Jökull


Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 19

Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 19
Reviewed research article Chemical and mechanical fluvial denudation in cold environments: Comparison of denudation rates from three catchments in sub-Arctic Eastern Iceland, sub-Arctic Finnish Lapland and Arctic Swedish Lapland Achim A. Beylich Geological Survey of Norway (NGU), Quaternary Geology and Climate group, NO-7491 Trondheim; and Norwegian University of Science and Technology (NTNU), Department of Geography, NO-7491 Trondheim, Norway achim.beylich@NGU.NO Abstract — Chemical and mechanical fluvial denudation rates are analysed in the Hrafndalur catchment in sub-Arctic Eastern Iceland, the Kidisjoki catchment in the sub-Arctic Kevo region (Baltic Shield area) in north- ernmost Finnish Lapland and the Latnjavagge catchment in the sub-Arctic Abisko Mountain area in northern- most Swedish Lapland. In the steep and alpine Hrafndalur catchment denudation rates are relatively high, with mechanical denudation dominating over chemical denudation due to high mechanical weathering rates of the rhyolites in this area. Both the Kidisjoki and the Latnjavagge catchments are characterised by low contemporary denudation rates where chemical denudation dominates over mechanical fluvial denudation. In Latnjavagge, the low intensity of mechanical fluvial denudation is mainly due to a closed and stable vegeta- tion cover. The low-relief area of Kidisjoki is characterised by very low mechanical fluvial denudation rates. Seasonal snowmelt-generated runoff peaks control annual fluvial sediment transport and denudation rates in Latnjavagge and Kidisjoki whereas rainfall-generated peak runoff is more important in Hrafndalur. In all three catchments about 80–90% of the annual suspended sediment transport and connected denudation occur within a few days during peak runoff. These results also confirm that chemical denudation is a comparatively important process in cold environments. INTRODUCTION There is still limited data available on fluvial solute and sedimentary fluxes and budgets in present-day cold environments (e. g. Clark, 1988; Barsch et al., 1994; Gislason et al., 1996; 2006; Dessert et al., 2006; 2009; Louvat et al., 2008; Eiriksdottir et al., 2008; Beylich, 2008; Beylich and Kneisel, 2009) and significant lack of studies comparing both chemical and mechanical fluvial denudation (e. g. Beylich et al., 2005b; Beylich and Kneisel, 2009; Eiriksdottir et al., 2008). More quantitative studies on contempo- rary fluvial solute and sedimentary fluxes as well as on fluvial sediment budgets are needed to investigate relationships between chemical and mechanical flu- vial denudation in cold environments (Beylich et al., 2008). Early work by e. g. Von Lozinski (1909; 1912) and Peltier (1950) postulated a minor role of chem- ical denudation in cold environments. In contrast to this early opinion, Rapp (1960) concluded after his detailed quantitative studies in Kärkevagge (northern Swedish Lapland) that chemical denudation was the most important denudative process in this sub Arctic- JÖKULL No. 59 19
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.