessum óskum, alls 14
sinnum og síðast árið 2006.
Mál Seznecs er vel þekkt í Frakk-
landi. Gerðar hafa verið sjónvarps-
kvikmyndir um málið og einnig leik-
rit, sem sett var á svið í París árið
2010 byggt á réttarhöldunum yfir
Seznec. Í lok leiksýninganna voru
áhorfendur beðnir að kveða upp sinn
dóm og að jafnaði töldu 90% leik-
húsgesta að Seznec væri saklaus.
Langlois og Vilain telja að eigin-
kona Seznecs kunni að vera morðing-
inn vegna vitnisburðar Guillaume,
eins sona Seznec-hjónanna. Langlois
fullyrðir í bók, sem kom út árið 2015,
að árið 1978 hafi Guillaume sagt frá
því, að hann hafi heyrt móður sína
reyna að verjast Quemeneur og síðan
séð hann liggja á gólfinu.
„Ég held að hún hafi orðið að verja
sig og slegið hann í höfuðið,“ hefur
Langlois eftir Guillaume, sem var 11
ára þegar þessir atburðir gerðust.
Foreldrar hans hafi látið sig sverja að
hann myndi ekki segja frá þessu.
Langlois og Vilain segjast ætla að
halda áfram að rannsaka hús fjöl-
skyldunnar. Ekki er búið í húsinu en
eigandi þess hefur veitt leyfi fyrir
þessari rannsókn sem lögregla hefur
nú tekið við.
En Denis Seznec, sonarsonur Sez-
necs, sem einnig hefur reynt árum
saman að sanna sakleysi afa síns, seg-
ist ekki hafa trú á þessari kenningu.
Hann segist hafa sínar eigin kenn-
ingar um hver morðinginn hafi verið
en vill ekki upplýsa að svo stöddu
hverjar þær eru.
Grafið eftir lausn á morðgátu
 Franskt morðmál minnir á Guðmundar- og Geirfinnsmál  Maður dæmdur fyrir morð árið 1924
hélt fram sakleysi sínu og reyndi að fá málið tekið upp að nýju  Endurupptöku hafnað 14 sinnum
Franskt morðmál aftur til umræðu eftir að beinaleifar fundust
Rennes
Brest
Finistere
BRETAGNE
Ermarsund
50 km
25. maí 1923
Guillaume Seznec
og Pierre Quemeneur
halda frá Rennes í
viðskiptaferð
til Parísar
28. maí 1923
Seznec kemur einn heim til Morlaix
4. nóvember 1924
1946
1. júlí 1947
7. apríl 1927
Seznec dæmdur í ævilangt fang-
elsi fyrir að myrða Quemeneur
þótt hvorki hafi fundist lík né
morðvopn
Þrælkunarvinna í fangabúðum í
Frönsku-Gíneu
Charles de Gaulle náðar Seznec
Seznec snýr aftur til Frakklands. Hélt
alltaf fram sakleysi sínu
Nóvember 1953
1924-200624.-25. febrúar 2018
Vörubíll ekur á
Seznec á götu í París.
Lést þremur
mánuðum síðar
14 umsóknum
um endurupp-
töku málsins
hafnað
Leifar af beinum
fundust í kjallara húss
Seznec-fjölskyldunnar.
Reyndust vera dýrabein
Morlaix
MORLAIX
Lestarstöð Ráðhús
Flugvöllur
Guillaume
Seznec
500 m
AFP
Uppgröftur Denis Langlois, lögmaður Seznec-fjölskyldunnar, við húsið í
Morlaix í Frakklandi þar sem leitað hefur verið að líki Pierres Quemeneurs.
Stjórn Donalds Trumps Bandaríkja-
forseta hefur gripið til refsiaðgerða
gegn nítján Rússum og fimm stofn-
unum vegna meintra afskipta þeirra
af kosningunum í Bandaríkjunum í
nóvember 2016 og tölvuárása. Á
meðal mannanna eru þrettán Rússar
sem sérstakur saksóknari dóms-
málaráðuneytisins, Robert Mueller,
ákærði í síðasta mánuði fyrir að hafa
reynt að hafa áhrif á úrslit kosning-
anna.
Steven Mnuchin, fjármálaráð-
herra Bandaríkjanna, sakaði einnig
Rússa um „skaðlegar tölvuárásir“ og
fleiri aðgerðir sem hefðu beinst gegn
„þýðingarmiklum innviðum“.
Refsiaðgerðirnar beinast gegn
fimm stofnunum, þeirra á meðal
rússnesku öryggislögreglunni FSB,
leyniþjónustu rússneska hersins,
GRU, og netrannsóknastofnun sem
er með höfuðstöðvar í Pétursborg og
er sökuð um að hafa skipulagt dreif-
ingu falsfrétta á netinu í því skyni að
hafa áhrif á kosningarnar í Banda-
ríkjunum. Refsiaðgerðirnar beinast
meðal annars gegn þrettán starfs-
mönnum stofnunarinnar, þeirra á
meðal Jevgení Prígozhín, olígarka
sem er sagður hafa stjórnað stofn-
uninni og hefur verið í nánum
tengslum við Vladimír Pútín, forseta
Rússlands.
Undirbúa gagnráðstafanir
Refsiaðgerðirnar fela í sér að
bandarísk yfirvöld geta fryst eignir
þeirra manna og stofnana sem þær
beinast gegn. Mnuchin sagði að
Bandaríkjastjórn hygðist grípa til
fleiri refsiaðgerða vegna málsins síð-
ar.
Aðstoðarutanríkisráðherra Rúss-
lands, Sergej Rjabkov, sagði að
stjórn landsins væri að undirbúa
ráðstafanir til að svara refsiaðgerð-
unum.
AFP
Með forsetanum Steven Mnuchin
fjármálaráðherra með Trump.
Stjórn Trumps
refsar Rússum
 Reyndu að hafa áhrif á kosningarnar