Jökull


Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 81

Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 81
Deglacial and Holocene sediment distribution in Hestvatn, South Iceland ronment and delivery paths to the lake. The multiple ridges between the north and south basins form possi- ble pinning points for the calving glacier terminating in the paleobay west of Hestfjall. This position of the glacier terminus explains the thick glacio-marine sed- iments only found in the south basin of the lake. In the southwestern part of the south basin a platform extends into the lake from the shore, possibly related to the delta on the south shore of the lake (Figure 1b). The delta probably formed in front of a glacier tongue that curved around Hestfjall into the paleoma- rine environment during the accumulation of seismic sub-unit IIa. The fan-like structure at the mouth of Krákulækur, is the only profound deltaic feature in the north basin. This correlates with the thickness distri- bution of seismic sub-unit IIIa, which axis of maxi- mum thickness points to a source around the inlet of Krákulækur. This may possibly have been the main inflow for the sediment-laden water forming the tur- bidites of seismic sub-unit IIIa. DISCUSSION A dynamic environment from a marine to a lacus- trine sedimentation The sediment record preserved in Hestvatn reflects a dynamic environment, which suggests a balance between glacial, marine and fluvial processes. The isopach maps of the seismic units demonstrate a shift of the main sediment pathways to the lake basin. Dif- ferences in the seismic units’ spatial distribution re- flect changes in the sediment source, mainly affected by deglaciation and the subsequent isostatic rebound, isolating the lake basin from the sea. The new sedi- ment cores reveal a succession of turbidites (seismic unit IIIa, hitherto unrecovered from Hestvatn), which allow re-interpretation of the seismic data. The asso- ciated seismic unit has a clear lower boundary - an erosional surface, and was deposited during an inter- val of only 600 years (Hannesdóttir, 2006). The seismic survey and the isopach maps of seis- mic units I and II demonstrate an environment domi- nated by a tidewater glacier that was pinned between the two sub-basins. Although the tidewater glacier in the north basin delivered substantial sediment to the southern basin, a sandy-gravelly ice-contact marine delta at the south end of the lake graded to 50 m a. s. l. suggests that some of the gravelly layers of seis- mic unit II in the south basin may have been sourced from another glacier tongue that curved around the east side of Hestfjall. This interpretation is supported by the platform in the southwest part of the south basin on the multibeam map. Longshore drift may have also contributed a substantial volume of sedi- ment to the south basin prior to isolation from the sea. Changes within seismic unit II indicate retreat of the glacier and subsequent isolation of Hestvatn as it changed into a lacustrine environment. A shift in sediment source is evident from the isopach maps, with the primary locus of sedimentation shifting from the south basin to the north basin as deglaciation pro- gressed (Figures 5 and 6). A succession of thick, distinctly graded sedimentary units interbedded with finely laminated sediment reflects the episodic input of turbidites associated with failures of ice dams up stream of Hestvatn. The timing of these turbidites co- incides with the retreat of the main Iceland Ice Sheet from the Kjölur highland area !80 km north of the Hestvatn basin (Figure 1a) and suggests their origin to be the results of repeated release of ice-dammed lakes (Kjartansson, 1964; Tómasson, 1993; Kaldal and Víkingsson, 1990). The turbidites were deposited as jökulhlaups in the newly established lake, and are not observed in the marine section of the sedimentary record. However, the preservation potential of flood deposits entering the sea is not high for modern day jökulhlaups (e.g. Maria et al., 2000), and jökulhlaups prior to isolation of Hestvatn may not be apparent. Isolation of the lake basin provides information on glacial rebound during last deglaciation. The rapid change in diatom flora from marine to freshwater as- semblages, recorded in the sediment cores (Hannes- dóttir, 2006), indicate rapid uplift, in accordance with the sensitivity of the Icelandic crust to glacial load- ing and unloading (Sigmundsson, 2006). According to lithological and diatom analysis the Hestvatn basin became isolated around 10.6 ka, hence sea level was at that time 50 m a. s. l. This data point adds to a set of a few dated sea level stands in south Iceland (Hjart- arson, 1988; Hjartarson and Ingólfsson, 1988; Geirs- JÖKULL No. 59 81
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.