Peningamál - 01.11.2004, Síða 9

lands áætlar að aflaverðmæti á föstu verðlagi hafi á
sama tíma minnkað um 0,8%.
Samkvæmt upplýsingum Hagstofunnar var
verðmæti útflutnings sjávarafurða 5,9% hærra á
fyrstu níu mánuðum þessa árs en á sömu mánuðum
ársins 2003. Á grundvelli þessara upplýsinga og áætl-
ana um lækkun á meðalverði sjávarafurða í krónum
talið í ár er í spá Seðlabankans reiknað með að út-
flutningur sjávarafurða aukist um 7,5% að magni til á
árinu 2004. Gert er ráð fyrir því að útflutningur áls
aukist um 2%, útflutningur járnblendis dragist saman
um 4%, en annar vöruútflutningur aukist um 18% og
útflutningur þjónustu vaxi um 5,2% á föstu verðlagi.2
Þá er áætlað að útflutningur áls aukist um 31% á ár-
inu 2006 þegar framkvæmdum við stækkun verk-
smiðju Norðuráls lýkur. Álbræðslur sem fram-
kvæmdir eru hafnar við munu hefja framleiðslu á ár-
unum 2006-2008. Einnig er gert ráð fyrir áframhald-
andi mikilli aukningu annars útflutnings og útflutn-
ings þjónustu út spátímabilið.
III Fjármálaleg skilyrði
Í septemberhefti Peningamála var komist að þeirri
niðurstöðu að fjármálaleg skilyrði í þjóðarbú-
skapnum væru enn mjög hagstæð lántakendum, þótt
á heildina litið væru þau ívið óhagstæðari en í sumar-
byrjun, en ótvírætt hagstæðari að því er heimilin
varðaði. Enn er niðurstaðan í meginatriðum hin sama,
þrátt fyrir að innlendir skammtímavextir hafi hækkað
töluvert frá sl. vori og tvívegis frá því að Peningamál
2004/3 komu út í september.
Vaxtahækkunarferli Seðlabankans heldur áfram
Seðlabankinn hefur frá því sl. vor leitast við að auka
aðhald peningastefnunnar, með hliðsjón af hröðum
vexti eftirspurnar, aukinni verðbólgu og útlánavexti.
Til viðbótar ½ prósentu vaxtahækkun sem kynnt var
í Peningamálum 2004/3 í september voru vextir
bankans hækkaðir um ½ prósentu í byrjun nóvember.
Var það fimmta vaxtahækkunin á árinu, en alls hafa
stýrivextir bankans verið hækkaðir um 1,95 pró-
sentur.
Í samræmi við yfirlýsingar Seðlabankans í und-
anförnum Peningamálum um að vænta megi áfram-
haldandi vaxtahækkana, er greinilegt að markaðs-
Raunvöxtur útflutnings vöru og þjónustu
1998-2006
Mynd 4
1. Spá Seðlabankans 2004-2006. Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
0
4
8
12
16
20
-4
-8
-12
%
Ársfjórðungslegur vöxtur
Árlegur vöxtur1
Vöxtur vöruútflutnings 1997-20061
Mynd 5
1. Á föstu gengi. Spá Seðlabankans 2004-2006. Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
0
5
10
15
-5
-10
%
Sjávarafurðir
Vöruútflutningur alls
Stýrivextir Seðlabankans 2002-2006
Mynd 6
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Gular og rauðar línur sýna framvirka vexti. Kassar sýna vaxtaspár samkvæmt
könnunum meðal greiningaraðila fyrir útgáfu Peningamála (PM).
2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006
4
5
6
7
8
9
10
11
%
PM 2004/4
PM 2004/2
10. nóvember 2004
12. maí 2004
Stýrivextir Seðlabankans2. Með öðrum vöruútflutningi er einkum átt við útflutning lyfja, lækn-
ingatækja og tækja til matvælaframleiðslu. Áætlun um vöxt þessara
greina er byggð á upplýsingum frá helstu fyrirtækjum á þessu sviði.
8 PENINGAMÁL 2004/4