Jökull - 01.01.2009, Blaðsíða 128

Magnús T. Guðmundsson
2. mynd. Skerið í Skeiðarárjökli (Vöttur) þann 7. nóvember 2004. Miðröndin liggur til suðurs frá skerinu. Í
baksýn eru Skaftafellsfjöll. – The new nunatak in Skeiðarárjökull on 7 November 2004. View towards south.
The medial moraine extends down-glacier from the nunatak.
Þegar við heimsóttum skerið í júní 2006 lá vetr-
arsnjór að því allstaðar og huldi allar dældir og gil
milli klettaröðlanna. Þar sem til sást var skerið gert
úr basísku móbergi og þursabergi en klettarnir syðst
voru úr bólstrabergi. Fjallið virðist því myndað við
gosvirkni undir jökli. Ekkert er vitað um aldur skers-
ins en það stendur nokkru austan við og þar með ut-
an við mörk virka gosbeltsins eins og það er dregið á
jarðfræðikortum.
Ekki er með vissu vitað hvenær sker þetta stakkst
upp úr jöklinum en ljóst er að sá hluti sem sýnilegur er
hefur stækkað mjög á síðustu árum vegna þynningar
Skeiðarárjökuls. Fátæklegur mosagróður er á steinum
á sumum klettaröðlanna (3. mynd). Útbreiðsla hans
var ekki könnuð en ljóst er að þessi staður er forvitni-
legur til að kanna landnám gróðurs á jökulskerjum.
Á loftmyndum frá 21. júní 1961 sést röndin neðan
skersins vel. Hinsvegar er ekkert að sjá þar sem sker-
ið er nú sem staðfestir að það hafi verið undir jökli á
þessum tíma. Á loftmynd frá 27. júlí 1992 sjást þrír
ranar, 50–100 m langir og 20–30 m breiðir en tæp-
lega 500 m eru milli þess austasta og þess vestasta.
Skerið var því farið að láta á sér kræla um þetta leyti.
Til eru góðar loftmyndir af vesturhluta Vatnajökuls frá
12. ágúst 1997. Þar sést að skerið hefur stækkað nokk-
uð frá 1992 og a. m. k. fjórir klettaröðlar standa upp
úr jöklinum. Þann 7. nóvember 2004 var flogið lág-
flug niður Skeiðarárjökul í tengslum við rannsóknir á
128 JÖKULL No. 59, 2009