Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 122

Fjölnir Torfason
borð lónsins og skriðan sem lagðist að þverhnípinu
þannig að við gátum smeygt okkur meðfram vatns-
borðinu niður í skriðuna án þess að síga í köðlum.
Í Draugagili
Það var mikill léttir að vera kominn á nánast slétt land
í botni Draugagils eftir að hafa brölt um brött fjöll-
in allan daginn og gafst nú tóm til að líta aðeins í
kringum sig án þess að eiga það á hættu að stingast
á hausinn ef maður þurfti að snúa sér við eða færa sig
eitthvað til að sjá betur. Við höfðum tekið eftir því
úr Torfunni að tveir ljósir dílar voru við vatnsborðið
sunnan megin jökullónsins. Að okkur hafði þegar sett
illan grun um að þessir dílar væru hræ af kindum og
höfðum ákveðið að kanna þetta nánar í sjónauka þegar
við kæmumst niður að vatnsborðinu í gilinu. Það var
eins og okkur hafði grunað, tvær kindur höfðu borið
bein sín undir mörg hundruð metra háu klettafluginu
þarna á móti. Dálítið bil var á milli hræjanna, fjar-
lægðin var mikil og því ekki hægt að átta sig á hvort
kindurnar höfðu hrapað niður flugin eða lent í sjálf-
heldu undir þeim.
Draugagil markast að vestanverðu eins og áður
segir af hamrastáli sem ummargt minnir á misgengi af
tröllaukinni stærðargráðu, að austanverðu eru kletta-
veggir mun lægri en að vestanverðu, ekki samfelld-
ir og virðast í fljótu bragði ekki vera gerðir úr sömu
bergtegund.
Gilið mældum við ekki, en breidd þess gæti ver-
ið 40–50 metrar og lengdin gæti verið 200–300 metr-
ar. Það sem einkum vakti athygli okkar var liturinn
á skriðunni í gilinu. Hún var grámóskuleg og saman-
stóð af steinum sem voru flestir af sömu stærð, tæp-
lega hnefastórir. Engin sérstakur vantsfarvegur var
sjáanlegur, en dældir og drýlur í skriðunni bentu til
þess að nokkur hreyfing væri á jarðveginum og þá lík-
legast vegna snjóálags eða snjóflóða. Enginn gróð-
ur er í gilinu og stingur það mjög í stúf við gróskuna
í torfunni við hliðina. Hér gátum við hæglega verið
komnir til tunglsins, ekki vottur af skófum eða mosa
á nokkrum steini, eins gróðurvana og maður hafði séð
á myndum af eyðimörkum í útlöndum. Þegar við vor-
um komnir nokkuð áleiðis yfir gilið sáum við skammt
ofan við okkur einhverja þúst við hlið einnar grjótöld-
unnar, við nánari skoðun kom í ljós að hér voru hræ
af tveimur kindum. Það var eins og ullin á kindun-
um hefði tekið lit af skriðunni. Það var ógerningur
að greina lit ullarinnar sem nóg var af þarna, báðar
kindurnar voru aðminnsta kosti í tveimur reifum. Það
merkti að þær höfðu lifað af meira en eitt ár þarna í
fjöllunum. Kindurnar voru ótrúlega heillegar þó lík-
legt væri að þær hefðu legið þarna einhver ár, mark
mátti sjá á annari þeirra og lambamerki var í vinstra
eyra hennar. Kindin var frá Gerði og hafði vantað af
fjalli nokkrumárum fyrr. Þrátt fyrir nokkra leit í gilinu
fundum við engin merki um að fleira fé hefði dagað
þar uppi, en við töldum líklegt að þessar kindur hefðu
lokast þarna af í djúpum snjó og drepist úr hungri.
Þetta brölt okkar í gilinu kringum hræin hafði taf-
ið okkur drjúga stund og hröðuðum við okkur austur
úr gilinu og upp á dálítinn slakka austan þess. Þar
voru jökulsorfnir klettahnausar með grýttri skriðu á
milli. Þarna hækkaði landið jafnt og þétt til norð-
urs og austurs, en niður við jökullónið var hamraflug
sem var ófært að komast eftir. Hér vorum við komn-
ir í Sveinatungur, nafn sem þessum stað var gefið í
ferðinni 1928. Hér var nokkur gróður, bæði grös af
ýmsu tagi, víðir var þarna nokkur, en mest áberandi
var ákaflega stórgerð hvönnin sem þarna hafði yfir-
höndina yfir annan gróður.
Afdrif fjárhópsins
Við tókum eftir því að nokkuð upp í slakkanum vestan
í Sveinatungum var hellisskúti neðan undir dálitlum
klettahnaus. Okkur þótti úr fjarlægð líkt og einhverjar
þústir væru við skútann og ákváðum að skoða nánar
hvað þarna væri. Við hröðuðum okkur upp að skút-
anum og sú sjón sem þar blasti við mun okkur seint
líða úr minni. Þarna lágu fjórar kindur hlið við hlið,
sneru höfði mót suðri, tómar augntóftir voru dimmar
mót birtunni, að öðru leyti var eins og féð hefði lagst
þarna fyrir þennan sama dag. Könnun okkar leiddi
í ljós að enginn kindaskítur var í skútanum eins og
þó var í bælum fjárins í Mávatorfu. Við drógum þá
ályktun að féð hefði kafnað þarna, að öllum líkindum
í sumarmálabylnum 25. apríl, þá um vorið. Blessaðar
skepnurnar höfðu leitað sér skjóls fyrir hríðinni þarna
í skútanum, lagst fyrir og beðið eftir að hríðinni slot-
aði, ef til vill horft mót birtunni meðan hennar naut
við, síðan varð allt svart. Féð sem þarna hafði lagst
til að bíða af sér hríðina var, ær með hrút frá Kálfa-
felli og hrútarnir tveir hennar Gömlu-Flekku á Breiða-
122 JÖKULL No. 59, 2009